Άλλη μια θηλειά στο λαιμό των δήμων βάζει η επιβολή του τέλους ταφής απορριμμάτων που απασχολεί την αυτοδιοίκηση α’ βαθμού. Οι διαμαρτυρίες της ΚΕΔΕ ξεκίνησαν από την πρώτη στιγμή αλλά η κυβέρνηση φάνηκε ανένδοτη στο θέμα με αποτέλεσμα ως σήμερα να δίνεται μόνο αναβολή στην είσπραξη των τελών αλλά όχι οριστική κατάργηση. Σήμερα το τέλος αυτό κυμαίνεται από λίγες ως πολλές χιλιάδες ευρώ για κάθε δήμο της χώρας, Την ίδια στιγμή οι δήμαρχοι υποστηρίζουν ότι ουδόλως έχει συνεισφέρει στην πράξη ως μέτρο, ώστε να προωθηθεί η ανακύκλωση ακόμη περισσότερο.
Από το 2022 ως τώρα το τέλος αυξάνεται όπως καταγγέλλουν οι δήμοι. Στη Χαλκιδική, ως χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο δήμος Αριστοτέλη, καλείται να πληρώσει, βάσει μετρήσεων του 2022, μέχρι και 30 ευρώ/τόνο απορριμμάτων αφού έχει περίπου 10.000 τόνους σκουπίδια τον χρόνο. Έτσι το ποσό φτάνει τις 300.000 και αυξάνεται με τον χρόνο.
“από μόνο του είναι ένα μέτρο αρκούντως προβληματικό”
Το θέμα έχει επισημάνει και δημοσίως αρκετές φορές ο δήμαρχος Αριστοτέλη Στέλιος Βαλιάνος, αναφέροντας ότι «πρόκειται για ένα τέλος που επιβλήθηκε στους Δήμους, επειδή δεν κάνουν αυτό που δεν γίνεται, επειδή δεν έχουμε τις διαθέσιμες υποδομές που η Πολιτεία οφείλει να δρομολογεί -και το κάνει, αλλά όχι με τη μέγιστη ταχύτητα- ώστε να πετύχουμε την μηδενική ταφή στο σύνολο της γεωγραφικής δικαιοδοσίας μας».
Όπως επισημαίνει ο κ. Βαλιάνος η επιβολή του τέλους ταφής απορριμμάτων, δυστυχώς, δεν είναι ένα μεμονωμένο πλήγμα για την οικονομική αυτοτέλεια των Δήμων αν και από μόνο του είναι ένα μέτρο αρκούντως προβληματικό, γι` αυτό άλλωστε η ΚΕΔΕ, έχει αποφασίσει να καταθέσει σχετική προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Στην Κασσάνδρα επικρατεί η ίδια αντίληψη. Σύμφωνα με τη δήμαρχο Αναστασία Χαλκιά οι 17 χιλιάδες τόνοι απορριμμάτων κατά τον χειμώνα δεν είναι τίποτα μπροστά στις 300 χιλιάδες τόνους σκουπιδιών που συλλέγει ο δήμος και διαχειρίζεται τους καλοκαιρινούς μήνες. «Ο δήμος μας πλήρωσε 800 χιλιάδες ευρώ το 2024, ποσό που αφορά τη χρονιά του 2022. Είναι μεγάλη οικονομική επιβάρυνση παρότι επιβάλλεται για τα αστικά απόβλητα που καταλήγουν στους χώρους υγειονομικής ταφής. Η επιβολή του αποσκοπεί στην προώθηση της ανακύκλωσης και στη μείωση των απορριμμάτων που θάβονται, αποσκοπώντας στην προώθηση άλλων βιώσιμων λύσεων. Τη διαχείριση των απορριμμάτων στη δική μας περίπτωση έχει ο ΦΟΔΣΑ που μαζί τους κι εμείς αναπτύσσουμε στρατηγικές για την ανακύκλωση. Η Κασσάνδρα ανακυκλώνει σε μεγάλο βαθμό τα απορρίμματά της, γι αυτό κι έχουμε μεγάλη έκπτωση στο τέλος ταφής», τονίζει η κα. Χαλκιά. Ωστόσο, όπως λέει, το τέλος ταφής προστίθεται στην τιμολογιακή πολιτική του ΦΟΔΣΑ, στο μισθολογικό και ενεργειακό κόστος, που όλα μαζί φτάνουν το συνολικό έλλειμμα των 2 εκατ. 190 χιλ. ευρώ για τις υπηρεσίες καθαριότητας του δήμου το 2024.
Από την πλευρά του δημάρχου Ν. Προποντίδας Μανώλη Καρρά τονίζεται ότι οι έντονες αντιδράσεις που έχει προκαλέσει σε όλους τους δήμους της χώρας το τέλος ταφής απορριμμάτων είναι δικαιολογημένες, καθώς έρχεται να επιβαρύνει ακόμη περισσότερο την υπάρχουσα δυσχερή οικονομική κατάσταση. Όπως τονίζει, ούτε ο δήμος του είναι σύμφωνος με την εν λόγω επιβολή, ενώ για την υπόθεση έχει ήδη κινητοποιηθεί η ΚΕΔΕ και έχει κατατεθεί προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας με την οποία ζητείται η κατάργηση του τέλους και, μετά την εκδίκασή της τον περασμένο Δεκέμβριο, αναμένεται η έκδοση της απόφασης.
«Θα την πληρώσουν οι πολίτες»
Οι ίδιοι οι δήμαρχοι φοβούνται ότι το τέλος αναγκαστικά θα μετακυλήσει και θα επιβαρύνει την τσέπη των δημοτών. Δυστυχώς η Ελλάδα δεν είναι όπως η Γερμανία όπου η ταφή των απορριμμάτων είναι σχεδόν μηδενική και κανείς δεν νοιάζεται για τα 120 ευρώ/τόνο. Στη Χαλκιδική μάλιστα όπου οι ΧΥΤΑ (τρεις σε κανονική λειτουργία αυτή τη στιγμή) δεν επαρκούν, το πρόβλημα είναι τεράστιο.
Ο δήμαρχος Ν. Προποντίδας Μανώλης Καρράς φωνάζει και λέει αυτό που επισημαίνουν όλοι δήμοι ως τουριστικοί προορισμοί: «Ο δήμος μας λαμβάνει κρατική επιχορήγηση που υπολογίζεται με βάση τους μόνιμους κατοίκους. Το καλοκαίρι ο πληθυσμός δεκαπλασιάζεται, ενώ υπάρχει και μία μεγάλη μερίδα ανθρώπων που έχουν απογραφεί στη Θεσσαλονίκη αλλά μένουν σχεδόν μόνιμα στον δήμο μας. Ο δήμος μας πρέπει να καλύψει όλες αυτές τις ανάγκες και ένα πρόσθετο «βάρος», όπως το τέλος ταφής, λειτουργεί ασφυκτικά στα οικονομικά μας».
“δικαίωση για τους δήμους θα είναι μόνο η πλήρης κατάργηση”
Για την αδικία σε βάρος των πολιτών κάνει λόγο και ο δήμαρχος Αριστοτέλη. «Συνοδεύεται αυτό το τέλος ταφής, από μια σειρά άλλων μέτρων και εξελίξεων που επιφέρουν ομοβροντία επιβαρύνσεων στα οικονομικά κάθε Δήμου. Κι αν η αύξηση του μισθολογικού κόστους κατά 10% είναι μια εξέλιξη δίκαιη για τους εργαζόμενους των Δήμων, δεν είναι το ίδιο δίκαιη για τους πολίτες, η συνδυαστική επιβάρυνση από την αύξηση των τιμολογίων του ΦΟΔΣΑ κατά 40%, και την παρακράτηση του 20% του τέλους διαμονής παρεπιδημούντων, που είναι ένας σημαντικός πόρος, ειδικά για τουριστικούς δήμους», επισημαίνει ο κύριος Βαλιάνος, και τονίζει: «αναφέρομαι στους πολίτες, διότι σε κάθε περίπτωση, είναι οι τελικοί αποδέκτες κάθε εφαρμοσμένης πολιτικής. Εν προκειμένω θα πληγούν διπλά, αφενός από την όποια αύξηση δημοτικών τελών, υποχρεωθεί να αποφασίσει κάθε Δήμος -καθώς μιλάμε για ανταποδοτικά τέλη πάντα- και αφετέρου από την περικοπή δράσεων και έργων που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την καθημερινότητά του, λόγω της περικοπής εσόδων των ΟΤΑ. Η Πολιτεία επιβάλλει χαράτσι στους Δήμους και κατ` επέκταση στους πολίτες, ανακυκλώνοντας «πρόστιμα» για την ταφή των απορριμμάτων, χωρίς να έχει εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις για την αποφυγή του «παραπτώματος».
Ο δήμαρχος Ν. Προποντίδας Μ. Καρράς αναγνωρίζει την προσπάθεια της κυβέρνησης για μείωση του ποσού αλλά και πάλι, όπως λέει, δικαίωση για τους δήμους θα είναι μόνο η πλήρης κατάργηση. «Είναι γνωστό ότι οι δήμοι βρίσκονται συνεχώς αντιμέτωποι με νέες αρμοδιότητες που δε συνοδεύονται από αντίστοιχους πόρους. Δυσκολευόμαστε να ανταποκριθούμε σε υποχρεώσεις και λειτουργικά έξοδα. Ενδεικτικό είναι ότι υπάρχουν δήμοι που δεν έχουν καταφέρει να «κλείσουν» προϋπολογισμό. Αναμένουμε και ελπίζουμε σε μία θετική δικαστική απόφαση», δηλώνει ο κ. Καρράς.
Η δήμαρχος Κασσάνδρας Αναστασία Χαλκιά τονίζει ότι η δικαιοσύνη στην οποία προσέφυγε η ΚΕΔΕ θα αποφασίσει την τύχη ενός τέλος που κρίνεται δυσβάσταχτο και για την Κασσάνδρα. Η σταδιακή κλιμάκωση του τέλους βρίσκει πλήρως αντίθετη τη δήμαρχο Κασσάνδρας. «Εμείς και άλλοι 164 δήμοι προσφύγαμε στο ΣτΕ μέσω της ΚΕΔΕ με αίτημα την κατάργηση του τέλους. Το νέο ποσό που καλούμαστε να πληρώσουμε ανέρχεται στο 1,2 εκατομμύριο ευρώ. Χρήματα που μοιραία θα επιβαρύνουν τους δημότες μας και για τον λόγο αυτό διαφωνούμε κάθετα με τη μεταφορά τους τέλους ταφής στους δήμους. Είναι αδύνατον κάθε φορά να αυξάνουμε τα δημοτικά τέλη. Δεν είναι σωστό για τους πολίτες αυτού του τόπου και κανενός άλλου τόπου», σημειώνει με έμφαση η κα. Χαλκιά προσθέτοντας ότι πρέπει να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των υπηρεσιών καθαριότητας. «Είναι αμφιλεγόμενο το μέτρο και έχει σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις για τους δήμους και τους δημότες. Η αναθεώρηση του πλαισίου εφαρμογής του σε συνδυασμό με την προώθηση βιώσιμων πρακτικών διαχείρισης απορριμμάτω κρίνεται απαραίτητη για την εξισορρόπηση των περιβαλλοντικών και οικονομικών στόχων», καταλήγει.
Αυτό που προκαλεί αίσθηση σύμφωνα με τον δήμαρχο Αριστοτέλη Στ. Βαλιάνο είναι το γεγονός ότι επιβάλλεται στους δήμους το τέλος ταφής, που αποτελεί ουσιαστικά πρόστιμο μη συμμόρφωσης σε κανόνες, με τους οποίους πρώτη η Πολιτεία δεν έχει προσαρμοστεί, αφού δεν έχει ολοκληρώσει όλες τις υποδομές για την ανακύκλωση των διαφόρων ρευμάτων ανακυκλώσιμων υλικών (οργανικών, ηλεκτρικών συσκευών, λαμπτήρων, κλπ), ώστε να εξασφαλίσει όλες τις προϋποθέσεις εκτροπής της ταφής.
Θυμίζουμε ότι το τέλος ταφής επιβλήθηκε το 2012, έγινε αναστολή εφαρμογής του κατά σειρά το 2014, το 2016, το 2018, το 2019. Το 2021 με το νόμο 4819 προβλέπεται η επιβολή του από 1/1/2022.
*πρωτη δημοσιευση μακεδονια της κυριακής 19/1/25
