Τέλος 0,03 ευρώ θα πληρώνουμε από την 1η Ιανουαρίου 2018 για κάθε λεπτή πλαστική σακούλα –αυτές που χρησιμοποιούμε κυρίως στα σούπερ μάρκετ– ενώ η επιβάρυνση αυτή θα αυξηθεί στα 0,07 ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 2019. Στόχος;
Να μειωθεί δραστικά η χρήση πλαστικής σακούλας στην Ελλάδα –όπου σήμερα ο αριθμός τους υπερβαίνει τις 400 ανά κάτοικο ετησίως– σε 90 ανά κάτοικο, έως το 2020. Το ειδικό τέλος θα εισπράττεται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) και θα αποδίδεται στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ). Εάν, πάντως, διαπιστωθεί ότι ο στόχος δεν έχει επιτευχθεί, μπορεί να αποφασισθεί ακόμη και πλήρης απαγόρευσης εμπορίας για ορισμένα είδη σακούλας.
Σύμφωνα λοιπόν με την κοινή απόφαση των υπουργείων Οικονομίας, Περιβάλλοντος και Οικονομικών και της ΑΑΔΕ, από την 1η Ιανουαρίου 2018 παύει η δωρεάν διάθεση στους καταναλωτές των δύο ακόλουθων κατηγοριών πλαστικής σακούλας: α) των λεπτών πλαστικών σακουλών με πάχος τοιχώματος μικρότερο των 50 μικρών (μονάδα μήκους ίση με το εκατομμυριοστό του μέτρου) και β) των πλαστικών σακουλών μεταφοράς με πάχος τοιχώματος από 50 μέχρι 70 μικρά, συμπεριλαμβανομένων των επαναχρησιμοποιούμενων σακουλών τσαντών μεταφοράς με το ίδιο μήκος τοιχώματος. Στις μεν πρώτες επιβάλλεται το ειδικό τέλος των 3 λεπτών ανά τεμάχιο και των 7 λεπτών εν συνεχεία, ενώ στη δεύτερη περίπτωση οι σακούλες θα τιμολογούνται ελεύθερα από τις εμπορικές επιχειρήσεις. Οι τελευταίες επιτρέπεται, εάν το επιθυμούν, να διαθέτουν δωρεάν στους καταναλωτές επαναχρησιμοποιούμενες σακούλες υπό την προϋπόθεση ότι αυτό γίνεται στο πλαίσιο δράσεων συλλογής προς ανακύκλωση των λεπτών σακουλών μεταφοράς. Με την ίδια απόφαση απαγορεύεται η διάθεση στην αγορά των λεγόμενων οξοδιασπώμενων πλαστικών σακουλών μεταφοράς (σακούλες που διασπώνται με την πάροδο του χρόνου σε μικρότερα σωματίδια και αυξάνουν τη ρύπανση).
Οι έμποροι που διαθέτουν στους καταναλωτές λεπτές πλαστικές σακούλες υποχρεούνται ανά τρίμηνο, την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα, να υποβάλλουν στην ΑΑΔΕ δήλωση απόδοσης του περιβαλλοντικού τέλους. Επομένως, για πρώτη φορά θα υποβάλουν τη δήλωση αυτή στις 30 Απριλίου 2018. Η ΑΑΔΕ σε συνεργασία με τον ΕΟΑΝ θα δημιουργήσει ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή, ώστε η δήλωση απόδοσης του περιβαλλοντικού τέλους να γίνεται μέσω του Τaxisnet.
Οι εξαιρέσεις
Οι βιοαποδομήσιμες σακούλες θα εξακολουθήσουν να διατίθενται δωρεάν. Επίσης, θα συνεχισθεί και μετά την 1η Ιανουαρίου 2018 η δωρεάν διάθεση λεπτής πλαστικής σακούλας από τα περίπτερα και από τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στο υπαίθριο εμπόριο (π.χ. λαϊκές αγορές). Ωστόσο και αυτές οι κατηγορίες επιχειρήσεων υποχρεούνται να διαθέτουν μόνο πλαστικές σακούλες με σειριακό αριθμό και ειδική σήμανση η οποία φέρει τον τόπο, την ημερομηνία παραγωγής και τον Αριθμό Εθνικού Μητρώου Παραγωγού (ΕΜΠΑ).
Σε περίπτωση παράβασης της νομοθεσίας, προβλέπονται πρόστιμα για τις εμπορικές επιχειρήσεις από 200 έως 5.000 ευρώ, για τους παραγωγούς σακούλας από 1.000 έως 10.000 ευρώ και για τους διακινητές σακούλας πρόστιμα από 500 έως 1.000 ευρώ.
Τόσο το περιβαλλοντικό τέλος όσο και τα πρόστιμα αποδίδονται στον ΕΟΑΝ για τη χρηματοδότηση δράσεων πριμοδότησης των επαναχρησιμοποιούμενων σακουλών και την υλοποίηση δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση.