Οι διατάξεις νόμου, με τις οποίες προβλέπεται ότι τα ταμειακά διαθέσιμα όλων των φορέων γενικής κυβέρνησης συγκεντρώνονται σε έναν Ενιαίο Λογαριασμό Θησαυροφυλακίου, ο οποίος τηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδος, ψηφίστηκαν το περασμένο καλοκαίρι με την πρόβλεψη μάλιστα αυστηρών ποινών στην περίπτωση μη συμμόρφωσης.
Για τους τυχόν «αντάρτες» προβλέπεται παύση του διοικητικού συμβουλίου και μαχαίρι στις κρατικές επιχορηγήσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η σχετική υπουργική απόφαση είναι σχεδόν έτοιμη και αναμένεται -εκτός απροόπτου- να εκδοθεί εντός των ημερών από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, ώστε εντός περιορισμένου χρονικού διαστήματος (εντός μηνός το πιθανότερο) τα ελεύθερα μέχρι σήμερα ταμειακά διαθέσιμα να συγκεντρωθούν σε έναν Υπερλογαριασμό.
Προ της κινητοποίησης αυτής, τα ταμειακά διαθέσιμα του ελληνικού δημοσίου μαζί με τον σκληρό πυρήνα του Cash Buffer (24 δισ. ευρώ), ο οποίος δεν μπορεί να αγγιχθεί παρά μόνο μετά τη σύμφωνη γνώμη του ESM, έφταναν τα 34 δισ. ευρώ. Τις τελευταίες εβδομάδες του έτους, για λόγους ταμειακούς, δεδομένων των μαζικών πληρωμών για δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, αναδρομικών στα ειδικά μισθολόγια και κοινωνικού μερίσματος, ο κουμπαράς αυτός αναμένεται να περιοριστεί κατά 1,5-2 δισ. ευρώ, ποσό το οποίο θα αναπληρωθεί στη συνέχεια.
Τα συνολικά ταμειακά διαθέσιμα αναμένεται να αβγατίσουν όμως σημαντικά στη συνέχεια, φτάνοντας τα 40 δισ. ευρώ, καθώς εκτιμάται πως με την «υποχρεωτική» μεταφορά των ταμειακών διαθεσίμων φορέων γενικής κυβέρνησης μπορεί να συγκεντρωθεί ποσό που αγγίζει τα 7,5 δισ. ευρώ.
Κατά πληροφορίες, στην υπό έκδοση απόφαση θα λαμβάνεται ειδική μέριμνα, ώστε να μην πληγεί η ρευστότητα των τραπεζών και ιδίως των μικρών συνεταιριστικών ιδρυμάτων, ενώ με απόφαση του υπουργού Οικονομικών θα δίνεται η δυνατότητα επιστροφής των ταμειακών διαθεσίμων στους απλούς τραπεζικούς λογαριασμούς, όπου μέχρι σήμερα τηρούνταν. Θα τίθεται, όμως, ένα παράλληλο όριο (για παράδειγμα το ύψος των διαθεσίμων στο τέλος του περασμένου Ιούνη), το οποίο δεν θα μπορεί να παραβιαστεί.
Οι ισχύουσες διατάξεις, οι οποίες ενεργοποιούνται πλέον και τυπικά με την υπό έκδοση απόφαση ορίζουν μεταξύ άλλων ότι:
· Ο κεντρικός λογαριασμός του Δημοσίου μετονομάζεται σε «Ελληνικό Δημόσιο – Ενιαίος Λογαριασμός Θησαυροφυλακίου» («Ενιαίος Λογαριασμός»). Όλοι οι λογαριασμοί της Κεντρικής Διοίκησης τηρούνται υποχρεωτικά στην Τράπεζα της Ελλάδος και εντάσσονται στον Ενιαίο Λογαριασμό. Ο υπουργός Οικονομικών μέσω του Ενιαίου Λογαριασμού παρακολουθεί και προγραμματίζει με ενιαίο τρόπο τις ταμειακές ροές από και προς αυτόν, προσδιορίζει το ύψος των διαθεσίμων και τις ανάγκες δανεισμού και διαχειρίζεται τα διαθέσιμα προς τοποθέτηση πλεονάσματα.
· Άνοιγμα-κλείσιμο τραπεζικών λογαριασμών. Το άνοιγμα οποιουδήποτε λογαριασμού της Κεντρικής Διοίκησης διενεργείται με απόφαση του υπουργού Οικονομικών, κατόπιν αιτιολογημένης πρότασης του αρμόδιου φορέα ή οργάνου, με την οποία καθορίζονται τα όργανα διαχείρισης του λογαριασμού, ο τρόπος εμφάνισής του στη δημόσια ληψοδοσία, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια. Με όμοια απόφαση διενεργείται το κλείσιμο των λογαριασμών του Ελληνικού Δημοσίου σε οποιοδήποτε πιστωτικό ίδρυμα.
· Το σύνολο των ταμειακών διαθεσίμων όλων των φορέων της Κεντρικής Κυβέρνησης, πέραν εκείνων που ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση, μεταφέρονται με απόφαση του υπουργού Οικονομικών σε λογαριασμούς υπό τον Ενιαίο Λογαριασμό.
· Οι Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, τηρούν υποχρεωτικά το σύνολο των ταμειακών τους διαθεσίμων στην ταμειακή τους διαχείριση στην Τράπεζα της Ελλάδος. Η ανωτέρω υποχρέωση δεν ισχύει για τα κεφάλαια που έχουν μεταφερθεί από τους ανωτέρω Φορείς στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Εξαίρεση από τη διάταξη του πρώτου εδαφίου είναι δυνατή μόνο με απόφαση του υπουργού Οικονομικών, κατόπιν αιτιολογημένου αιτήματος του Φορέα και σύμφωνης γνώμης της εποπτεύουσας Γ.Δ.Ο.Υ.
· Το Ελληνικό Δημόσιο υποχρεούται σε αποκατάσταση της θετικής ζημίας (penalties) που δύναται να προκύψει σε βάρος των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης από την πρόωρη λήξη των προθεσμιακών τους καταθέσεων. Με απόφαση του υπουργού Οικονομικών καθορίζονται οι προϋποθέσεις και η διαδικασία αποκατάστασης της τυχόν θετικής ζημίας των ως άνω φορέων από τη μεταφορά των κεφαλαίων προθεσμιακών καταθέσεων στην ταμειακή διαχείριση στην Τράπεζα της Ελλάδος.
· Κατ’ εξαίρεση των παραπάνω, οι Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης δύνανται να διατηρούν λογαριασμούς σε πιστωτικά ιδρύματα για τη διευκόλυνση των συναλλαγών τους. Οι Φορείς Γενικής Κυβέρνησης μεριμνούν για τον περιορισμό των λογαριασμών που διατηρούν σε πιστωτικά ιδρύματα στο ελάχιστο δυνατό επίπεδο που απαιτείται για την ομαλή διενέργεια των συναλλαγών τους.
· Το μέγιστο όριο της ρευστότητας που οι Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης επιτρέπεται να διατηρούν εκτός του Συστήματος Λογαριασμών Θησαυροφυλακίου ισούται με τις καθαρές ταμειακές τους ανάγκες για το επόμενο δεκαπενθήμερο.
· Με κοινή απόφαση του υπουργού Οικονομικών και του εκάστοτε εποπτεύοντος υπουργού είναι δυνατή, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης φορέα της Γενικής Κυβέρνησης με τις διατάξεις, η καθαίρεση των μελών του Δ.Σ. του φορέα, των εκτελεστικών του οργάνων και του Προϊσταμένου Οικονομικών Υπηρεσιών. Με την ίδια ή όμοια απόφαση, δύναται να μειώνεται το ύψος της ετήσιας επιχορήγησης του φορέα από τον Τακτικό Προϋπολογισμό.
