Ένα άλλο εξαιρετικά σημαντικό έθιμο των Φώτων ήταν το μνημόσυνο των νεκρών που γινόταν την Παραμονή της γιορτής των Θεοφανίων. Κάθε σπίτι άναβαν τόσα κεριά, όσα ήταν τα μέλη της οικογένειας που είχαν εκδημήσει, και ένα για εκείνον το ξένο που δεν είχε κανέναν σ’ αυτόν τον κόσμο. Ενώ το τετράστιχο
Τα Φώτα θέλω το κερί μ’
και Των Ψυχών κοκκία
και την Μεγάλ’ Παρασκευήν
έναν μαντήλιν δάκρυα!
δήλωνε την βαθιά πεποίθηση των Ποντίων ότι οι κεκοιμημένοι δεν έχουν χαθεί μια δια παντός, αλλά ότι βλέπουν, ακούν, στεναχωριούνται και χαίρονται με τις οικογένειες τους, όπως και όταν ήταν ζωντανοί.
Με αφορμή το παραπάνω έθιμο επιθυμώ να σημειώσω μόνο ότι η σχέση των ελλήνων στον Πόντο με τους νεκρούς τους ήταν εξαιρετικά στενή και θα άξιζε μια ιδιαίτερη μελέτη, η οποία θα ερευνούσε όλες τις πτυχές και τις προεκτάσεις αυτής της σχέσης.
Για παράδειγμα γνωρίζουμε ότι κατά την εκδημία ενός προσφιλούς προσώπου, όλη οι οικογένεια και οι φίλοι έβγαζαν μια τελευταία φωτογραφία με τον νεκρό πριν την ταφή.
epontos.blogspot.gr
