Το debate διήρκησε σχεδόν δύο ώρες χωρίς έντονες αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις και ολοκληρώθηκε λίγο πριν τα μεσάνυχτα της Δευτέρας. Από την συζήτηση απουσίαζε ο έκτος υποψήφιος, Γιώργος Παπανδρέου.
Οι τόνοι μπορεί να μην ανέβηκαν και να πιστοποιήθηκε η πολυφωνία στο κόμμα ωστόσο οι πέντε υποψήφιοι είχαν αψιμαχίες και διαξιφισμούς για τις μετεκλογικές συνεργασίες, τις αλλαγές στους Ποινικούς Κώδικες, αλλά και την εκπροσώπηση του κόμματος στη Βουλή.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης, όταν ρωτήθηκε ανέφερε αρχικά πώς θα συνδυάσει τυχόν εκλογή του με την παραμονή στην Ευρωβουλή , είπε ότι οραματίζεται ένα κόμμα συμμετοχικό που θα βρίσκεται σε συνεχή επαφή με την κοινωνία και πώς η παρουσία του στα γραφεία της Κοινοβουλευτικής Ομάδας στη Βουλή θα είναι συνεχής. Λίγο αργότερα όταν ξαναρωτήθηκε για το ποιος θα είναι επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας υποστήριξε ότι «εκείνος που θα με εκπροσωπεί στη Βουλή θα έχει τη δική μου κατεύθυνση και θα επιλεγεί μαζί με την Κοινοβουλευτική Ομάδα». Σε παρέμβασή του ο Ανδρέας Λοβέρδος απάντησε με την αιχμή ότι «η Κοινοβουλευτική Ομάδα αποφασίζει ποιος θα είναι ο επικεφαλής και κανένας εκτός δεν εμπλέκεται».
Ο ευρωβουλευτής τόνισε ότι είναι αναγκαίο για το κόμμα και τη παράταξη να τραβήξει μπροστά με ενότητα και ανανέωση ,επισημαίνοντας το σταυροδρόμι κρίσιμων αποφάσεων τις οποίες πρέπει να λάβει το ΚΙΝΑΛ.
Συγκεκριμένα ανέφερε:
«Σε ένα τέτοιο σταυροδρόμι βρίσκονται οι δημοκρατικοί πολίτες στις 5 και 12 Δεκεμβρίου. Αυτοί θα επιλέξουν ποιο είναι το μέλλον μας. Ζητώ από τους πολίτες να μου δώσουν την ευκαιρία να ξαναφτιάξουμε ισχυρή την παράταξή μας (…) που πονάει στις σχέσεις με την κοινωνία. Έχουμε μια αξιόπιστη σχέση με όλες τις γενιές και ιδιαίτερα με τους νέους ανθρώπους», είπε ο κ. Ανδρουλάκης.
Ο ευρωβουλευτής του κόμματος και υποψήφιος για την ηγεσία του δήλωσε πώς η χώρα χρειάζεται μία «ρεαλιστική προοδευτική πολιτική, έτοιμη να συγκρουστεί με συμφέροντα. Δεν έχω καμία δέσμευση, είμαι έτοιμος να συγκρουστώ με μικρά και μεγάλα συμφέροντα».
Για το μεταναστευτικό υποστήριξε ότι δεν υπάρχει ρατσιστική προσέγγιση, αλλά «δεν μπορεί να γίνει δεκτό να δεχόμαστε υβριδικό πόλεμο από την Τουρκία στα σύνορά μας και παρέπεμψε στα όσα γίνονται στα σύνορα της ΕΕ με τη Λευκορωσία». Επέκρινε τη στάση της ΕΕ και κυρίως ισχυρών κρατών που υπονομεύουν την αναθεώρηση της Συνθήκης του Δουβλίνου.
Όσον αφορά στις συνεργασίες, ο κ. Ανδρουλάκης είπε ότι είναι έτοιμος να συζητήσει με το χώρο της Κεντροαριστεράς και του Προοδευτικού κέντρου, όμως κράτησε σαφείς αποστάσεις από τον ΣΥΡΙΖΑ λέγοντας χαρακτηριστικά : «Άλλο ο κόσμος και άλλο η ηγεσία της Αριστεράς, που συνεργάστηκε με τον Καμμένο ή έκανε το απαράδεκτο δημοψήφισμα μέσα σε πέντε μέρες και μίλησε για επιβολή στους αρμούς εξουσίας. Ο Τσίπρας δημαγωγεί, δεν έχει κανένα στρατηγικό σχέδιο για τη χώρα».
Από τη πλευρά του ο Ανδρέας Λοβέρδος υποστήριξε ότι αν εκλεγεί θα εφαρμόσει μια πολιτική αμφίπλευρης διεύρυνσης ως μέσο για να μεγαλώσει η παράταξη κι απέκλεισε κάθε συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ . «Με ταπεινώνει το ερώτημα με ποιον θα πάτε, θέλω ένα μεγάλο ΠΑΣΟΚ, που η ερώτηση για δεκανίκι να φορά όλους, όχι εμάς» τόνισε ο κ. Λοβέρδος, επισημαίνοντας ότι «την κυβερνητική προοπτική την προτείνει μόνο ο Τσίπρας γιατί δεν του βγαίνουν οι αριθμοί. Κανείς μας δεν έχει πει για συνεργασία με τη ΝΔ, ούτε αυτή μας τη ζητάει. Δεν χαρίζουμε τη χώρα στη ΝΔ ούτε το ΠΑΣΟΚ στον ΣΥΡΙΖΑ».
Άφησε αιχμές για όσους λένε «όχι στο μικρό ΚΙΝΑΛ, που σκοτώνει το μεγάλο ΠΑΣΟΚ, όχι στα ύποπτα σενάρια, να γίνουμε ξανά δύναμη εξουσίας» και κάλεσε τους πάντες να ψηφίσουν στις εκλογές της 5ης Δεκεμβρίου.
Ο Ανδρέας Λοβέρδος επέμεινε στην άρνηση του στη συμφωνία των Πρεσπών, καλώντας τους υπόλοιπους υποψήφιους να δηλώσουν εάν είναι αντίθετοι ή υπέρ καθώς κι αν τη θεωρούν πρότυπο για την επίλυση των ελληνοτουρκικών θεμάτων. Ξεκαθάρισε ότι είναι εναντίον της ευρωπαϊκής προοπτικής των Σκοπίων και ότι θα καταψηφίσει τα μνημόνια που προβλέπει η συμφωνία των Πρεσπών.
Ο υποψήφιος για την ηγεσία στο Κίνημα Αλλαγής όταν στο τελευταίο κύκλο ρωτήθηκε τι θα πράξει εφόσον ηττηθεί υπογράμμισε ότι έχει «βιογραφικό ενότητας» και το απέδειξε το 2015, το 2012 και το 2007 όταν παρά τις επιλογές του παρέμεινε στο κόμμα και κλείνοντας μίλησε για την ανάγκη το ΚΙΝΑΛ να απευθυνθεί στη νεολαία, αλλά αυτό δεν γίνεται με «νεόγερους», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε.
Ο κύριοι Λοβέρδος και Ανδρουλάκης απέφυγαν να συγκρουστούν έχοντας υπόψιν τους το β΄ γύρο. Έτσι ο μεν Ανδρέας Λοβέρδος προτίμησε να απευθύνει ερώτηση στον Παύλο Γερουλάνο για τη δυνατότητα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας. Από τη μεριά του ο Νίκος Ανδρουλάκης ρώτησε τον Χάρη Καστανίδη για την πράσινη μετάβαση και την απολιγνιτοποίηση, και τις επιλογές της κυβέρνησης της ΝΔ στη Βόρεια Ελλάδα γεγονός που ερμηνεύεται ως άνοιγμα σε όσους προτιμήσουν τον κ. Καστανίδη.
Οι τοποθετήσεις που έκαναν Παύλος Γερουλάνος, Χάρης Καστανίδης, Παύλος Χρηστίδης
Για την αντιμετώπιση των κρίσεων θα χρειαστούν έτσι κι αλλιώς συνεργασίες σε προγραμματική βάση και σε πολλαπλά επίπεδα, την ευθύνη, όμως, την έχει ένας, ο ηγέτης και πρέπει να έχει τρία χαρακτηριστικά: Να αποτελεί παράδειγμα, να κρατά τον λαό ενωμένο και να έχει την ίδια συμπεριφορά απέναντι σε όλους, ανέφερε ο υποψήφιος για την προεδρία του ΚΙΝΑΛ, Παύλος Γερουλάνος, απαντώντας στην πρώτη ενότητα (διαχείριση κρίσεων) της τηλεμαχίας.
Από την πλευρά του ο Χάρης Καστανίδης τόνισε την αναγκαιότητα επαναφοράς των αρχών αλληλεγγύης και ρύθμισης των αγορών. Προέβη στη διάκριση μεταξύ «συνεργασίας» και «εθνικής συνεννόησης» επισημαίνοντας ότι η δεύτερη αποτελεί εθνική ανάγκη.
Ο Παύλος Χρηστίδης υπενθύμισε ότι την κρίση του 2007-2008 «που είχε την υπογραφή της ΝΔ» την διαχειρίστηκε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δεχόμενη επιθέσεις από την ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ. Σημείωσε την δυσκολία εξόδου της χώρας από τα μέτρα και υποστήριξε μια διαφορετική στρατηγική ώστε η κρίση να αντιμετωπιστεί με όρους ενότητας με τους πολίτες μπροστά. Εγκάλεσε επίσης την κυβέρνηση για την μη θωράκιση του ΕΣΥ και την εξίσου πλημμελή θωράκιση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και των σχολείων έναντι της πανδημίας.
Στην δεύτερη ενότητα της τηλεμαχίας (εξωτερική πολιτική), ο Παύλος Γερουλάνος είπε ότι «δεν πρέπει να παίξουμε με τους κανόνες που βάζει η Τουρκία. Χρειάζεται καθαρή Εθνική γραμμή: η Ελλάδα να είναι σταθεροποιητικός παράγοντας στην περιοχή, να βασίζει την διπλωματία της στο διεθνές δίκαιο και να είναι γέφυρα με τους γειτονικούς λαούς, όχι απλώς σύνορο της ΕΕ». Πρόσθεσε ότι «όσο πιο καθαρά είναι τα μηνύματα που στέλνουμε στην Τουρκία τόσο περισσότερο θα αναγκαστεί να σεβαστεί τις ελληνικές θέσεις. Να χτίσουμε στρατό, οικονομία, διπλωματία προς αυτή την κατεύθυνση».
Ακόμα ο Παύλος Γερουλάνος ανέφερε ότι δεν έχει γίνει καμία σοβαρή συζήτηση στην ΕΕ που να αφορά στην Ουγγαρία και στην Πολωνία οι οποίες έχουν «κάνει σκουπίδι τα δικαιώματα».
Από την πλευρά του ο Χάρης Καστανίδης είπε ότι σε περίπτωση προσφυγής στην Χάγη το μόνο το οποίο μπορεί να συζητήσει η ελληνική πλευρά είναι η ΑΟΖ και η υφαλοκρηπίδα. Τόνισε την αναγκαιότητα επαναφοράς του Ενιαίου Αμυντικού Δόγματος αλλά και την εκ νέου μετατροπή -στη βάση του Ελσίνκι- των ελληνοτουρκικών διαφορών σε ευρωτουρκικές.
Ο Παύλος Χρηστίδης αναφέρθηκε στις αναθεωρητικές στοχεύσεις της Τουρκίας και σημείωσε ότι στο ενδεχόμενο προσφυγής στη Χάγη αυτή πρέπει να αφορά μόνο την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα. Τάχθηκε υπέρ της ισχυρής άμυνας και της διαμόρφωσης ενιαίας εθνικής στρατηγικής ενώ τόνισε ότι δεν μπορεί η ΕΕ να έχει δύο μέτρα και δύο σταθμά. Αναφερόμενος στη Συμφωνία των Πρεσπών υπενθύμισε ότι η Φώφη Γεννηματά είπε «όχι χωρίς ακρότητες» και έθεσε το ζήτημα ενίσχυσης της στρατηγικής της χώρας και επίλυσης του δημογραφικού ζητήματος.
Στην τρίτη ενότητα (λειτουργία των θεσμών και του πολιτικού συστήματος), ο Χάρης Καστανίδης υπενθύμισε ότι ο ίδιος από υπεύθυνες κυβερνητικές θέσεις συγκρούστηκε για την διαφάνεια καθώς δεν ήθελε και δεν θέλει «όσμωση πολιτικών και επιχειρηματικών συμφερόντων». Επισήμανε ότι η ανανέωση «δεν είναι βιολογική αρετή, αλλά αφορά στην δροσιά των ιδεών».
Ο Παύλος Χρηστίδης αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, στεκόμενος στην «θετική τους πλευρά» και τόνισε την αναγκαιότητα αντιμετώπισης της λογικής των fake news και των false news και τροφοδότησης της δημοκρατίας και της Παιδείας «απέναντι στο δηλητήριο». Επίσης εξέφρασε την πίστη του στην ομαδική λειτουργία με όρους και κανόνες.
Για «βαθύτατα άρρωστο πολιτικό σύστημα» έκανε λόγο ο Παύλος Γερουλάνος, τονίζοντας ότι η αιτία βρίσκεται «στην υπερσυγκέντρωση της εξουσίας». Σημείωσε ότι το πολιτικό σύστημα δεν λειτουργεί, καθώς και ότι η ΝΔ οδηγεί τη χώρα σε νέα χρεοκοπία.
Στην τέταρτη ενότητα της τηλεμαχίας (το μέλλον της παράταξης), ο Παύλος Χρηστίδης κάλεσε σε συμμετοχή στις εσωκομματικές εκλογές όλους τους δημοκράτες και προοδευτικούς πολίτες της χώρας συμπεριλαμβανομένων και όσων έχουν απογοητευθεί και δεν ελπίζουν στα κόμματα. «Να εμπνεύσουμε τους ανθρώπους για να μείνουν στην παράταξη» τόνισε. Ανέφερε ότι σοσιαλδημοκρατία σημαίνει ελευθερία και ισότητα και υπογράμμισε ότι «μόνο η παράταξή μας μπορεί να δημιουργήσει ένα κοινωνικό κράτος που να εξισορροπήσει τις τεράστιες ανισότητες».
Ο Παύλος Γερουλάνος τόνισε την αναγκαιότητα αποσυγκέντρωσης της εξουσίας με διαφάνεια, διαβούλευση και λογοδοσία, προσθέτοντας ότι αποτελεί κρίσιμη παράμετρο διότι η κυβέρνηση της ΝΔ «επενδύει χρήματα σε λίγους». Επίσης, υπογράμμισε ότι απαιτείται η διεύρυνση της παραγωγικής βάσης της χώρας. Σημείωσε ακόμα ότι «σήμερα δεν υπάρχει κόμμα στη Βουλή που πιστεύει ότι η Ελλάδα έχει ό,τι χρειάζεται για να σταθεί στα πόδια της. Το Κίνημα Αλλαγής πρέπει να γίνει αυτό το κόμμα, και να είναι πλειοψηφικό».
Ο Χάρης Καστανίδης επισήμανε ότι δεν κάνει επιλογή περιόδου του ΠΑΣΟΚ, καθώς «έγιναν σημαντικές μεταρρυθμίσεις ανάλογα με την εποχή». Υποστήριξε ότι επίλυση των σοβαρών κοινωνικών ζητημάτων μπορεί να επιτευχθεί από την εξουσία που βρίσκεται «εγγύτερα στον πολίτη» και ως εκ τούτου τάσσεται υπέρ ενός κεντρικού κράτους-στρατηγείου και εκχώρησης μεγάλων αρμοδιοτήτων -με έλεγχο και στήριξη- στους δύο βαθμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Στην πέμπτη ενότητα της τηλεμαχίας, («ελεύθερες» ερωτήσεις) ο Παύλος Χρηστίδης είπε ότι η σοσιαλδημοκρατία έχασε την προωθητική της δύναμη γιατί δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στις ανισότητες. «Η σοσιαλδημοκρατία «ζυμώνεται» εκεί που ο κόσμος ασφυκτιά και αυτόν τον κόσμο καλώ να συμμετάσχει και να ανατρέψει τα δεδομένα» ανέφερε χαρακτηριστικά. Έκανε λόγο για «κοινωνία με δύο ταχύτητες» και πρόσθεσε οτι η επιστροφή στην κανονικότητα δεν μπορεί να γίνει με τα δεδομένα της ΝΔ αλλά «με άλλη στρατηγική που μπορεί να έχει μόνο η παράταξή μας».
Απαντώντας στην ερώτηση που του ετέθη, ο Παύλος Γερουλάνος τάχθηκε υπέρ της αξιολόγησης, ακόμα και με ρήτρες, υπό την προϋπόθεση ότι η όποια αξιολόγηση θα εφαρμοστεί πρώτα στους επικεφαλής (υπηρεσιών, εκπαίδευσης κ.λπ.), όπως και τα όποια κριτήρια έτσι ώστε η «(όποια) ηγεσία να ακολουθεί τους ίδιους κανόνες» με τους αξιολογούμενους. Σημείωσε ότι με τις αναγκαίες τομές «θα χάσει προνόμια το πολιτικό σύστημα», τονίζοντας, ταυτόχρονα ότι «με αποσυγκέντρωση εξουσίας υπάρχει ελπίδα».
Ο Χάρης Καστανίδης είπε ότι είναι κρίσιμο ζήτημα η θωράκιση του πολιτικού συστήματος ώστε να μην υφίσταται ήττες από επιχειρηματικά συμφέροντα, είπε ότι «προφανώς είναι σκάνδαλο η Novartis», και πρόσθεσε ότι «από δύο διαδοχικές κυβερνήσεις υπήρξαν μεθοδεύσεις για να χτυπηθούν πολιτικά πρόσωπα». Υπογράμμισε την αναγκαιότητα αλλαγής της πολιτικής και κοινωνικής πραγματικότητας απέναντι στην τωρινή «δύστηνο πολιτική πραγματικότητα».
Στην έκτη ενότητα έγιναν ερωτήσεις κάθε υποψηφίου προς τους άλλους.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
