Μέσα από μια γκραβούρα του 1659 ταξιδεύουμε πάνω από το κάστρο της Τορώνης.

Μεσαιωνικό οχυρό, πολυγωνικής κάτοψης, κτισμένο στο ακρωτήριο Λήκυθος της Τορώνης. Διατηρούνται μεγάλα τμήματα της οχύρωσης, και τα ερείπια ναού, στο υπόγειο του οποίου υπήρχε δίδυμη δεξαμενή.

https://youtu.be/v9eiWsRCodg

Ιστορία

Στη χερσόνησο ανασκάφηκαν ίχνη κατοίκησης από την πρώιμη εποχή του Xαλκού (3η χιλιετία π.X.) και λείψανα σπιτιών της πρώιμης εποχής του Σιδήρου (11ος – 8ος αι. π.X.). Κατά την αρχαιότητα εκεί βρισκόταν η μια από τις δυο ακροπόλεις της Tορώνης με ισχυρό τείχος. Ο Θουκυδίδης αναφέρει λεπτομέρειες για την οχύρωση των Σπαρτιατών στη Λήκυθο και αναφέρει ότι εκεί υπήρχε ναός της Aθηνάς.

Η αρχαία πόλη ιδρύθηκε από τους Χαλκιδείς τον 8ο π.Χ. αιώνα και εξελίχθηκε σε μια από τις πιο σημαντικές αρχαιοελληνικές πόλεις της Βορείου Ελλάδος και μήλον της έριδος μεταξύ Λακεδαιμονίων και Αθηναίων.

Αργότερα, σε όλη τη Βυζαντινή περίοδο υπήρχε στη χερσόνησο ισχυρό κάστρο με πολυγωνική κάτοψη χτισμένο ως επί το πλείστον με υλικό από την αρχαία ακρόπολη. H άκρη της χερσονήσου προς τη θάλασσα είχε δική της οχύρωση και επικοινωνούσε με το κάστρο μέσω εσωτερικής πύλης.

Έξω από τη χερσόνησο είχε αναπτυχθεί και οικισμός.

Ο οικισμός και το κάστρο καταστράφηκαν κάποια στιγμή τον 15ο ή 16ο αιώνα. Η περιοχή πρέπει να υπέφερε πολύ από τις επιθέσεις των πειρατών και να βρισκόταν σε παρακμή από πολύ πιο πριν, ενώ τον 14ο αιώνα ανήκε στο Άγιο Όρος.


Το κάστρο και η ευρύτερη περιοχή της Τορώνης (1659)

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Διατηρούνται μεγάλα τμήματα της οχύρωσης, και τα ερείπια ναού, στο υπόγειο του οποίου υπήρχε δίδυμη δεξαμενή. Σωζόταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα οπότε το τουρκικό κράτος επέτρεψε σε έναν Ιταλό εργολάβο να χρησιμοποιήσει τα οικοδομικά υλικά της οχύρωσης για να στρωθούν με καλντερίμι οι δρόμοι της Θεσσαλονίκης και της Κωνσταντινούπολης.

Πηγές:

https://www.kastra.eu/castlegr.php?kastro=toroni

http://odysseus.culture.gr/

Γκραβούρα:Nikos Mertzimekis