Με μεγαλοπρέπεια τιμάται σήμερα η μνήμη του Αγίου Νικολάου στον Πολύγυρο, τον Άγιο Νικόλαο, την Ιερισσό και τη Στρατονίκη…
Πως ο Άγιος Νικόλαος έγινε προστάτης των ναυτικών
Ο Άγιος Νικόλαος τιμάται ιδιαίτερα σε όλο τον ελληνικό χώρο από τους ανθρώπους της θάλασσας. Είναι προστάτης των ναυτικών, του Πολεμικού και του Εμπορικού Ναυτικού.
Θεωρείται προστάτης των ναυτικών σε όλο τον κόσμο και δεν είναι τυχαίο. Κάποτε αποφάσισε να ταξιδέψει με πλοίο στους Άγιους Τόπους, για να προσκυνήσει. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού ξέσπασε θαλασσοταραχή, με αποτέλεσμα πλήρωμα και επιβάτες να πανικοβληθούν. Ο Άγιος όμως δεν έχασε την πίστη του, προσευχήθηκε στον Θεό και η θάλασσα ηρέμησε. Ο μύθος λέει ότι ένας ναυτικός γλίστρησε, έπεσε από το κατάρτι και σκοτώθηκε. Όμως ο Νικόλαος προσευχήθηκε θερμά και ο ναυτικός αναστήθηκε….
Στον Ρωμαιοκαθολικό Κόσμο ο Άγιος Νικόλαος, εκτός από τους ναυτικούς, είναι προστάτης των παιδιών, των απασχολουμένων στα ηλεκτρονικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, των ενεχυροδανειστών, των φαρμακοποιών, των μεταμελημένων κλεπτών, των βαρελοποιών, των εμπόρων και των αδίκως κατηγορηθέντων. Στη δυτική παράδοση ο Άγιος Νικόλαος (Santa Claus) είθισται να φέρνει τα χριστουγεννιάτικα δώρα στα παιδιά, όπως, στη δική μας παράδοση, ο Άγιος Βασίλης.
Απολυτίκιο Αγίου Νικολάου
Κανόνα πίστεως και εικόνα πραότητος
εγκρατείας διδάσκαλον ανέδειξέ σε
τη ποίμνη σου η των πραγμάτων αλήθεια
δια τούτω εκτήσω τη ταπεινώσει τα υψηλά
τη πτωχεία τα πλούσια.
Πάτερ ιεράρχα Νικόλαε, πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ
σωθήναι τας ψυχάς ημών.
Ο Άγιος Νικόλαος…
Ο Άγιος Νικόλαος είναι Άγιος της Ορθοδόξου Εκκλησίας και μία απο τις σημαντικότερες μορφές του Χριστιανισμού.
Έζησε τον 4ο αιώνα στα Μύρα της Λικίας, διετέλεσε Επίσκοπος Τριμυθούντος, ενώ για τη σημαντική προσφορά του και την αμετακίνητη θέση στην ορθόδοξη πίστη, βασανίστηκε, φυλακίστηκε και εξορίστηκε. Ο ίδιος συμμετείχε στην Πρώτη Οικουμενική Σύνοδο και αποκαλείται θαυματουργός και μυροβλύτης, διότι επιτέλεσε θαύματα ενώ ακόμα βρισκόταν εν ζωή, ενώ κατά την κοίμηή του το σκήνωμά του μυρόβλύσε.
Κάθε Πέμπτη, όλο το χρόνο, είναι αφιερωμένη στη μνήμη του (κάθε μέρα της εβδομάδας είναι αφιερωμένη σε συγκεκριμένους αγίους ή ιερά γεγονότα, πάντα τα ίδια, ανεξάρτητα από τις γιορτές που πέφτουν σ’ αυτήν).
Η ζωή του
Ο Άγιος Νικόλαος γεννήθηκε τον 3ο αιώνα μ.Χ. στα Πάταρα της Λυκίας, από γονείς ευσεβείς και πλουσίους. Έζησε στην εποχή των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού και έλαβε σημαντική μόρφωση.
Σε νεαρή ηλικία έμεινε ορφανός και κληρονόμος μιας μεγάλης περιουσίας, ο ίδιος όμως αφιερώθηκε στο Θεό μετά την ματάβασή του στα Ιεροσόλυμα για να προσκυνήσει τον Τίμιο Σταυρό και τον Πανάγιο Τάφο, με αποτέλεσμα όταν επέστρεψε στην πατρίδα του να χειροτονήθεί Διάκονος.
Ακολούθησε ασκητικό βίο και σύντομα έγινε ηγούμενος της Μονής Σιών στα Μύρα της Λυκίας, πραγματοπιώντας σημαντικο έργο στην περιοχή. Αυτό σαν αποτέλεσμα είχε ο λαός της περιοχής να ζητήσει το Νικόλαο για να λάβει το επισκοπικο αξίωμα, όταν εκοιμήθη ο επίσκοπος της περιοχής.
Ο Άγιος Νικόλαος έγινε κατά θαυμαστό τρόπο επίσκοπος. Όταν εκοιμήθη ο επίσκοπος Μύρων και μαζεύτηκαν οι επίσκοποι για να εκλέξουν αντικασταστάτη κάποιος πρότεινε να κάνουν προσευχή για το θέμα της εκλογής. Ο Θεός φανέρωσε σ’ ένα επίσκοπο ποιον έπρεπε να εκλέξουν.
Θα στέκονταν κοντά στην είσοδο του ναού και όποιος θα έμπαινε σ’ αυτόν για να προσευχηθεί αυτός θα ήταν ο νέος επίσκοπος της πόλεως. Παρακινημένος από το Άγιο Πνεύμα ο Νικόλαος πήγε στο ναό για να προσευχηθεί. Εκεί συναντήθηκε με τον επίσκοπο στον οποίον ο Θεός φανέρωσε πως θα γίνει εκλογή.
Αυτός τον οδήγησε στους άλλους επισκόπους που τον χειροτόνησαν ενώ τα πλήθη των χριστιανών που εν τω μεταξύ είχαν προσέλθει στο ναό εχάρησαν για την εκλογή.
Από την θέση αυτή ανέπτυξε έντονη δράση και επεξέτεινε τους αγώνες του για την προστασία των φτωχών και των απόρων ιδρύοντας νοσοκομεία και διάφορα φιλανθρωπικά ιδρύματα.
Προικισμένος με υψηλό χριστιανικό φρόνημα, ακαταμάχητο θάρρος και ζωτικότητα εμψύχωνε τους διωκόμενους από τους Ρωμαίους χριστιανούς διωκόμενος και εξοριζόμενος και ο ίδιος για τη στάση του αυτή.
Κατά τους διωγμούς του Διοκλητιανού υπέστη βασανιστήρια, όταν όμως ανήλθε στον αυτοκρατορικό θρόνο ο Μέγας Κωνσταντίνος ελευθερώθηκαν όλοι οι χριστιανοί και έτσι ο Νικόλαος επανήλθε στο αρχιεπισκοπικό θρόνο. Σύμφωνα με την παράδοση, ήταν προικισμένος με το χάρισμα της θαυματουργίας και έσωσε πολλούς ανθρώπους και όσο ήταν εν ζωή αλλά και μετά την κοίμησή του.
Αναφέρονται πολλά θαύματα του Αγίου όπως η απελευθέρωση των τριών στρατηλάτων, θεραπείες νοσούντων και αποκαταστάσεις φτωχών μεταξύ των οποίων και η περίπτωση που έγινε γνωστή, παρά τη θέληση του Νικολάου, όταν ένας φτωχός οικογενειάρχης που κατοικούσε στην περιοχή της πατρίδας του Αγίου, μη έχοντας χρήματα να προικίσει τις τρεις κόρες του, σκόπευε να τις στείλει να γίνουν πόρνες σε οίκο ανοχής, προκειμένου να εξασφαλίσει χρήματα.
Όταν το έμαθε αυτό ο Νικόλαος, άρχισε να πηγαίνει μυστικά έξω από το σπίτι εκείνο τις νύχτες και να αφήνει σακούλια με χρήματα. Σε τρεις νύχτες εξασφάλισε την προίκα των τριών κοριτσιών, αφήνοντας 100 χρυσά νομίσματα στην κάθε μία. Την τρίτη φορά όμως, ο πατέρας είχε παραφυλάξει για να δει ποιος ήταν ο άγνωστος ευεργέτης, και όταν αντιλήφθηκε τον Άγιο, τον παρακάλεσε να μην το αποκαλύψει σε κανέναν. Έτσι, οι τρεις κόρες παντρεύτηκαν κι ο πατέρας μετανόησε για την πρόθεσή του.
Το 325 ο Άγιος Νικόλαος έλαβε μέρος στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο, που έγινε στη Νίκαια της Βιθυνίας και καταπολέμησε τις διδασκαλίες του Αρείου. Σύμφωνα με την παράδοση λέγεται ότι κατά τη Σύνοδο χαστούκισε τον Άρειο και ο Μέγας Κωνσταντίνος τον έβαλε στη φυλακή. Όταν επέστρεψε απο τη Σύνοδο, συνέχισε το ποιμαντικό του έργο μέχρι τα βαθιά γεράματα.
Ο άγιος -αν και τόσο φιλάνθρωπος- χαστουκίζει τον Άρειο. Για το όντως επίμαχο αυτό θέμα, δες αναλυτικό άρθρο εδώ, όπου και διαβάζουμε: Το ότι ο Άγιος πλησιάζεται από τον Χριστό και την Παναγία σε όραμα -ενώ είναι στη φυλακή- , δεν σημαίνει πως επιβραβεύονται οι πράξεις του, διότι αν ο Θεός ήθελε να επιβραβεύσει τις πράξεις του -χαστούκι προς Άρειο-, θα τον είχε υπερασπίσει θαυματουργικά -λύσιμο δεσμών-από την στιγμή που προσπάθησαν να τον φυλακίσουν. Όμως ο Χριστός είχε σκοπό διδακτικό και επέτρεψε ο Άγιος να φυλακιστεί, ώστε να μπει σε συλλογισμούς και να μετανοήσει και να ταπεινωθεί ακόμη και μπρος εις αιρετικούς.
Ο άγιος Νικόλαος πέθανε ειρηνικά στις 6 Δεκεμβρίου του έτους 330 μ.Χ. (Κατ’ άλλους του 345 ή 352). Μετά την κοίμησή του ονομάστηκε «μυροβλύτης», καθώς τα λείψανά του άρχισαν να αναβλύζουν Άγιο Μύρο, όπως και άλλων αγίων.
Τα λείψανά του διατηρήθηκαν στα Μύρα έως και τον ενδέκατο αιώνα, όπου το 1087 κάποιοι ναύτες τα αφαίρεσαν και τα μετέφεραν στην Ιταλία, στην πόλη Μπάρι, όπου τοποθετήθηκαν στο Ναό του Αγίου Στεφάνου.
Το μεγαλύτερο μέρος των λειψάνων του βρίσκονται σήμερα στη Βασιλική του Αγίου Νικολάου στο Μπάρι της Ιταλίας κι ένα μέρος τους στον ναό του Αγίου Νικολάου στο νησάκι Λίντο της Βενετίας. Η μεταφορά τους στην Ιταλία έγινε επί βυζαντινού αυτοκράτορος Αλεξίου Β’ Κομνηνού (1180-1183), όταν τα Μύρα κατακτήθηκαν από τους Σελτζούκους Τούρκους και υπήρχε κίνδυνος να τα καταστρέψουν.
Λέγεται ότι κατά την τέλεση της θείας λειτουργίας άρχισε να αναβλύζει τόσο πολύ μύρο από τα ιερά λείψανα, που οι πιστοί το μάζευαν σε δοχεία για θεραπεία από διάφορες αρρώστιες, ενώ αρκετοί λιποθυμούσαν από την ευωδία του μύρου αυτού
Στην ελληνική λαϊκή παράδοση η εορτή του Αγίου Νικολάου αποτελεί το τέλος του εορταστικού τριημέρου που ονομάζεται «Νικολοβάρβαρα» και είναι ταυτισμένα με το δυνατό κρύο και τις άσχημες καιρικές συνθήκες. Σχετικές οι παροιμίες: «άε Βαρβάρα φύσα, άε Σάββα βρέξον, αε Νικόλα σόντσον (χιόνισε)» (ποντιακή), «Τα Αγιονικολοβάρβαρα ή βρέχει ή χιονίζει» και «Βαρβαρίτσες, Νικολίτσες, όπου να’σαι μέσα να’σαι».
.Η μνήμη του τιμάται στις 6 Δεκεμβρίου τόσο από την Ορθόδοξη, όσο και από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.
Δείτε πως ήταν ο Άγιος Νικόλαος όταν ζούσε (εικόνα)
Μια ρεαλιστική απεικόνιση, ή μια «φωτογραφία» που δείχνει το πως θα ήταν περίπου, όταν ζούσε ο Επίσκοπος Μύρων Νικόλαος, ο γνωστός μας Άγιος Νικόλαος, κατάφεραν να φτιάξουν Ρώσοι επιστήμονες.
Εξειδικευμένοι εγκληματολόγοι με ειδικές γνώσεις στον τομέα της ανάπλασης προσώπων έκαναν μετρήσεις στο κρανίο του Αγίου που βρίσκεται σε Ρωμαιοκαθολικό Ναό στο Μπάρι και με τη βοήθεια ειδικού λογισμικού έφεραν αυτό το αποτέλεσμα.
Πηγές…
Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας
«Κατακόμβη», Εξαμηνιαία έκδοση Μητροπολιτικού –Καθεδρικού Ι.Ν. Αγ. Νικολάου Βόλου, Αφιέρωμα στον Άγιο Νικόλαο, Ανάπλαση της μορφής του Αγ. Νικολάου από τον καθηγητή της ανατομίας στο πανεπιστήμιο του Bari, Luigi Martino, Φωτίου Νικητοπούλου, Θεολόγου, Δεκέμβριος 1998, σσ. 38 – 52.
