Σε εφαρμογή βρίσκεται από 1η Ιανουαρίου του 2025 ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας για τις προσφορές – προωθητικές ενέργειες στα ταχυκίνητα καταναλωτικά αγαθά που πωλούνται στα ράφια και τα ψυγεία των ελληνικών αλυσίδων σούπερ μάρκετ. Σκοπός της εφαρμογής του συγκεκριμένου νόμου από πλευράς της κυβέρνησης, ο οποίος δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ τον Σεπτέμβριο του 2024, είναι ο έλεγχος παραπλανητικών για τον καταναλωτή προωθητικών ενεργειών. Ο Κώδικας έχει ισχύ όχι μόνο στα σούπερ μάρκετ, αλλά στο σύνολο των λιανεμπορικών επιχειρήσεων.
Αυτό που διαπραγματεύονται οι αλυσίδες με τους προμηθευτές τους είναι η παροχή προϊόντων χωρίς προωθητική ενέργεια, στην τιμή που αυτά διατίθεντο υπό καθεστώς προωθητικής. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι για παράδειγμα το γιαούρτι που πωλούνταν σε συσκευασία προσφοράς 2+1 δώρο ή 1+1 δώρο, θα πωλείται σε συσκευασία των τριών ή των δύο τεμαχίων στην τιμή της προσφοράς. Η ενημέρωση που υπάρχει προς τα σούπερ μάρκετ και τη βιομηχανία είναι ότι θα ξεκινήσουν έλεγχοι στα ράφια από τα αρμόδια κλιμάκια της ΔΙΜΕΑ που υπάγεται στο υπουργείο Ανάπτυξης από την 1η Φεβρουαρίου και όπου διαπιστώνονται αποκλίσεις από τις διατάξεις του Κώδικα Δεοντολογίας, θα επιβάλλονται τα ανάλογα πρόστιμα.
Διαβουλεύσεις σούπερ μάρκετ – προμηθευτών για τις τιμές
Επιδίωξη της κυβέρνησης και του υπουργείο Ανάπτυξης, είναι να σταματήσει η αθρόα πώληση προϊόντων υπό καθεστώς προσφοράς το επόμενο διάστημα και να βρίσκονται σε μόνιμα χαμηλή τιμή, όπως συμβαίνει σε μεγάλες αλυσίδες του εξωτερικού. Αλυσίδες σούπερ μάρκετ σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr έχουν ήδη καλέσει τους προμηθευτές και τη βιομηχανία να τους δώσουν τιμοκαταλόγους με βάση τα νέα δεδομένα, ζητώντας για παράδειγμα ταυτόχρονα την παροχή συσκευασίας τριών προϊόντων στη τιμή που είχε υπό καθεστώς προσφοράς 2+1. Ο Σκλαβενίτης φέρεται να έχει δώσει προθεσμία στους προμηθευτές για να πράξουν τα δέοντα έως τις αρχές Φεβρουαρίου και ο Μασούτης από πλευράς του έως τις 15 Ιανουαρίου.
Θυμίζουμε ότι στο εννεάμηνο του 2024 το 25,8% της συνολικής αξίας των ταχυκίνητων αγαθών πωλούνταν υπό καθεστώς προσφοράς (αύξηση κατά 0,6 μονάδες σε σχέση με το 2023. Το μεγαλύτερο μέρος των προσφορών εντοπίζεται στα μη τρόφιμα. Πιο συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά τα τρόφιμα το 25,4% της συνολικής αξίας τους πωλήθηκαν υπό προσφορά (αύξηση 0,4 μονάδες σε σχέση με το 2023), τα προϊόντα ατομικής υγιεινής και ομορφιάς το 29,2% (αύξηση 0,7 μονάδες σε σχέση με το 2023) και στα προϊόντα φροντίδας και καθαριότητας σπιτιού το 27% (αύξηση 1,1 μονάδα σε σχέση με το 2023).
Οι βασικοί κανόνες του Κώδικα Δεοντολογίας
Βασικός κανόνας του νέου Κώδικα Δεοντολογίας είναι ότι σε κάθε ανακοίνωση περί μείωσης τιμής θα πρέπει να υποδεικνύεται η προγενέστερη τιμή που εφάρμοζε ο έμπορος για καθορισμένο χρονικό διάστημα πριν την εφαρμογή της μείωσης τιμής. Ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια των τριάντα ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης τιμής. Σε ό,τι αφορά τις αυξομειώσεις τιμών, η τιμή αναφοράς είναι η χαμηλότερη τιμή των τελευταίων τριάντα ημερών. Εξαίρεση από τον κανόνα αποτελούν οι προοδευτικές μειώσεις με σταδιακή μείωση τιμής χωρίς διακοπές και χωρίς αυξομειώσεις.
Ο Κώδικας απαγορεύει τη χρήση της προτεινόμενης τιμής τιμοκαταλόγου ως τιμής αναφοράς σε ανακοίνωση μείωσης έκπτωσης. Υφίσταται ωστόσο η δυνατότητα χρήσης της προτεινόμενης τιμής τιμοκαταλόγου στο πλαίσιο σύγκρισης, χωρίς όμως τη δημιουργία εντύπωσης περί ύπαρξης μειωμένης τιμής. Επίσης, υφίσταται η δυνατότητα χρήσης της προτεινόμενης τιμής τιμοκαταλόγου ως πρόσθετης πληροφορίας μαζί με την παράθεση της τιμής αναφοράς σε περίπτωση ανακοίνωσης μείωσης τιμής.
Στις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές είναι μεταξύ άλλων και περιπτώσεις πωλήσεων με ισχυρισμούς μείωσης τιμής “έως και” – “διαφήμιση δόλωμα” και χρήση της λέξης “δωρεάν”.
Το παράδειγμα των fake discounts της Temu
Δεικτικό παράδειγμα παραπλανητικών εκπτώσεων είναι αυτό της ιστοσελίδας πώλησης καταναλωτικών αγαθών, Temu, η οποία έχει κληθεί από την Κομισιόν να παράσχει πληροφορίες, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν εναρμονίζεται με τις διατάξεις περί προστασίας του καταναλωτή. Αφορμή αποτέλεσε το γεγονός ότι η Temu εφαρμόζει πλασματικές εκπτώσεις (fake discounts), δίνοντας στους καταναλωτές την εντύπωση ότι τα προϊόντα που πωλεί προσφέρονται με έκπτωση κάτι που στην πράξη δεν ισχύει.
capital.gr
