Η ετυμολογία του τρύγου
Ο τρύγος παράγεται από το αρχαίο ρήμα τρυγάω, τρυγώ, που το χρησιμοποιεί για πρώτη φορά ο Ομηρος. Αυτό συγγενεύει με το τρύω: συνθλίβω, ξεζουμίζω τα σταφύλια λ.χ. στο πατητήρι, με το θραύω, θρύπ-τω κ.ά. Ο Ομηρος σε μια εκπληκτική του περιγραφή στην Ιλιάδα αναφέρεται στον τρύγο. «…Μέγα αμπέλι με σταφύλια φορτωμένο -γράφει-. Χρυσό, πανέμορφο κι εκρέμονταν τσαμπιά από κάτω μαύρα…/Και κουβαλούσαν τον γλυκό καρπό στου ώμους πάνω/κοπέλες κι άγουροι χαρούμενοι μες σε πλεχτά κοφίνια/κι ανάμεσά τους την ψιλόφωνη κιθάρα κάποιο αγόρι/γλυκά βαρώντας όμορφα έψελνε του Λίνου το τραγούδι/με γάργαρη φωνή…» (Ιλιάδα, Σ 566 κ.έ, Μετάφραση Καζαντζάκη – Κακριδή).
Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ο Στάφυλος ήταν γιος του Διονύσου και της Αριάδνης… Σε άλλο μύθο ο Στάφυλος ήταν βοσκός του βασιλεία της Αιτωλίας Οινέα…
…Ο Στάφυλος λοιπόν ήταν βοσκός του βασιλιά Οινέα και κάθε σούρουπο, όταν οδηγούσε τα κοπάδια πίσω στο υποστατικό του αφεντικού του, πρόσεξε ότι μια γίδα καθυστερούσε, ενώ συγχρόνως έκανε τρέλες.
Την παρακολούθησε μια μέρα και είδε ότι το ζώο έτρωγε κάποιους καρπούς που ο ίδιος δεν είχε ξαναδεί. Ο Στάφυλος διηγήθηκε το περιστατικό στον Οινέα και αυτός του υπέδειξε να στύψει τους καρπούς αυτούς και να πάρει τον χυμό τους.
Παρασκεύασε έτσι ένα ποτό που ονομάστηκε οίνος (κρασί) από το όνομα του βασιλιά, ενώ οι καρποί αυτοί ονομάστηκαν σταφύλια (σταφυλαί) από το όνομα του Σταφύλου.
Αυτός είναι ένας από τους τρεις μύθους της ελληνικής μυθολογίας που αναφέρονται στην ονομασία του σταφυλιού και στον Στάφυλο.
Το αμπέλι, από το οποίο προέρχεται το κρασί έχει, σύμφωνα με τους παλαιοντολόγους, προϊστορία πολλών εκατομμυρίων ετών. Πριν ακόμη από την εποχή των παγετώνων ευδοκιμούσε στην πολική ζώνη, κυρίως στην Ισλανδία, στη Βόρεια Ευρώπη αλλά και τη βορειοδυτική Ασία.
Οι παγετώνες περιόρισαν σημαντικά την εξάπλωσή του και επέβαλαν κατά κάποιο τρόπο τη γεωγραφική απομόνωση πολλών ποικιλιών, μέρος των οποίων εξελίχθηκαν και σε διαφορετικά είδη.
Στην πορεία των χρόνων, διάφοροι πληθυσμοί άγριων αμπέλων μετακινήθηκαν προς θερμότερες ζώνες, κυρίως προς την ευρύτερη περιοχή του νοτίου Καυκάσου.
Στην περιοχή αυτή, μεταξύ Ευξείνου Πόντου, Κασπίας θάλασσας και Μεσοποταμίας, γεννήθηκε το είδος Αμπελος η Οινοφόρος (λατ. Vitis vinifera). Οι διαφορετικές ποικιλίες αυτού του είδους καλλιεργούνται και σήμερα
Για το σταφύλι, υπάρχουν αναφορές από τα έπη του Ομήρου και δεν είναι τυχαίο ότι κατείχε δεσπόζουσα θέση στα συμπόσια των αρχαίων, ενώ η Βίβλος αναφέρει ότι το καλλιεργούσαν τον καιρό του Νώε.
Οι Ρωμαίοι ήρθαν σε επαφή με το κρασί από τους Ελληνες αποίκους και τους γηγενείς Ετρούσκους και επιδόθηκαν επίσης στην αμπελοκαλλιέργεια.
Με την κατάρρευση της Ρώμης και τις μεταναστεύσεις των λαών η αμπελουργία γνώρισε περίοδο ύφεσης. Σε κάποιες περιοχές η αμπελουργία εγκαταλείφθηκε για αιώνες.
Σημαντικό ρόλο στη διάσωση της οινοποιίας είχαν οι κληρικοί και μοναχοί, που χρειάζονταν το κρασί για τελετουργικούς σκοπούς. Την εποχή του Καρλομάγνου και του Μεσαίωνα, η τέχνη του κρασιού γνώρισε ξανά άνθηση.
Δεν γίνεται να μην αναφερθώ για άλλη μια φορά στο βιβλίο του dr. Βernard Jensen («Τροφές που θεραπεύουν», εκδ. Διόπτρα) όπου αναφέρεται στο σταφύλι και την θεραπευτική του αξία.
Λέει λοιπόν :
«…λέγεται πως η θεραπευτική αξία του φρούτου αυτού οφείλεται στην ποσότητα του μαγνησίου που περιέχει. Το μαγνήσιο είναι ένα στοιχείο απαραίτητο για την καλή λειτουργία των εντέρων.
»Και τα σταφύλια είναι θαυμάσια για την αναπλήρωση του μαγνησίου. Το σταφύλι είναι ευεργετικό για τον καθαρισμό του συκωτιού και τη λειτουργία των νεφρών.
»Τα σταφύλια αλκαλοποιούν το αίμα. Εξάλλου περιέχουν πολύ νερό κι έτσι προσθέτουν υγρά που είναι απαραίτητα για την απέκκριση σκληρυμένων αποθεμάτων, τα οποία μπορεί να έχουν εναποτεθεί σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος.
»Είναι θαυμάσια για τα νεφρά και την κύστη και πολύ καταπραϋντικά για το νευρικό σύστημα.
»Χάρη στην υψηλή περιεκτικότητά τους σε σταφυλοσάκχαρα προσφέρουν άμεση ενέργεια. Τα μαύρα σταφύλια είναι πλούσια σε σίδηρο, πράγμα που τα κάνει καλούς αιμοποιητές…».
Μία ημέρα την εβδομάδα είναι ωφέλιμο να τρώμε μόνο σταφύλι (αν το επιτρέπει η υγεία μας).
Οι ανθοκυανίνες, οι πολυφαινόλες και η κουερσιτίνη που περιέχονται στο σταφύλι, λόγω των αντιοξειδωτικών ιδιοτήτων τους, εμποδίζουν τη δημιουργία και τη δράση των ελεύθερων ριζών, ενισχύουν τα τοιχώματα των αγγείων, μειώνουν τις φλεγμονές και ασκούν αντιγηραντική, αντικαρκινική και καρδιοπροστατευτική δράση.
Πηγή: Ήλιος/ efsyn
