Τη σημερινή 19η Μαΐου ξυπνούν για άλλη μια χρονιά – 103ης μαύρης επετείου – μνήμες από τις πατρίδες του Πόντου που άφησαν πίσω τους ξεριζωμένοι πάνω 350 χιλιάδες πόντιοι Έλληνες νεκροί ή ζωντανοί. Στα Ν. Μουδανιά, το 1998, φιλοτεχνήθηκε ένα σπάνιο μνημείο με το γλυπτό της Αγγέλικας Κοροβέση για να τιμηθούν όλοι οι προσφυγικοί πληθυσμοί και να παραμένουν άσβεστες οι μνήμες.
«Μνημείο για τις Αλησμόνητες πατρίδες Εκ Πόντου και Μ. Ασίας», είναι το θέμα του γλυπτού και συνοδεύεται από ένα συγκλονιστικό κείμενο που αποτελεί την Έκθεση Ιδέας της γλύπτριας Α. Κοροβέση.
«Η Μητέρα κάθετε στην γη συμβολίζοντας έτσι την στιγμή που ήρθαν
την ανέχεια όλου αυτού του εκδιωγμένου και βασανισμένου λαού.
Δεν είχαν τίποτα μόνο τις αναμνήσεις τους από την αγαπημένη
Τους πατρίδα.
Η Μάνα συμβολίζει τη συγγένεια ,τον σύνδεσμο, την γη .
Το παιδί συμβολίζει την συνέχεια .,το μέλλον την ελπίδα.
Η μάνα έχει κουβαλήσει σαν φυλακτό χώμα από τη γη που την γέννησε και την μεγάλωσε.
Κρατά το χώμα σαν το πολυτιμότερο αγαθό στον κόρφο της.
Γραμμένο στα μαρμάρινα πανιά το απόσπασμα από κείμενο του Ηλεία Βενέζη…
…..δεν είναι τίποτα…….λίγο χώμα για να φυτέψουμε ένα βασιλικό στον ξένο τόπο για να θυμόμαστε…..
Το πρόσωπο της Μητέρας είναι στραμμένο προς την κατεύθυνση των Μουδανιών
στην Μ. Ασία.
Ο Νόστος έχει χαράξει το πρόσωπο της και το γλυκόπικρο χαμόγελό της φανερώνει
Τις γλυκές αναμνήσεις και τις απώλειες.
Το παιδί στέκεται πίσω της και παρά την μικρή του ηλικία ,έχει ανασηκωμένα τα μανίκια του για να την βοηθήσει, για να ελπίζει.
κοιτά προς άλλη κατεύθυνση από αυτήν της Μητέρας του,
κοιτά προς στο Μέλλον στην θάλασσα, στον ανοικτό ορίζοντα.
Πίσω τους φόντο έχουν τα πανιά των καραβιών που τους έφεραν μέχρι
Εδώ στα νέα Μουδανιά.
Μαρμάρωσαν οι τραγικές στιγμές μαρμάρωσε η ανάμνηση.
Το Μνημείο είναι σύμβολο του ξεριζωμού των Ελλήνων από τον Πόντο και
Την Μικρά Ασία κατά την Μικρασιατική Καταστροφή το 1922.και η εγκατάστασή τους στην Ελλάδα Μάνα.
Είναι όμως ταυτόχρονα και καταγραφή της αξιοσύνης των Ελλήνων Προσφύγων
Που πάλεψαν σκληρά για την επιβίωση τους και σήμερα όλοι τους το αναγνωρίζουν».
Το Μνημείο δημιουργήθηκε επί Δημαρχίας Απόστολου Δαλαμπίρα
Εγκαινιάσθηκε από τον Υφυπουργό Εθνικής οικονομίας κ. Χρήστο Πάσχα,
Στις 12.Ιουλιου 1998, στην πλατεία Βασματζίδη, στα Νέα Μουδανιά.
Το Xalkidikipolitiki επικοινώνησε με την κ. Κοροβέση η οποία μας μίλησε για το έργο της. Ενθυμούμενη το κάλεσμα του διαγωνισμού για τη δημιουργία του γλυπτού, γύρισε δέκα χρόνια πίσω, δηλαδή στα 1988, πριν από την απόφαση της δημαρχίας Δαλαμπίρα, όταν είχε συζητήσει για πρώτη φορά για την κατασκευή ενός έργου με τον τοπικό σύλλογο γυναικών εκείνης της περιόδου. Η πρωτοβουλία δεν ευοδώθηκε τότε, και χρειάστηκε να γίνει ο επίσημος διαγωνισμός το 1997 για να δημιουργήσει τελικά αυτό το σημείο αναφορά στη μνήμη των αλησμόνητων πατρίδων. Όπως μας είπε η κ. Κοροβέση, ο σύζυγός της είναι ποντιακής καταγωγής, Καλαντίδης στο όνομα, και η ίδια έχει ιδιαίτερες ευαισθησίες στα θέματα του Ποντιακού Ελληνισμού.
«Ήθελα να αποδώσω μια αισιόδοξη άποψη του θέματος. Ξεριζώθηκαν και έχασαν τη ζωή τους χιλιάδες άνθρωποι, αλλά ερχόμενοι στον τόπο μας ξεκίνησαν κάτι καινούργιο και έφεραν τους μοναδικούς πολιτισμούς τους», μας λέει. Είναι συγκινητική η ανάμνηση που έχει η γλύπτρια, από μια γιαγιά, πρόσφυγα εν ζωή τότε, που την ημέρα εγκαινίων του μνημείου, έτρεξε και έπεσε στα πόδια του με δάκρυα στα μάτια.