Με ισχυρά μηνύματα κατά του αντισημιτισμού και ανάβοντας κεριά μπροστά από τον τοίχο με τα ονόματα θυμάτων του Ολοκαυτώματος, ο αναπληρωτής ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών, ύπατος εκπρόσωπος της Alliance of Civilizations, Miguel Angel Moratinos και ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς, υπογράμμισαν την ανάγκη να διατηρηθεί η μνήμη ζωντανή ώστε να μην επαναληφθεί «Ποτέ Ξανά» ένα τέτοιο ειδεχθές έγκλημα. Μαζί τους ένωσε τη φωνή της και η υπουργός Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη, η οποία υπογράμμισε την υποχρέωση να μην ξεχάσουμε όλα όσα έχουν συμβεί.
Οι τρεις τους και ο μουσικοσυνθέτης Μίνως Μάτσας, μέλος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών, ξεναγήθηκαν επί περίπου μία ώρα στους χώρους του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης και στάθηκαν σε εμβληματικές γωνιές του, όπως η φωτογραφία από τη μαρτυρική πλατεία Ελευθερίας το «Μαύρο Σάββατο» της 11ης Ιουλίου 1942, όταν οι γερμανικές δυνάμεις Κατοχής συγκέντρωσαν εκεί περίπου 9.000 Εβραίους άνδρες προκειμένου να καταγραφούν για να σταλούν σε καταναγκαστικά έργα και τούς υπέβαλαν σε εξευτελισμό, αλλά και σε αντικείμενα που αποτελούν τους ζωντανούς μάρτυρες της άλλοτε ακμάζουσας εβραϊκής κοινότητας της πόλης.
Ξεναγούμενοι στον χώρο, άκουσαν τον πρόεδρο του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης Δαυίδ Σαλτιέλ να μιλά στα ισπανικά απευθυνόμενος στον κ. Μορατίνος και να τού εξηγεί για την ανάγκη να προχωρήσουν άμεσα τα έργα προκειμένου η πλατεία Ελευθερίας, από πάρκινγκ που είναι σήμερα να καταστεί Πάρκο Μνήμης. Όπως και για το Μουσείο Ολοκαυτώματος και τη σημασία του όχι μόνο για την πόλη και την Ελλάδα αλλά τον κόσμο συνολικά καθώς και για το κρίσιμο ζήτημα της επιστροφής των εβραϊκών αρχείων από τη Μόσχα στην Ελλάδα. Όπως, άλλωστε, εξηγούσε λίγο αργότερα ο κ. Σαλτιέλ, στις κοινές δηλώσεις που ακολούθησαν, συζήτησαν το θέμα και ο κ. Μορατίνος εξέφρασε τη βούλησή του να βοηθήσει, όπως και ο κ. Σχοινάς.
Μ.Α. Μορατίνος: Μηδενική ανοχή στον αντισημιτισμό
Εντυπωσιασμένος από το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, ένα «φανταστικό μουσείο της συλλογικής μνήμης του ανθρώπινου είδους» δήλωσε ο κ. Μορατίνος, ο οποίος δεν παρέλειψε να τονίσει το πόσο κοντά νιώθει με τους Σεφαραδίτες Εβραίους, που «εκδιώχθηκαν σε μια από τις πιο σκοτεινές στιγμές της ισπανικής ιστορίας και τούς υποδέχθηκε η Θεσσαλονίκη». Μάλιστα τούς αποκάλεσε συμπατριώτες του και «ιστορικό σύνδεσμο» μεταξύ της χώρας καταγωγής του και της Θεσσαλονίκης.
«Σήμερα επισκεπτόμαστε αυτό το μουσείο για να αποτίσουμε φόρο τιμής στα θύματα του πιο απάνθρωπου, του πιο φρικτού γεγονότος στον κόσμο στην ιστορία του ανθρώπινου είδους, που ήταν το Ολοκαύτωμα. Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης ήταν δυστυχώς οι πρωταγωνιστές αυτής της τρομερής στιγμής» σημείωσε ο κ. Μορατίνος, ο οποίος εξήρε τα όσα κάνει η σημερινή Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης για τη διατήρηση της μνήμης.
«Λέμε όλοι “Ποτέ Ξανά”! Όταν επισκέπτεσαι αυτό το μουσείο αισθάνεσαι το βάρος της Ιστορίας και αισθάνεσαι πολύ κοντά στους ανθρώπους που υπέστησαν μια τέτοια αδικαιολόγητη φρίκη» είπε και υπογράμμισε την ευθύνη όλων μας να φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο και να διασφαλίσουμε ότι κάτι τόσο τραγικό δεν θα επαναληφθεί. Όπως είπε χαρακτηριστικά, θα πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση ώστε «να μην αναπαραχθεί ξανά κανενός είδους αντισημιτισμός», ενώ επανέλαβε όσα είπε χθες στην ομιλία του κατά την απονομή του βραβείου Θεοφανώ περί μηδενικής ανοχής στον αντισημιτισμό και την ανάγκη «να είμαστε αλληλέγγυοι, να είμαστε μαζί».
Μ. Σχοινάς: Δεν θα ανεχθούμε να ξανανοίξουν σκοτεινά κεφάλαια της ιστορίας μας – Το “Ποτέ Ξανά” είναι τώρα
Μήνυμα μηδενικής ανοχής σε οποιαδήποτε προσπάθεια να ξανανοίξουν σκοτεινά κεφάλαια της Ιστορίας έστειλε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς.
«Σε αυτές τις δύσκολες ώρες που περνάμε με δύο πολέμους στη γειτονιά μας, Ευρώπη και Ηνωμένα Έθνη μαζί, κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να εξασφαλίσουμε την ασφάλεια των ευρωπαϊκών κοινοτήτων στην Ευρώπη. Δεν θα ανεχθούμε να ξανανοίξουν σκοτεινά κεφάλαια της ιστορίας μας. Το βάρος της Ιστορίας είναι στους ώμους μας και μας θυμίζει την υποχρέωσή μας ως κοινωνία συνεκτική, συμπεριληπτική, να μην έχουμε καμιά ανεκτικότητα στη μη ανεκτικότητα» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σχοινάς.
«Στην Ευρώπη χτίσαμε μια ήπειρο ειρήνης εδώ και 80 χρόνια, τίποτα δεν μπορεί να την απειλήσει και τίποτα δεν πρέπει να την απειλήσει» πρόσθεσε ο κ. Σχοινάς, ο οποίος στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του έχει ήδη επισκεφθεί μεγάλες εβραϊκές κοινότητες, στην Αμβέρσα, στο Στρασβούργο κ.λπ.
«Χθες το βράδυ, στη Ροτόντα, σε μια συγκινητική τελετή βραβεύσαμε τα Ηνωμένα Έθνη για τον ρόλο τους στην παγκόσμια ειρήνη. Θέλουμε να καταστήσουμε σαφές με τη σημερινή μας παρουσία εδώ, σε αυτό το μικρό εβραϊκό μουσείο της Θεσσαλονίκης ότι κανείς δεν θα μείνει μόνος του, κανείς δεν θα μείνει απροστάτευτος. Και περιμένουμε με ανυπομονησία το νέο μεγάλο Μουσείο του Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη, που θα είναι ένα νέο τοπόσημο της πόλης αλλά και μια κοιτίδα ιστορικής μνήμης όχι μόνο για τους Εβραίους αυτής της πόλης, αλλά για τους Εβραίους όλης της Ευρώπης. Αυτό που μάθαμε να λέμε, ποτέ ξανά, πρέπει να το κρατήσουμε στη μνήμη μας αλλά και να το συμπληρώσουμε και να το λέμε πια: το “Ποτέ Ξανά” είναι τώρα», κατέληξε ο κ. Σχοινάς.
Δαυίδ Σαλτιέλ: Εμείς που έχουμε περάσει το Ολοκαύτωμα ξέρουμε τι είναι πόλεμος
«Νιώθω σαν να είμαι με δύο φίλους που παλεύουν κατά του αντισημιτισμού», σημείωσε, από την πλευρά του, ο κ. Σαλτιέλ, ο οποίος αναφέρθηκε και στο θέμα των ομήρων στο Ισραήλ επισημαίνοντας πως «πρέπει να προσπαθήσουμε όλοι ώστε να απελευθερωθούν» αλλά και «να βρούμε τον τρόπο ν’ ανοίξουμε τον δρόμο για την ειρήνη».
«Όλοι να έχουμε ειρήνη. Εμείς που έχουμε περάσει το Ολοκαύτωμα ξέρουμε τι είναι ο πόλεμος» ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΚΙΣΕ και της ΙΚΘ.
Όλγα Κεφαλογιάννη: Υποχρέωσή μας να μην ξεχάσουμε
«Εγώ εδώ θα μιλήσω ως Ελληνίδα και θα πω ότι είναι υποχρέωση όλων μας να μην ξεχάσουμε και να τιμούμε πάντα, με ό,τι τρόπο ο καθένας μπορεί μια από τις συγκλονιστικότερες και τραγικότερες στιγμές της ανθρωπότητας που ήταν το Ολοκαύτωμα των Εβραίων» δήλωσε η υπουργός Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη επισημαίνοντας πως «αυτό δεν έχει να κάνει με τους Εβραίους, έχει να κάνει με κάθε άνθρωπο που θέλει να αισθάνεται ελεύθερος και θέλει να αισθάνεται ότι η ταυτότητά του είναι σεβαστή απ’ όλους τους άλλους».
Σημείωσε, δε, πως «είναι σημαντικό το ότι υπάρχει το Εβραϊκό Μουσείο της Θεσσαλονίκης, είναι σημαντικό το ότι στηρίζουμε ως ελληνική κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τη δημιουργία του Μουσείου Ολοκαυτώματος, είναι σημαντικό όμως να παραμείνει και το μουσείο αυτό που έχει αναφορά σε αυτή τη μεγάλη κοινότητα, που πολλά πράγματα – ακόμη και σήμερα, σύγχρονα της Θεσσαλονίκης- οφείλονται στη δουλειά και την προσπάθεια αυτών των ανθρώπων, που δυστυχώς έφυγαν αλλά άφησαν πίσω τους πολύ ισχυρό το αποτύπωμά τους».
Αποχαιρετώντας τους υψηλούς προσκεκλημένους του, ο κ. Σαλτιέλ τούς πρόσφερε από ένα αντίτυπο της έκδοσης «Ενθύμιον Θεσσαλονίκης» και του καταλόγου του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης.
ΑΠΕ-ΜΠΕ