Η ατμοσφαιρική ρύπανση παραμένει ο πιο σοβαρός περιβαλλοντικός κίνδυνος για τους πολίτες της Ευρώπης, με την Ελλάδα να καταγράφει ανησυχητικά υψηλές τιμές ρύπων, ειδικά στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (2024), οι δύο μεγαλύτερες πόλεις της χώρας ξεπερνούν κατά πολύ τα επιτρεπόμενα όρια για τα μικροσωματίδια, το διοξείδιο του αζώτου και το όζον.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση, η οποία έχει μειωθεί στην Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες, εξακολουθεί να επηρεάζει αρνητικά την υγεία των πολιτών. Στην Ελλάδα, οι τιμές ρύπων σε περιοχές όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη υπερβαίνουν τα ευρωπαϊκά όρια, ενώ οι εκπομπές καυσίμων από την αυξημένη κυκλοφορία οχημάτων και οι οικιακοί καυστήρες είναι οι κύριες αιτίες για την επιβάρυνση του αέρα.
Στη Θεσσαλονίκη, η κατάσταση είναι ιδιαίτερα ανησυχητική, με τον σταθμό μέτρησης στην Αγία Σοφία να καταγράφει 43 mg/m3 για το διοξείδιο του αζώτου, ενώ το όριο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) είναι 10 mg/m3. Το ίδιο ισχύει και για τον όζον, με την Καλαμαριά να καταγράφει 138 mg/m3, σημειώνοντας το υψηλότερο πανελλαδικό ρεκόρ.
Το πρόβλημα εντείνεται και με τα μικροσωματίδια PM10, τα οποία έχουν φτάσει σε επικίνδυνα επίπεδα. Στη Θεσσαλονίκη, ο σταθμός Αγίας Σοφίας κατέγραψε 55 mg/m3, ενώ στην Αθήνα, περιοχές όπως τα Λιόσια και το Κορδελιό ξεπέρασαν το όριο των 50 mg/m3.
Η αντιμετώπιση αυτών των ρύπων αποτελεί πρόκληση για τις τοπικές αρχές και απαιτεί άμεσες δράσεις. Η Ελλάδα, σύμφωνα με την υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, προχωρά σε στρατηγικές για την προστασία της δημόσιας υγείας και τη μείωση της ρύπανσης, ενισχύοντας παράλληλα την επιχειρησιακή ετοιμότητα και την παρακολούθηση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης στους σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους.
Είναι σαφές ότι για την επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής, η ατμοσφαιρική ρύπανση πρέπει να μειωθεί άμεσα, με το συντονισμό πολιτικών για τη μείωση των εκπομπών και τη στήριξη της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για καθαρότερο αέρα στις πόλεις της Ευρώπης.
