Γράφει η Μορφούλα Ντέμπλα
Κάθε χρόνο στις 23 Ιούνη την παραμονή της γέννησης του Άι Γιάννη, σε πολλές περιοχές της Ελλάδας λαμβάνουν χώρα δρώμενα που προέρχονται από τα βάθη των χιλιετιών.
Αυτό το έθιμο που αναβιώνει έως και σήμερα με κάποιες ίσως παραλλαγές είναι το άναμμα της φωτιάς.
Το συγκεκριμένο έθιμο έχει καθαρά αρχαιοελληνικές καταβολές αφού μαζί με τον Άι Γιάννη, υποσυνείδητα λατρεύεται και ο ήλιος των θερινών τροπών (το θερινό ηλιοτρόπιο).
Παλιότερα κάθε 23 του Ιούνη, όταν την ημέρα άρχιζε να την υποδέχεται η νύχτα σε κάθε γειτονιά ανάβανε φωτιές όπου καίγανε τα μαγιάτικα στεφάνια μαζί με ξύλα και ξερά κούτσουρα, πηδώντας πάνω από αυτές νέες και νέοι.
Έτσι ακριβώς γινότανε τότε και στα Ριζά. Σε αυτό το όμορφο μικρό χωριουδάκι των Ζερβοχωρίων κατά την παραμονή των γενεθλίων του Ιωάννη του Προδρόμου θαρρείς πως το χωριό έπαιρνε κυριολεκτικά φωτιά! Σε αλάνες, σοκάκια και γειτονιές στήνονταν ένα πανηγύρι που όλοι είχανε να θυμούνται και να εξιστορούν στους νεότερους. Μεγάλοι και μικροί τρέχανε από νωρίς να μαζέψουν κουρέλια για κάψιμο, παλιοσανίδες, άχυρα, καλάθια, παλιοστρώματα κ.ά. κι απάνω απάνω στη φωτιά τοποθετούσαν τους “Μάηδες”. Με λίγα λόγια λαμπάδιαζε ο ντουνιάς και το γλέντι άρχιζε! Οι μεγάλοι πηδούσαν τρεις φορές και χίλιες οι πιτσιρικάδες κι όταν διασταυρωνόντανε λέγανε κι από μια ευχή.
Αυτό που εντυπωσιάζει είναι ότι οι φωτιές του Άι Γιάννη ανάβονται ακόμα και σήμερα στις γειτονιές και στις πλατείες όλων των χωριών των Ζερβοχωρίων κατά την παραμονή της γιορτής του Ιωάννη του Προδρόμου στήνοντας έτσι ένα μικρό παραδοσιακό γλέντι για να «καθαρθούν» αλλά και να δυναμώσουν, καθώς η φωτιά πιστεύεται ότι διώχνει τα κακά και ενισχύει την υγεία.
Έτσι και φέτος, παραμονή της γέννησης του Ιωάννη του Προδρόμου, την Πέμπτη 23 Ιουνίου 2022 στις 20:00 το βράδυ θα αναβιώσει το πανάρχαιο έθιμο του “Κλήδονα” στα Ριζά.
Συγκεκριμένα μόλις ο ήλιος πέσει μικροί και μεγάλοι θα αναβιώσουνε το έθιμο του “Κλήδονα”, μετατρέποντας έτσι τις φωτιές του Άι Γιαννιού σε ένα λαϊκό πανηγύρι!
Νέοι και νέες θα περάσουνε πάνω από την φωτιά τρεις φορές με ένα ξεχωριστό στεφάνι από λουλούδια του φυτού “Άϊ Γιάννη”, το οποίο φυτρώνει αυτήν την εποχή στα Ζερβοχώρια. Πρόκειται για ένα φυτό που μοιάζει με τον κισσό και με τα άνθη του οι κοπέλες πλέκουν τα στεφάνια για να μην καούν τα μαλλιά τους την ώρα που πηδάνε τις φωτιές…
Όλοι θα βρίσκονται εκεί! Μικροί και μεγάλοι σε ένα μοναδικό ξεφάντωμα που δεν θα μπορούσε να κλείσει καλύτερα με τα απολαυστικά τηγανόψωμα και τις παραδοσιακές τηγανίτες που θα ετοιμάσουν οι άξιες και φιλότιμες γυναίκες του χωριού που αποτελούν και μέλη του Επιμορφωτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου των Ριζών.
