Με εμπόδια εφαρμόζεται ο νόμος για την επαναφορά των τριετιών στον ιδιωτικό τομέα όπως διαπιστώνουν οι επιθεωρητές της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας (ΑΑΕΕ) οι οποίοι διενεργούν ελέγχους τόσο στο πεδίο της εφαρμογής του νέου κατώτατου μισθού, όσο και στην χορήγηση των μισθολογικών ωριμάνσεων (τριετίες).
Τα S.O.S για τις τριετίες
Το «κλειδί» για τη χορήγηση των τριετιών είναι ό ίδιος ο εργαζόμενος να προσκομίζει βεβαίωση της προϋπηρεσίας του. Ωστόσο όπως επισημαίνει ο Γραμματέας Τύπου της ΓΣΕΕ Δημήτρης Καραγεωργόπουλος, «κλάδοι όπως η εστίαση, η καθαριότητα, σεκιούριτι και μίνι μάρκετ, δεν καταβάλλουν τις τριετίες. Μάλιστα υπό την απειλή της απόλυσης, δε δέχονται τα πιστοποιητικά προϋπηρεσίας των εργαζόμενων.
«Έτσι όταν πηγαίνουν για έλεγχο οι επιθεωρητές εργασίας δε βρίσκουν στοιχεία παραβατικότητας. Στην περίπτωση που διαπιστώσουν ότι δε χορηγούνται οι τριετίες, καταχωρούν την παράβαση στην επιλογή «υποαμοιβόμενος». Για αυτό τον λόγο δεν υπάρχουν στοιχεία για τον αριθμό των εργαζόμενων που παίρνουν το επίδομα προϋπηρεσίας έως 30% επί του μισθού. Σίγουρα είναι κάποιες χιλιάδες όχι όμως 100.000 όπως υποστήριζε ο Άδωνις Γεωργιάδης ο οποίος μάλιστα έλεγε ότι σε βάθος χρόνου, οι δικαιούχοι θα φτάσουν τις 600.000», συμπληρώνει.
Τα προβλήματα
Μπορεί το «ξεπάγωμα» των τριετιών να έχει πραγματοποιηθεί από την 1η Ιανουαρίου επίσημα με ειδική διάταξη νόμου, ωστόσο παρερμηνείες και κακή χρήση αναφορών στις παλαιότερες αλλά και στις νέες ατομικές συμβάσεις των εργαζομένων, έχουν δημιουργήσει προβλήματα .
Το γεγονός ότι ο νόμος ορίζει πως εφεξής θα μπορεί να γίνει χρήση της προϋπηρεσίας πριν από την 14η Φεβρουαρίου 2012 και μετά την 1η Ιανουαρίου 2024, μπερδεύει ορισμένα λογιστήρια και επιχειρήσεις. Υπάρχουν εργοδότες που θεωρούν ότι η προϋπηρεσία πρέπει να αφορά χρόνο εργασίας που διανύθηκε μόνο στην δική τους επιχείρηση. Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει.
Όπως ρητά ορίζεται στη διάταξη νόμου (ν.5053/23, άρθρο 33) και επεξηγήθηκε σε ειδική εγκύκλιο που εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας, για όσους εργαζόμενους αμείβονται με τον κατώτατο μισθό ή ημερομίσθιο «ως χρόνος προϋπηρεσίας αναγνωρίζεται ο χρόνος εξαρτημένης σύμβασης ή σχέσης εργασίας, που έχει διανυθεί σε οποιονδήποτε εργοδότη και σε οποιαδήποτε ειδικότητα πριν από τις 14.02.2012 και μετά την 1.1.2024».
Δηλαδή με λίγα λόγια , σε περίπτωση που δεν υπάρχει σχετική αναφορά στην οικεία ΣΣΕ, ο γενικός κανόνας που αφορά στους-τις αμειβόμενους-ες με βάση τον κατώτατο μισθό/ημερομίσθιο είναι ότι οι προσαυξήσεις λόγω χρόνου εργασίας καταβάλλονται για την προϋπηρεσία σε οποιονδήποτε εργοδότη και με οποιαδήποτε ειδικότητα.
Οι εργατολόγοι διευκρινίζουν ότι το ξεπάγωμα των τριετιών αφορά όσους αμείβονται στα όρια του κατώτατου μισθού και σε όσους αμείβονται με ΣΣΕ που προβλέπουν επιδόματα προϋπηρεσίας, όπως αναφέρει η imerisia.gr.
Ωστόσο δεν αφορά σε όσους έχουν ατομική συμφωνία με μισθό ανώτερο του κατώτατου και ρήτρα στην ατομική σύμβαση εργασίας περί συμψηφισμού.
«Έστω και ένα ευρώ περισσότερο από τον κατώτατο μισθό να λαμβάνει ο εργαζόμενος δεν δικαιούται τριετίες εκτός αν το προβλέπει η κλαδική ή επιχειρησιακή του σύμβαση. Αυτό βεβαίως είναι παράδοξο και συνιστά ανισότητα», τονίζει χαρακτηριστικά ο εργατολόγος Γιάννης Καρούζος.
Η αναζήτηση της προϋπηρεσίας
Στην περίπτωση που ο εργοδότης δεν αναγνωρίζει η δεν βρίσκει τα αποδεικτικά προϋπηρεσίας , οι εργαζόμενοι μπορούν να αναζητήσουν:
- στοιχεία της απασχόλησης και του χρόνου ασφάλισής τους μέσω του my ERGANI και του my ΕΦΚΑ με τη χρήση των κωδικών πρόσβασής τους στο TAXIS
- στοιχεία Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας από τις ιστοσελίδες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας
- πιστοποιητικό εργασίας από τον εργοδότη για το είδος και τη διάρκεια της εργασίας τους κατά τη λήξη της σύμβασής τους. Μόνο εάν το ζητήσουν ειδικά οι εργαζόμενοι-ες βεβαιώνεται η ποιότητα της εργασίας τους και η διαγωγή τους. Η παραίτηση των εργαζομένων από το δικαίωμά τους αυτό είναι άκυρη (άρθρα 14, 319 ΠΔ 80/2022, άρθρα 678-679 ΑΚ).