Το θέμα των Υπηρεσιών Δόμησης (ΥΔΟΜ) επανήλθε στο προσκήνιο κατά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΚΕΔΕ, έπειτα από εισήγηση της πρώην Δημάρχου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων, Μερόπης Υδραίου. Πρόκειται όπως ανέφερε για ένα σοβαρό ζήτημα που επηρεάζει άμεσα τη λειτουργία πολλών μικρών και νησιωτικών δήμων, οδηγώντας τους ουσιαστικά σε αδυναμία διεκπεραίωσης βασικών πολεοδομικών διαδικασιών.
Η Νομοθεσία και το Πρόβλημα της Στελέχωσης των ΥΔΟΜ
Με βάση τον νόμο 5121/2023, ο οποίος τροποποίησε τον νόμο Καλλικράτη 3852/2010, οι δήμοι όφειλαν έως τις 31/12/2022 να έχουν συστήσει δικές τους ΥΔΟΜ, εφόσον πληρούσαν δύο βασικές προϋποθέσεις:
- Επαρκή στελέχωση της υπηρεσίας
- Ένταξη στον οργανισμό του δήμου
Ωστόσο, αρκετοί μικροί και νησιωτικοί δήμοι δεν κατάφεραν να συγκροτήσουν τις δικές τους ΥΔΟΜ, είτε λόγω έλλειψης προσωπικού είτε επειδή δεν είχαν προβλέψει την ένταξη της υπηρεσίας στον οργανισμό τους. Μέχρι πρότινος, η λύση δινόταν μέσω συνεργασιών με μεγαλύτερους όμορους δήμους, που αναλάμβαναν να καλύψουν τις ανάγκες αυτών των μικρών δήμων.
Η ανατροπή μέσω των Διαπιστωτικών Πράξεων
Το τελευταίο διάστημα, όπως όπως ανέφερε η κα Υδραίου παρατηρείται το φαινόμενο ορισμένοι μεγάλοι δήμοι, που μέχρι τώρα λειτουργούσαν ως «big brother» (όπως είπε χαρακτηριστικά) για τις ΥΔΟΜ των μικρότερων δήμων, να δηλώνουν αδυναμία συνέχισης της υποστήριξης λόγω έλλειψης προσωπικού. Αυτό έχει οδηγήσει τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις να εκδίδουν διαπιστωτικές πράξεις, με τις οποίες ανακαλείται η αρμοδιότητα εξυπηρέτησης μικρότερων δήμων από μεγαλύτερους όμορους δήμους.
Για παράδειγμα, ο Δήμος Βόλου δήλωσε ότι δεν μπορεί πλέον να εποπτεύει και να υποστηρίζει την ΥΔΟΜ του Δήμου Σκοπέλου, ο οποίος εξυπηρετούσε και άλλα μικρότερα νησιά. Το αποτέλεσμα είναι η πλήρης απενεργοποίηση των υπηρεσιών δόμησης σε αυτούς τους δήμους.
Η κα Υδραίου ανέφερε χαρακτηριστικά:
• Δεν υπάρχει κανείς για την έκδοση οικοδομικών αδειών
• Δεν γίνονται έλεγχοι αυθαιρέτων
• Δεν υπάρχει υπηρεσία για τον έλεγχο των όρων δόμησης
Η Ανάγκη Άμεσης Παρέμβασης
Η κατάσταση αυτή οδηγεί σε αδιέξοδο δεκάδες δήμους, κυρίως μικρούς και νησιωτικούς, με σοβαρές συνέπειες στην πολεοδομική δραστηριότητα και την ανάπτυξη των περιοχών τους. Κατά την παρέμβασή της στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΕΔΕ, η κα Μερόπη Υδραίου τόνισε ότι είναι απαραίτητο να σταματήσει η πρακτική έκδοσης διαπιστωτικών πράξεων από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, καθώς με αυτόν τον τρόπο αναστέλλεται η λειτουργία υπηρεσιών δόμησης σε δήμους που δεν έχουν άλλες εναλλακτικές.
Ως εκ τούτου, ελήφθει απόφαση για την η αποστολή επίσημου αιτήματος προς το Υπουργείο Εσωτερικών ώστε:
Να ανασταλεί άμεσα η έκδοση διαπιστωτικών πράξεων που διακόπτουν τη διαδημοτική συνεργασία για τις ΥΔΟΜ.
Να διερευνηθεί η δυνατότητα εναλλακτικών λύσεων για τη λειτουργία των ΥΔΟΜ, ειδικά σε μικρούς και νησιωτικούς δήμους.