Η Επιτροπή χαιρετίζει την τελική συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ στο πλαίσιο του τελικού τριμερούς διαλόγου σχετικά με τον κανονισμό για τα ευρωπαϊκά πορτοφόλια ψηφιακής ταυτότητας. Με τον τρόπο αυτό ολοκληρώνεται το έργο των συννομοθετών για την εφαρμογή των αποτελεσμάτων της προσωρινής πολιτικής συμφωνίας που επιτεύχθηκε στις 29 Ιουνίου 2023 σχετικά με ένα νομικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή ψηφιακή ταυτότητα, το πρώτο αξιόπιστο και ασφαλές πλαίσιο ψηφιακής ταυτότητας για όλους τους Ευρωπαίους.
Η συμφωνία αποτελεί σημαντικό βήμα προς την επίτευξη των στόχων της ψηφιακής δεκαετίας 2030 σχετικά με την ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών. Όλοι οι πολίτες της ΕΕ θα έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν πορτοφόλι ψηφιακής ταυτότητας της ΕΕ ώστε να έχουν πρόσβαση σε δημόσιες και ιδιωτικές διαδικτυακές υπηρεσίες με πλήρη ασφάλεια και προστασία των δεδομένων τους προσωπικού χαρακτήρα σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Εκτός από τις δημόσιες υπηρεσίες, οι πολύ μεγάλες επιγραμμικές πλατφόρμες που ορίζονται βάσει της πράξης για τις ψηφιακές υπηρεσίες (συμπεριλαμβανομένων υπηρεσιών όπως η Amazon, η Booking.com ή το Facebook) και οι ιδιωτικές υπηρεσίες που υποχρεούνται βάσει νόμου να επαληθεύουν την ταυτότητα των χρηστών τους θα υποχρεούνται να αποδέχονται το πορτοφόλι ψηφιακής ταυτότητας της ΕΕ ως τρόπο σύνδεσης στις επιγραμμικές υπηρεσίες τους. Επιπλέον, τα χαρακτηριστικά και οι κοινές προδιαγραφές των πορτοφολιών θα καταστήσουν ελκυστική την αποδοχή τους από όλους τους ιδιωτικούς παρόχους υπηρεσιών για τις υπηρεσίες τους, δημιουργώντας έτσι νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες. Το πορτοφόλι θα διευκολύνει επίσης τη συμμόρφωση των παρόχων υπηρεσιών με διάφορες κανονιστικές απαιτήσεις.
Το πορτοφόλι δεν θα αποθηκεύει απλώς με ασφάλεια την ψηφιακή ταυτότητα των χρηστών, αλλά θα τους επιτρέπει να ανοίγουν τραπεζικούς λογαριασμούς, να πραγματοποιούν πληρωμές και να διατηρούν ψηφιακά έγγραφα, όπως φορητές άδειες οδήγησης, ιατρικές συνταγές, επαγγελματικά πιστοποιητικά ή ταξιδιωτικά εισιτήρια. Το πορτοφόλι θα προσφέρει μια φιλική προς τον χρήστη και πρακτική εναλλακτική λύση διαδικτυακής ταυτοποίησης, η οποία κατοχυρώνεται από το δίκαιο της ΕΕ. Το πορτοφόλι θα σέβεται πλήρως την επιλογή του χρήστη όσον αφορά τον διαμοιρασμό των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, θα προσφέρει τον υψηλότερο βαθμό ασφάλειας που πιστοποιείται ανεξάρτητα από τα ίδια πρότυπα, και τα σχετικά μέρη του κώδικά του θα δημοσιεύονται σε ανοιχτές πηγές ώστε να αποκλείεται κάθε πιθανότητα κατάχρησης, παράνομης παρακολούθησης, εντοπισμού ή υποκλοπής εκ μέρους της κυβέρνησης.
Οι νομοθετικές συζητήσεις ενίσχυσαν το επίπεδο φιλοδοξίας του κανονισμού σε ορισμένους τομείς που είναι σημαντικοί για τους πολίτες. Το πορτοφόλι θα περιέχει πίνακα όλων των συναλλαγών στις οποίες έχει πρόσβαση ο κάτοχός του, θα παρέχει τη δυνατότητα αναφοράς εικαζόμενων παραβιάσεων της προστασίας των δεδομένων και θα επιτρέπει την αλληλεπίδραση μεταξύ πορτοφολιών. Επιπλέον, οι πολίτες θα μπορούν να χρησιμοποιούν το πορτοφόλι με τα υφιστάμενα εθνικά συστήματα ηλεκτρονικής ταυτοποίησης και να επωφελούνται από δωρεάν ηλεκτρονικές υπογραφές για μη επαγγελματική χρήση.
Επόμενα βήματα
Η συμφωνία που επιτεύχθηκε από τους συννομοθέτες πρέπει τώρα να λάβει επίσημη έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Μόλις εγκριθεί επισήμως, το ευρωπαϊκό πλαίσιο για την ψηφιακή ταυτότητα θα τεθεί σε ισχύ την 20ή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα.
Τα κράτη μέλη θα πρέπει να παράσχουν πορτοφόλια ψηφιακής ταυτότητας της ΕΕ στους πολίτες τους 24 μήνες μετά την έκδοση των εκτελεστικών πράξεων για τον καθορισμό των τεχνικών προδιαγραφών του πορτοφολιού ψηφιακής ταυτότητας της ΕΕ και των τεχνικών προδιαγραφών για την πιστοποίηση. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις, οι οποίες πρόκειται να εκδοθούν 6 και 12 μήνες μετά την έκδοση του κανονισμού, θα βασίζονται στις προδιαγραφές που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο της εργαλειοθήκης για την ψηφιακή ταυτότητα της ΕΕ και θα καθορίζουν εναρμονισμένες προϋποθέσεις για την υλοποίηση των πορτοφολιών σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Ιστορικό
Το πρόγραμμα πολιτικής για την ψηφιακή δεκαετία 2030 καθορίζει τη φιλοδοξία της Ευρώπης για τον ψηφιακό μετασχηματισμό έως το 2030. Σύμφωνα με τους στόχους της ψηφιακής δεκαετίας, έως το 2030, όλες οι βασικές δημόσιες υπηρεσίες θα πρέπει να είναι διαθέσιμες στο διαδίκτυο, όλοι οι πολίτες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στα διαδικτυακά μητρώα υγείας τους και όλοι θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ασφαλή ηλεκτρονική ταυτότητα με ενισχυμένα χαρακτηριστικά προστασίας της ιδιωτικής ζωής.
Το πορτοφόλι ψηφιακής ταυτότητας της ΕΕ βασίζεται στο υφιστάμενο διασυνοριακό νομικό πλαίσιο για αξιόπιστες ψηφιακές ταυτότητες, την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την ηλεκτρονική ταυτοποίηση και τις υπηρεσίες εμπιστοσύνης (κανονισμός eIDAS). Ο κανονισμός εγκρίθηκε το 2014 και παρέχει μια πρώτη βάση για διασυνοριακή ηλεκτρονική ταυτοποίηση, επαλήθευση της ταυτότητας και πιστοποίηση ιστοτόπων εντός της ΕΕ.
Η πρόταση της Επιτροπής για ένα αναβαθμισμένο πλαίσιο, επί του οποίου οι συννομοθέτες κατέληξαν σήμερα σε τελική συμφωνία, θα βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και θα επεκτείνει τα οφέλη της ασφαλούς και εύχρηστης ψηφιακής ταυτότητας στον ιδιωτικό τομέα και για χρήση από φορητές συσκευές.
Τέσσερα πιλοτικά έργα μεγάλης κλίμακας, που συνιστούν συνολικά επένδυση άνω των 90 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 46 εκατ. ευρώ συγχρηματοδοτούνται από την Επιτροπή μέσω του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη», έχουν ξεκινήσει τις δοκιμές του πορτοφολιού ψηφιακής ταυτότητας της ΕΕ σε μια σειρά περιπτώσεων καθημερινής χρήσης, στις οποίες περιλαμβάνονται η φορητή άδεια οδήγησης, η ηλεκτρονική υγεία, οι ψηφιακές πληρωμές και τα εκπαιδευτικά και επαγγελματικά προσόντα. Τα πιλοτικά έργα δρομολογήθηκαν την 1η Απριλίου 2023 και θα συμβάλουν στην ενίσχυση των τεχνικών προδιαγραφών του πορτοφολιού.
