Συνολικά 18 επιχειρήσεις που εδράζουν ή σχετίζονται παραγωγικά με τη Χαλκιδική, φέρονται να είναι καταχωρημένες στον Κατάλογο των μελών του Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΣΕΒΕ). Εντός της Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής δραστηριοποιούνται κατά πλειοψηφία επιχειρήσεις που σχετίζονται είτε με την επεξεργασία της ελιάς και των παράγωγών της, είτε με γεωργικά προϊόντα όπως είναι τα λιπάσματα. Ωστόσο στον κατάλογο εντάσσονται ακόμα και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο του ενδύματος, των υπηρεσιών, των ποτών και του τουρισμού.
Με βάση τα στοιχεία που δημοσίευσε η ΕΛΣΤΑΤ σε πανελλαδικό επίπεδο οι εξαγωγικές επιδόσεις στο διάστημα Ιανουάριος-Νοέμβριος 2022, παρουσιάζονται ενισχυμένες κατά €13.713,7 εκατ., δηλαδή 37,7% συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2021, ανερχόμενες στο ποσό των €50.112,8 εκατ. ευρώ για πρώτη φορά στην ιστορία.
Τα φετινά στοιχεία είναι σαφώς ενθαρρυντικά σε συνάρτηση με την περασμένη χρονιά η οποία χαρακτηρίστηκε από την παγκόσμια υγειονομική κρίση της covid-19 που επηρέασε σύσσωμο τον πλανήτη και η οποία αποτέλεσε de facto τροχοπέδη για τις εξαγωγές.
Σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΕΕΣ του ΣΕΒΕ κατά τις χρονιές πριν από την πανδημία η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας είχε ανέλθει στην 2η θέση των ελληνικών εξαγωγών ξεπερνώντας την περιφέρεια Πελοποννήσου, καθώς είχε καταγράψει τη μεγαλύτερη αύξηση εξαγωγών στο διάστημα 2018-2019, η οποία ανήλθε σε 7,6%. Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας με βάση αυτά τα στοιχεία εξήγαγε το 15,7% των ελληνικών προϊόντων, ενώ αν εξαιρέσουμε τα πετρελαιοειδή το ποσοστό αυξάνεται σε 19,5%.
Παρά τα ενθαρρυντικά στοιχεία τόσο ο πόλεμος στην Ουκρανία αυτός καθαυτός όσο και η ενεργειακή κρίση ως απότοκό του αλλά και των οικονομικών επιπτώσεων που συνεχίζουν να πλήττουν την ευρωπαϊκή οικονομία λόγω της πανδημίας διαμόρφωσαν σημαντική μείωση στις εξαγωγές των προϊόντων λόγω κυρίως των σημαντικών αυξήσεων που επιβλήθηκαν στο κόστος των πρώτων υλών όπως περιγράφουν στο Xalkidiki Politiki εκπρόσωποι των εταιρειών με εξαγωγική δραστηριότητα από τον νομό Χαλκιδικής.
Μείωση των εξαγωγικών δραστηριοτήτων την περασμένη χρονιά έως και 60%
«Λόγω όλων αυτών που συμβαίνουν με την ενεργειακή κρίση έχουν ανέβει τα μεταφορικά και όλα και έχουν πέσει πάρα πολύ οι εξαγωγές. Οι πελάτες μας είναι λίγο διστακτικοί διότι χρεώνονται και τα μεταφορικά», εξηγεί η κ. Ζώτου Αικατερίνη, ιδιοκτήτρια ατομικής αγροτικής επιχείρησης που δραστηριοποιείται στο χώρο της ελαιουργίας με έδρα τις Καλύβες της Χαλκιδικής. Με εξαγωγική δραστηριότητα τόσο στην Ασία όπως στην Κίνα και στην Ταϊβάν όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη η κ. Ζώτου εξηγεί πως «επειδή στην Ελλάδα δεν υπάρχει υαλουργία, οι περισσότεροι συνάδελφοι φέρνουν από το εξωτερικό. Όταν λοιπόν ένα μπουκάλι είχε 0,80 ευρώ και τώρα έχει ανέβει στα 2,50 ευρώ, φανταστείτε όλο αυτό πόσο έχει επηρεάσει και τον καταναλωτή και τις εξαγωγές. Εμείς σαν επιχείρηση εκτιμάμε μία μείωση της τάξεως του 60% λόγω όλων αυτών των παραγόντων».
Παρόμοια εικόνα σχηματίζεται και από άλλες επιχειρήσεις με μικρότερο κύκλο εξαγωγικών δραστηριοτήτων που ανήκουν στον χώρο της επεξεργασίας ελιάς. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της εταιρείας “ΠΕΡΙΑΠΤΟΝ” ΛΙΝΑΡΔΗΣ Σ. – Δ. ΜΟΥΤΑΦΗ & ΣΙΑ ΟΕ «ως νέα επιχείρηση δεν έχουμε μεγάλο κύκλο εργασιών. Ξεκινήσαμε προ κορωνοϊού, οπότε όλα αυτά τα χρόνια ήταν λίγο δύσκολα και δεν έχουμε καταφέρει να αποτυπώσουμε ολοκληρωμένα μία εικόνα για τις εξαγωγές. Φέτος προσπαθούμε δυναμικά να εισέλθουμε στο χώρο αυτό μέσω κάποιων εκθέσεων. Προς το παρόν εξάγουμε κυρίως στη Ρουμανία και στη Βουλγαρία».
Αιτία κατά βάση της μείωσης όχι μόνο των εξαγωγών αλλά και γενικότερα της μείωσης της ζήτησης του προϊόντος αποτελεί η ενεργειακή κρίση, παράγοντας που επηρεάζει πολύ αρνητικά όλα τα στάδια τυποποίησης όπως είναι το κόστος παραγωγής, η επεξεργασία, τα μεταφορικά, τα αναλώσιμα και η συσκευασία. Σύμφωνα με τον ιδιοκτήτη της επιχείρησης «το δυστυχές είναι πως αυτή η κατάσταση φαίνεται να μη σταματάει. Δεν μένει κάτι σταθερό. Με αυτή τη λογική προσφέρεται σήμερα μία τιμή και αύριο αλλάζει».
Η αίσθηση της μείωσης ωστόσο φαίνεται να αποτυπώνεται σε όλο το φάσμα των εξαγωγικών επιχειρήσεων του νομού, όπως περιγράφει και για τον έτερο κλάδο, εκπρόσωπος της εταιρίας παραγωγής λιπασμάτων για την αγροτική παραγωγή με την επωνυμία Verdus BioHerbs S.A, με εξαγωγική δραστηριότητα με μικρές ποσότητες κατά κύριο λόγο προς την Αλβανία και τη Ρουμανία.
«Εμάς σαν εταιρεία παραγωγής λιπασμάτων η ενεργειακή κρίση μας άγγιξε πάρα πολύ διότι τα εργοστάσια που παράγουν την πρώτη ύλη χρησιμοποιούν φυσικό αέριο με αποτέλεσμα όχι μόνο εμείς αλλά όλα τα εργοστάσια που φτιάχνουν λίπασμα να έχουν σοβαρά προβλήματα. Να φανταστείτε η τιμή της πρώτης ύλης λόγω της ενεργειακής κρίσης τριπλασιάστηκε και ο αγρότης δυσκολεύεται να αγοράσει λίπασμα για τα χωράφια του», εξηγεί η εκπρόσωπος.
Για μία «δύσκολη εξαγωγική χρονιά» λόγω των αυξήσεων των πρώτων υλών κάνει λόγο και η κ. Παπαντωνίου Σοφία από την εταιρεία με ευρύ κύκλο εργασιών στον τομέα των λαδιών μηχανών, λιπαντικών και λοιπών βιομηχανικών προϊόντων RS200 Motor Oil Παπαντωνίου ΑΒΕΕ.
Με μία ευρεία εξαγωγική δραστηριότητα και στις πέντε ηπείρους, η κ. Παπαντωνιού διευκρινίζει πως «πάντα ένας πόλεμος επηρεάζει αρνητικά την πώληση γιατί η πώληση είναι ψυχολογία. Υπήρξαν χώρες πολύ μακρινές οι οποίες δεν επηρεάστηκαν όπως η Αμερική και η Αυστραλία. Ωστόσο στις κοντινές χώρες και ιδίως στις Μεσογειακές αλλά και στην Ασία, επηρεάστηκαν σε πολύ μεγάλο βαθμό. Θεωρούμε ότι είναι δύσκολη περίοδος ωστόσο πάντα υπάρχουνε οι ευκαιρίες. Πρέπει για παράδειγμα να είσαι πιο ευέλικτος, πιο αποφασιστικός και πιο ενεργός απ΄ ότι σε μία περίοδο που όλα είναι σε άνθηση και υπάρχει μια οικονομική ευημερία. Αυτό δε σημαίνει ότι παρατάμε τα όπλα αλλά το ότι είμαστε αποφασιστικοί και πολεμάμε ώστε να επιτευχθεί ο στόχος».
