Με διαφορά μόλις δύο 24ώρων, δύο βιομηχανικές μονάδες γνωστών εταιρειών στο Πλατύ Ημαθίας και στην Πάτρα έβαλαν λουκέτο επαναφέροντας το ζήτημα της καλπάζουσας αποβιομηχάνισης της χώρας.
Η ΔΕΛΤΑ, θυγατρική του ομίλου της Vivartia, αποφάσισε να κλείσει το εργοστάσιο παραγωγής εβαπορέ “Βλάχας” στο Πλατύ Ημαθίας, καθώς έπειτα από 45 χρόνια συνεχούς λειτουργίας εμφανίζει μεγάλες ανάγκες εκσυγχρονισμού, ενώ η Frigoglass διέκοψε την παραγωγή της μονάδας στην Πάτρα “στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων πρωτοβουλιών αναδιάρθρωσης του παραγωγικού της ιστού”.
Για αμφότερες ήταν η κατάληξη μιας δρομολογημένης πορείας. Το εργοστάσιο στο Πλατύ Ημαθίας απαιτούσε σημαντικά μεγάλες επενδύσεις, ενώ απευθύνεται σε μια αγορά (του εβαπορέ) που βαίνει μειούμενη. Αντίστοιχα, η μονάδα της Frigoglass στην Πάτρα ήταν επί σειρά ετών ζημιογόνος και η εταιρεία κατέβαλλε προσπάθεια για να μείνει ανοικτή. Πληροφορίες αναφέρουν πως οι ζημίες έφθασαν τα 10 εκατ. ευρώ την τελευταία 10ετία, ενώ η παραγωγή του αφορούσε σε εξειδικευμένα προϊόντα.
Η σκληρή, ωστόσο, πραγματικότητα είναι πως η λίστα των βιομηχανικών λουκέτων στη χώρα έχει μεγαλώσει επικίνδυνα.Η καθίζηση της εγχώριας ζήτησης, η χρηματοοικονομική ασφυξία, το ενεργειακό κόστος, η υψηλή φορολογία αλλά και ο υπερδανεισμός προστέθηκαν στο διαχρονικά αντιαναπτυξιακό και γραφειοκρατικό επιχειρηματικό περιβάλλον, προκαλώντας μια άνευ προηγουμένου λεηλασία του παραγωγικού ιστού της χώρας.
Μόλις στις αρχές της χρονιάς οριστικοποιήθηκε το “σβήσιμο” της ιστορικής Χαλυβουργικής, αναδεικνύοντας τα χρόνια ζητήματα του κλάδου της χαλυβουργίας. Έναν χρόνο νωρίτερα η HIG αποφάσισε το κλείσιμο εργοστασίου στην Αλεξανδρούπολη, ενώ στον κλάδο της γαλακτοβιομηχανίας τα λουκέτα ήταν συνεχή: από το κλείσιμο του εργοστασίου φρέσκου γάλακτος της ΦΑΓΕ στο Αμύνταιο, μέχρι το λουκέτο που έβαλε η Froneri Eλλάς Παγωτό ΑΕ στο εργοστάσιο παραγωγής στον Ταύρο. Πρόκειται για εργοστάσιο που απέκτησε η Froneri από τη Nestle, με την τελευταία να το αγοράζει από τη ΔΕΛΤΑ Παγωτού.
Το πλέον ανησυχητικό είναι ότι μεγάλες πολυεθνικές είτε συρρικνώνουν, είτε αποχωρούν παραγωγικά από την Ελλάδα και καλύπτουν εμπορικά τη χώρα με εισαγωγές. Στο αποκορύφωμα της “ελληνικής κρίσης”, ο ιταλικός όμιλος Bolton Group αποφάσισε την απεμπλοκή του από τη Softex και η ContiTech από τον “Ιμάντα” στον Βόλο. Πιο πρόσφατα, η Pepsico πούλησε τη μονάδα της στα Οινόφυτα (και παλαιότερα την ιστορική μονάδα εμφιάλωσης νερού στο Λουτράκι), αλλά και τις εγκαταστάσεις της στο Κορωπί. Μόλις προ μηνός η εταιρεία Upfield (ελέγχεται από το fund ΚΚΡ), που εξαγόρασε από την Ελαΐς – Unilever τον κλάδο μαργαρινών (τα σήματα Flora, Άλτις, Becel ProActiv, Super Fresco και Βιτάμ) και ελαιολάδου και το ιστορικό εργοστάσιο στην Πειραιώς, γνωστοποίησε ότι σταματά την παραγωγή του ΒΙΤΑΜ Soft στην Ελλάδα.
Η συνέχεια δεν δείχνει ευοίωνη και αυτό ίσως αποτελέσει ένα από τα μεγάλα προβλήματα που θα κληθεί σύντομα να αντιμετωπίσει η ελληνική οικονομία. Ερώτημα αποτελεί τι θα αποφασίσει η BSH Ελλάς, θυγατρική του γερμανικού ομίλου BSH Home Appliances, για το εργοστάσιο της Pitsos στου Ρέντη που απέφυγε το λουκέτο το 2018 καθώς αυτό μετατέθηκε για το 2021, πλην λειτουργεί μόλις 3 ημέρες την εβδομάδα. Άγνωστο επίσης είναι πού θα οδηγήσει το πωλητήριο που κατά πληροφορίες έχει μπει από τον μητρικό όμιλο PZ Cussons PLC στην ιστορική “Μινέρβα”, η οποία διατηρεί παραγωγικές μονάδες στο Σχηματάρι και τα Ιωάννινα. Αλλά και για τα εργοστάσια της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης τα πωλητήρια -εκτός ολικής ανατροπής- είναι ορατά.
Οι αριθμοί ήδη επιβεβαιώνουν τη διαρκή συρρίκνωση της βιομηχανικής δραστηριότητας, με τον γενικό δείκτη κύκλου εργασιών στη βιομηχανία (σύνολο εγχώριας και εξωτερικής αγοράς) να κινείται τον Μάρτιο χαμηλότερα από τα επίπεδα του περυσινού Μαρτίου.
