Μια αναζοπύρωση της μίνι περιφερειακής ενεργειακής κρίσης του περασμένου καλοκαιριού ζει αυτές τις μέρες η ανατολική Ευρώπη με τις τιμές της χονδρικής στην αγορα ηλεκτρικής ενέργειας να έχουν πάρει ξανά φωτιά.
Από την Ελλάδα έως την Ουκρανία, όλος ο ανατολικός διάδρομος είναι για άλλη μια φορά στα… κόκκινα με την Ουγγαρία να οδηγεί την κούρσα των αυξήσεων και τις βαλκανικές χώρες, όπως την Ρουμανία, την Βουλγαρία και την Ελλάδα να ακολουθούν.
Είναι χαρακτηριστικό πως τις τελευταίες 4 ημέρες, από τις 9 έως και αύριο 13 Νοεμβρίου η μέση τιμή επίλυσης της αγοράς (Market Clearing Price MCP), που είναι ουσιαστικά η τιμή επίλυσης της Αγοράς Επόμενης Μέρας (DAM price) στο ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας, έχει αυξηθεί 150% από τα 91,92 ευρώ ανά μεγαβατώρα στις 9 Νοεμβρίου στα 229,84 ευρώ ανά μεγαβατώρα αύριο 13 Νοεμβρίου.
Επί της ουσίας μιλάμε για έναν υπερδιπλασιασμό της μέσης τιμής DAM μέσα σε λίγα 24ωρα.
Πρόκειται για τιμές που είχαμε να δούμε από το καλοκαίρι όταν η ζήτηση ήταν μεγάλη λόγω της χρήσης των κλιματιστικών και η Ουκρανία «ρουφούσε» σημαντική ενέργεια από τις διασυνδέσεις της ανατολικής Ευρώπης, με την Δυτική Ευρώπη να… σφυράει αδιάφορα, όπως λίγο πολύ συμβαίνει και τώρα.
Στην Ουγγαρία η μέση τιμή έχει απογειωθεί στα 306,33 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ σε όλα τα Βαλκάνια είναι πάνω από 200 ευρώ.
Η νέα αναζοπύρωση της ενεργειακής κρίσης δεν έχει ακριβώς τα ίδια χαρακτηριστικά με το καλοκαίρι, καθώς οι διαφορές των τιμών ανάμεσα σε ανατολική και δυτική Ευρώπη είναι κάπως ηπιότερες. Ωστόσο είναι σημαντικές.
Οι αιτίες
Η νέα αυτή «μίνι» ενεργειακή κρίση έρχεται μαζί με τα πρώτα…. κρύα και ανησυχεί ιδιαίτερα τους ενεργειακούς αναλυτές, καθώς φαίνεται πως πλέον η αύξηση της ζήτησης για ηλεκτρική ενέργεια θα συνοδεύεται στην αν. Ευρώπη με ράλι τιμών. Κάτι που μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα σημαντικό διαρθρωτικό πρόβλημα της ευρωπαικής οικονομίας.
Δεν πρόλαβε δηλαδή η Ευρώπη να κρυώσει και αμέσως ανέβηκαν οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας…
Τα αίτια αυτής της νέας ενεργειακής κρίσης αναζητώνται στο πολυπαραγοντικό σχήμα που είχε οδηγήσει σε αυξήσεις τιμών εν μέσου θέρους συν το ζήτημα της Ουκρανίας που πλέον απορροφά σημαντικές ποσότητες ενέργειας από την Ευρώπη.
Η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, μιλώντας το πρωί στην ΕΡΤ και στην εκπομπή «Συνδέσεις» από το Μπακού σχετικά με την αύξηση στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος εξήγησε πως: «Η πρόσφατη άνοδος της τιμής χονδρικής οφείλεται κυρίως στη μείωση της παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές λόγω έλλειψης ανέμου και ηλιοφάνειας, σε συνδυασμό με αυξημένη ζήτηση εξαιτίας χαμηλών θερμοκρασιών. Πρόκειται για παροδικό φαινόμενο, το οποίο παρατηρείται σε όλη την Ευρώπη».
Δηλαδή έχουμε μικρή παραγωγή από ΑΠΕ λόγω μικρής απόδοσης στην συγκεκριμένη χρονική στιγμή των αιολικών και των φωτοβολταικών, σε συνδυασμό με την αύξηση των τιμών στο φυσικό αέριο, την αύξηση της ζήτησης αλλά και την αύξηση των εισαγωγών ρεύματος από την Ουκρανία.
Αναλυτές εκτιμούν πως η καταρρακωμένη Ουκρανία θα επιβαρύνει περαιτέρω το σύστημα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και τις τιμές ρεύματος μέσα στον χειμώνα λόγω των αυξημένων αναγκών για θέρμανση, αφού το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας έχει πληγεί από τις ρωσικές επιθέσεις.
Και σαν να μην έφταναν τα δεινά της Ουκρανίας, που από εξαγωγέας ενέργειας έχει καταστεί εισαγωγέας, η πτώση της θερμοκρασίας συνέπεσε με αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου στο hub TTF της Ολλανδίας, που με ένα ράλι το τελευταίο 2μηνο αγγίζει πλέον τα 45 ευρώ η θερμική μεγαβατώρα. Κι αυτό ενώ οι αποθήκες της Ευρώπης είναι γεμάτες κατά 93,4%!
Λογαριασμοί
Η κυβέρνηση παρακολουθεί το θέμα με προσοχή, καθώς αν συνεχιστεί η ίδια τάση δεν αποκλείεται να χρειαστούν επιδοτήσεις εκ νέου για τα πράσινα τιμολόγια, που πάντως αργοπεθαίνουν έναντι των μπλε σταθερών.
Με αυτά και με αυτά η μέση τιμή Νοεμβρίου έφτασε στα 130 ευρώ, όταν τον Οκτώβριο έκλεισε στα 90 ευρώ. Αν δεν υπάρξει διόρθωση το επόμενο διάστημα οι κυμαινόμενοι λογαριασμοί του Νοεμβρίου απειλούν με νέες φωτιές νοικοκυριά κι επιχειρήσεις τον Δεκέμβρη…
Πηγή: imerisia.gr