Σήμερα 21 Αυγούστου, μια ολική ηλιακή έκλειψη πρόκειται να διασχίσει τις ΗΠΑ από την μία ακτή στην άλλη και αυτό το γεγονός δε συμβαίνει συχνά. Το σπάνιο αυτό φαινόμενο που θα είναι ορατό από ολόκληρη τη βόρειο Αμερική, Βραζιλία, Ατλαντικό Ωκεανό, Μεγάλη Βρετανία, Ισπανία και μέρος της Δυτικής Αφρικής,. θα βυθίσει στο σκοτάδι 14 πολιτείες των ΗΠΑ, ξεκινώντας από το Όρεγκον και φτάνοντας μέχρι τη Νότια Καρολίνα.
Η έκλειψη θα διαρκέσει πολύ λίγο. Ακόμη και όσοι βρίσκονται στο κέντρο της σκιάς που θα έχει πλάτος 113 χλμ, θα βρίσκονται στο σκοτάδι για περίπου δυόμιση λεπτά. Η σκιά της έκλειψης θα ταξιδέψει με ταχύτητα ανάμεσα στα 2.128 χλμ και στα 3.600 χλμ την ώρα. Για ένα μικρό «παράθυρο» χρόνου, όταν η Σελήνη θα μπλοκάρει ακριβώς τον ηλιακό δίσκο, αφήνοντας να φαίνεται μόνο το στέμμα του, θα μπορεί κανείς να κοιτάξει απευθείας το φαινόμενο χωρίς σοβαρή βλάβη στα μάτια του.
Η ευθυγράμμιση Ήλιου, Σελήνης και Γης θα είναι σε πλήρη εξέλιξη στις 21.25 ώρα Ελλάδας και μπορούμε όμως να την παρακολουθήσουμε με Live streaming μέσω της ιστοσελίδας της NASA.
Πρόκειται για ένα πολύ σπάνιο φαινόμενο. Είναι η πρώτη ολική ηλιακή έκλειψη που συμβαίνει στη Βόρεια Αμερική από το 1918. Η επόμενη αναμένεται να συμβεί στις 12 Αυγούστου 2045.
Έκλειψη ενός ουρανίου σώματος έχουμε όταν ένα τρίτο σώμα παρεμβάλλεται ανάμεσα σε δύο άλλα σώματα, με αποτέλεσμα τα δύο σώματα να μην έχουν οπτική επαφή. Στις Ηλιακές εκλείψεις η Σελήνη είναι αυτή που παρεμβάλλεται μεταξύ των σωμάτων Ηλίου και Γης (Ήλιος – Σελήνη – Γη) και πρακτικά η Γη μπαίνει θα λέγαμε στη σκιά της Σελήνης.
Παρότι ο Ήλιος έχει διάμετρο περίπου 400 φορές μεγαλύτερη της Σελήνης, η τελευταία βρίσκεται περίπου 400 φορές κοντύτερα στη Γη από αυτόν, με αποτέλεσμα οι δίσκοι του Ήλιου και της Σελήνης να έχουν σχεδόν το ίδιο φαινομενικό μέγεθος στα μάτια ενός παρατηρητή από τη Γη.
Σήμερα συμβαίνει μια ολική έκλειψη Ηλίου κατά μέσο όρο περίπου κάθε 18 μήνες σε κάποια περιοχή της Γης. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, το ίδιο σημείο στον πλανήτη μας έχει την ευκαιρία να δει μια ολική έκλειψη μόνο κάθε 375 χρόνια (κάτι σαν… τζακ ποτ).
Από αρχαιοτάτων χρόνων οι εκλείψεις αποτελούσαν πρόκληση για την ερμηνεία τους και ταυτοχρόνως, όμως, οπτικά ήταν φαινόμενα μυστηρίου και κακοί οιωνοί, αφού προκαλούσαν φόβο στον κόσμο, κάτι το οποίο δεν ισχύει σήμερα αφού μας προκαλεί ευφορία και θεωρούμε τυχερούς όσους τις παρακολουθούν.
Εξάλλου, οι θεωρίες της σχετικότητας του Αϊνστάιν επιβεβαιώθηκαν μέσω μιας ολικής έκλειψης Ηλίου το 1919. Αυτή η πειραματική επαλήθευση ήταν και αυτή που συγκλόνισε τον τότε επιστημονικό κόσμο γιατί έμελλε να αλλάξει όλη την κλασσική φυσική και να μας εισαγάγει σε μια νέα εποχή. Αυτό που έγινε εκείνη την ημέρα ήταν η πρόβλεψη του νεαρού Αϊνστάιν ότι κατά τη διάρκεια της εκλείψεως και ενώ θα σκοτείνιαζε και θα εμφανιζόταν ο έναστρος ουρανός, θα παρατηρούνταν κάποια άστρα τα οποία ήταν κρυμμένα πίσω από τον Ήλιο αλλά λόγω της καμπυλότητας του χώρου από τον Ήλιο θα έκαμπταν τις ακτίνες των εν λόγω άστρων και θα εμφανίζονταν σε εμάς. Δηλαδή, εάν βάζαμε έναν Ήλιο δίπλα από έναν τοίχο θα μπορούσαμε να δούμε τι συμβαίνει πίσω από τον τοίχο αφού ο Ήλιος σύμφωνα με το Αϊνστάιν θα καμπύλωνε τον χώρο και θα μας αποκάλυπτε έναν κόσμο ο οποίος δεν θα ήταν ορατός για εμάς, όπως και έγινε.
Ο Ίππαρχος ήταν ένας από τους πρώτους δασκάλους που χρησιμοποίησαν την έκλειψη για να φέρουν εις πέρας τα επιστημονικά τους σχέδια. Τους τελευταίους αιώνες οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν το ουράνιο αυτό φαινόμενο για να παρατηρήσουν το ηλιακό μας σύστημα και ιδιαίτερα τον Ήλιο. Συνήθως ο Ήλιος είναι υπέρλαμπρος και οι επιστήμονες δεν μπορούν να τον παρατηρήσουν, γι’ αυτόν τον λόγο μία ολική έκλειψη αποτελεί την τέλεια ευκαιρία.
Όμως αυτό που δεν είναι ευρύτερα γνωστό είναι ότι το φεγγάρι απομακρύνεται αργά από τον πλανήτη μας, με ρυθμό περίπου τεσσάρων εκατοστών κάθε έτος, σύμφωνα με τη NASA. Αυτό θα έχει ως συνέπεια στο μακρινό μέλλον να πάψουν να υπάρχουν ολικές εκλείψεις Ηλίου, επειδή η Σελήνη θα είναι πια πολύ μικρή στα μάτια ενός γήινου παρατηρητή για να σκεπάσει τελείως τον ηλιακό δίσκο.
Έτσι, σε περίπου 600 εκατομμύρια χρόνια, η Γη θα γνωρίσει την τελευταία ολική έκλειψη Ηλίου της ιστορίας της – αν υπάρχουν ακόμη πάνω της άνθρωποι για να το γιορτάσουν ή να το θρηνήσουν.
