Έχουν περάσει παραπάνω από 10 χρόνια, από όταν πρώτο-συναντήσαμε ένα πλήθος ιππόκαμπων σε μια συγκεκριμένη μικρή θαλάσσια περιοχή, σε μια μόνο ζώνη!
Πουθενά αλλού στην Ελλάδα, δεν είμαστε ενήμεροι για κάποιο άλλο μέρος στο οποίο μπορούμε, όποτε κι αν το επισκεφτούμε και καταδυθούμε σε αυτό, να συναντήσουμε ΜΕ ΣΙΓΟΥΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΝΤΑ Ιππόκαμπους. Το μοναδικό αυτό φαινόμενο συμβαίνει στο Στρατώνι Χαλκιδικής όπου καταδυόμαστε ανελλιπώς τα τελευταία 10 έτη. Το φαινόμενο αυτό είναι σπάνιο και για τη Μεσόγειο. Αυτό που είναι ιδιαίτερα σπάνιο είναι το γεγονός ότι αρκετές φορές έχουμε συναντήσει και τα δύο είδη ιπποκάμπων που υπάρχουν στην Ελλάδα, Hippocampus hippocampus and Hippocampus guttulatus.
Από τότε λοιπόν, παρακολουθούμε συστηματικά τους Ιππόκαμπους, κάνοντας έρευνες, μετρήσεις και δημοσιεύσεις στον τύπο. Αποτέλεσμα της πολυετούς προσπάθειας για την ανάδειξη αυτού του καταπληκτικού φαινομένου ήταν η ίδρυση ενός Ινστιτούτου Ενάλιων Ερευνών, ειδικά για τον Ιππόκαμπο.
Το Ιππόκαμπος Ενάλιο Ινστιτούτο, είναι μία Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία με κυρίαρχο αντικείμενο τη μελέτη και την προστασία του Ιππόκαμπου. Το ινστιτούτο δημιουργήθηκε από τους ίδιους τους ανθρώπους που με τόσο πάθος για τόσα έτη έκαναν όλη αυτή την προσπάθεια, κληροδοτώντας όλα τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας στο ινστιτούτο.
Ο ιππόκαμπος είναι ιδιαίτερα δημοφιλής, αγαπητός, ένας πραγματικός μικροσκοπικός δράκος, που συγκινεί μικρούς και μεγάλους.
Τον Αύγουστο του 2018, ένα ρεπορτάζ που έγινε από δημοσιογράφους του Reuters, μέσα σε λίγες μόνο ώρες κάνει τον γύρο του κόσμου, ο ιππόκαμπος του παράλιου Στρατωνίου γίνεται διάσημος διεθνώς.
Ο Ιππόκαμπος είναι στη κόκκινη λίστα του Διεθνούς Οργανισμού International Union for Conservation of Nature για τα απειλούμενα είδη (IUCN Red List of Threatened Species) και από το 1996, είχαν χαρακτηριστεί ως «τρωτά» (VU-vulnerable) είδη. Από το 2003 έως σήμερα χαρακτηρίζονται ως είδη που δεν έχουν επαρκώς καταγραφεί (DD-data deficient). Ειδικά για τους Ιππόκαμπους της Μεσογείου, το 2016 επαναπροσδιορίστηκαν ως «εγγύς απειλούμενα».
Τέσσερις ευρωπαϊκές και διεθνείς συμβάσεις που έχει προσυπογράψει η χώρα μας, προστατεύουν αυτά τα είδη. Τα Υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης, Εμπορικής Ναυτιλίας και το ΥΠΕΚΑ έχουν αναλάβει την ευθύνη για την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων κατά τις οποίες απαγορεύεται με κάθε τρόπο η αλίευση τους αλλά και επιβάλλεται νομικά η προστασία τους. Οι τελευταίοι καταγεγραμμένοι πληθυσμοί Ιππόκαμπων στην Ευρώπη βρίσκονται μόνο στο Στρατώνι Χαλκιδικής, στην Ιταλία, την Γαλλία και σε ένα σημείο στη Νότια Πορτογαλία.
Με το παρόν Δελτίο Τύπου θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε για το Διεθνές Summer School/Έρευνα Θαλάσσιας Βιολογίας, με αποκλειστικό αντικείμενο την μελέτη του Ιππόκαμπου Στρατωνίου, όπου θα πραγματοποιηθεί από τις 3 έως και τις 10 Μαΐου 2019, στο Στρατώνι Χαλκιδικής.
Στο Summer School συμμετέχουν 19 άτομα, συμπεριλαμβανόμενου και του προσωπικού του Ινστιτούτου μας.
Την επιστημονική ευθύνη για το Summer School έχει ο Δρ. Miguel Correia, Marine Biologist, MSc Marine Resources Biology and Management, PhD Marine Ecology, Project Seahorse Research Associate, C.C.M.A.R., Fisheries Biology and Hydroecology, του Πανεπιστημίου Universidade do Algarve Campus de Gambelas, από την Πορτογαλία, με διεθνή αναγνώριση και ειδίκευση στη μελέτη των ιππόκαμπων παγκοσμίως.
Την επιστημονική ευθύνη για το Ινστιτούτο μας έχουν ο Δρ. Κωνσταντίνος Ντούνας, βιολόγος, διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας, Βιοτεχνολογίας και Υδατοκαλλιεργειών του ΕΛ.ΚΕ.ΘΕ., Πρόεδρος Δ.Σ. του Ιππόκαμπος Ενάλιου Ινστιτούτου και η Ελίνα Σαμαρά, θαλάσσια βιολόγος (MSc) (καταδυόμενη), εργαζόμενη στο Ινστιτούτο Αλιευτικής Έρευνας (ΙΝ.ΑΛ.Ε.), εκπαιδευτής καταδύσεων (PADI/CMAS), μέλος του Δ.Σ. του Ιππόκαμπος Ενάλιου Ινστιτούτου.
Επιπροσθέτως, η Σχολή Ναυπηγών Μηχανολόγων Μηχανικών, του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (Ε.Μ.Π.), θα δοκιμάσει το πρωτότυπο (υποβρύχιο) σύστημα οπτικής παρακολούθησης (monitoring) των ιππόκαμπων αλλά και άλλων οργανισμών, με μόνιμη καταγραφή εικόνας & βίντεο με δυνατότητα ρύθμισης της συχνότητας δειγματοληψίας, αλλά και με σύστημα οπτικής αναγνώρισης του είδους.
Το Summer School διοργανώνεται από το Ιππόκαμπος Ενάλιο Ινστιτούτο, το Πανεπιστήμιο της Πορτογαλίας Universidade do Algarve Campus de Gambelas, με την συνεργασία του διεθνούς οργανισμού προστασίας του ιππόκαμπου Project Seahorse και του i-Seahorse.
Σκοπός της έρευνας είναι να διερευνηθεί το φαινόμενο της συγκέντρωσης αυτού του μοναδικού πληθυσμού ιππόκαμπων σε ένα τόσο συγκεκριμένο μέρος (γιατί μόνο εκεί;), να υπολογιστεί περίπου ο πληθυσμός των Ιππόκαμπων στην περιοχή, καθώς επίσης και να ληφθούν πλάνα για την ολοκλήρωση ενός ντοκιμαντέρ που θα αξιοποιήσει όλο το υλικό που έχει συγκεντρωθεί εδώ και πολλά έτη.
Το ντοκιμαντέρ είναι μια συμπαραγωγή των UFR Team / NGUE, της COSMOTE TV, του ΕΛΚΕΘΕ και είναι υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και του Υπουργείου Τουρισμού.
Τέλος, το Δ.Σ. του Ιππόκαμπος Ενάλιο Ινστιτούτο βρίσκεται σε επικοινωνία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων αλλά και με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για μία προσωρινή απαγόρευση της αλιείας στην συγκεκριμένη περιοχή, έως ότου να χαρακτηριστεί είτε ως ειδική θαλάσσια ζώνη προστασίας είτε ως καταδυτικό πάρκο.
Με εκτίμηση,
Για το ΙΕΙ
Βασίλης Μεντόγιαννης,
Αντιπρόεδρος του Ιππόκαμπος Ενάλιο Ινστιτούτο
