Ο Κλήδονας είναι ένα πολύ παλιό έθιμο και το συναντάμε σε πολλά μέρη της Ελλάδας, αλλά και σε Ευρωπαϊκές χώρες. Είναι μια λαϊκή μαντική διαδικασία, σύμφωνα με την οποία αποκαλύπτεται στις άγαμες κοπέλες η ταυτότητα του μελλοντικού τους συζύγου.
Το έθιμο πραγματοποιείται στις 23 και 24 Ιυνίου, που συμπίπτει με το θερινό ηλιοστάσιο.
Η λέξη Κλήδονας είναι αρχαία (ομηρική, Κλήηδών – Κληδών που σημαίνει φήμη, αγγελία, άκουσμα οιωνισμού, μαντική ρήση, ευτυχές μήνυμα). Σύμφωνα με τις παραδόσεις, ο λαός πιστεύει ότι ο Άι Γιάννης φέρνει τύχη γι’ αυτό και λέγεται ριζικάρης αλλά και φανιστής γιατί φανερώνει την τύχη.
Τα τελευταία χρόνια το έθιμο αυτό αναβιώνει και στην Αρναία του δήμου Αριστοτέλη με μεγάλη επιτυχία, καθώς το έχει αναλάβει πλέον ο σύλλογος γυναικών, ο οποίος φροντίζει να γίνεται πιστή αναπαράσταση του εθίμου.
Συγκεκριμένα στο χωριό της Αρναίας, κάθε παραμονή του Άι-Γιαννιού το απόγευμα, με τη συνοδεία “ζωντανής”, μικροί και μεγάλοι ξεκινούν για το “Πλησταριό”, ένα σημείο αφετηρία, το οποίο έχει μια βρυσούλα. Αφού γεμίσουν νερό στις κανάτες τους, συνεχίζουν για τις επόμενες δυο βρύσες, οι οποίες βρίσκονται στον δρόμο που διαβαίνουν.
Αφού περάσουν και από την βρυσούλα στον “Πλάτανο” και αυτήν στο “Καλογερούδι”, και γεμίσουν τις κανάτες τους έτσι όπως προστάζει το έθιμο, καταλήγουν στο μέρος της λαϊκής αγοράς όπου τα κορίτσια, αλλά και τα αγόρια (τα τελευταία χρόνια), μέσα σε ένα πήλινο αγγείο ρίχνουν από ένα αντικείμενο ριζικό ή σημάδι όπως δαχτυλίδι, σκουλαρίκι, κουμπί, δαχτυλήθρα κτλ. Στη συνέχεια καλύπτουν το δοχείο με ένα κόκκινο πανί και το βάζουν κάτω από μια τριανταφυλλιά. Παλαιότερα βέβαια το δοχείο έμενε κάτω από το δέντρο της τριανταφυλλιάς για μια ολόκληρη νύχτα, ώστε τα άστρα να ασκήσουν τις μαντικές τους ικανότητες. Την επομένη το πρωί, το έπαιρναν μέσα στο σπίτι πριν τον δει ο ήλιος, ώστε να μην εξουδετερωθεί η μαγική επιρροή των άστρων.
Σήμερα λόγω περιορισμένου χρόνου δεν υπάρχει η δυνατότητα να μείνει το δοχείο μια ολόκληρη νύχτα κάτω από την τριανταφυλλιά. Έτσι λοιπόν, αφού χορέψουν τα χορευτικά της Αρναίας κάμποσους χορούς και καμαρώσει ο κόσμος, ανοίγουν επιτόπου το δοχείο!
Οι νέοι και οι νέες παίρνουν τα προσωπικά τους αντικείμενα μέσα από το αγγείο πίσω και εκείνη την ώρα τραβάνε και από ένα χαρτάκι το οποίο βρίσκεται μέσα σε ένα κουτί με στιχάκια και συμπεριλαμβάνει ανδρικά και γυναικεία ονόματα, τα οποία δείχνουν στους νεαρούς και στις νεαρές αντίστοιχα το ταίρι τους!
«Φέτος θα γίνει πίστη αναπαράσταση του εθίμου. Στις 19:30 σήμερα το απόγευμα θα μαζευτούμε στην πρώτη βρυσούλα και έπειτα, όλοι μαζί θα συνεχίσουμε για τις επόμενες. Θα καταλήξουμε στον χώρο της λαϊκής αγοράς όπου μας περιμένει ένα μεγάλο γλέντι με χορό, τραγούδι και εδέσματα που ετοίμασαν κυρίες του συλλόγου μας», αναφέρει στο XalkidikiPolitiki η πρόεδρος του συλλόγου γυναικών Αρναίας, Ειρήνη Γιαννούση.
Σύμφωνα με την ίδια γύρω στις 20:00 θα ανάψουνε και οι “φωτιές του Άι-Γιάννη” όπου μικροί και μεγάλοι θα περάσουν από πάνω της τουλάχιστον τρεις φορές για το καλό: «Συνηθίζεται να πηδούν πρώτα οι άντρες και όταν χαμηλώσει η φωτιά οι γυναίκες και τα παιδιά. Συχνά συναγωνίζεται ποιός θα πηδήξει πιο ψηλά και ποιός είναι ο τολμηρότερος που θα πηδήξει την πιο μεγάλη φωτιά», αναφέρει.
