Γράφει η Σουζάνα Καζάκα για την εφημερίδα “Μακεδονία της Κυριακής”
Από τον αρχάνθρωπο στην αρχαιότητα και τον Αριστοτέλη
Το Σπήλαιο Πετραλώνων ήταν ο πρώτος σταθμός της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνας Μενδώνη κατά τη διήμερη επίσκεψή της στη Χαλκιδική. Η υπουργός ανακοίνωσε για τα Πετράλωνα ότι ο χώρος θα είναι επισκέψιμος για το κοινό το 2023 εκ νέου, ενώ στο Μετόχι των Ν. Φλογητών εγκαινίασε την έκθεση «Η Επανάσταση του 1821 στη Χαλκιδική».
Τη δεύτερη μέρα της περιοδείας της, η Υπουργός τέλεσε τα εγκαίνια του νέου Αρχαιολογικού Μουσείου Πολυγύρου και υπέγραψε την Προγραμματική Σύμβαση Πολιτισμικής Ανάπτυξης μεταξύ του ΥΠΠΟΑ και της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για την ανάδειξη του Αρχαιολογικού Χώρου, στα Στάγειρα Χαλκιδικής,
Επισκέψιμο για το κοινό το 2023 το Σπήλαιο Πετραλώνων
«Την επόμενη τουριστική περίοδο το σπήλαιο των Πετραλώνων, όπως και το Μουσείο, θα δεχθούν και πάλι τους πολυπληθείς επισκέπτες τους. Ο προγραμματισμός είναι το σπήλαιο να αποδοθεί τον Μάιο και το μουσείο τον Αύγουστο της επόμενης χρονιάς», δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, κατά τη διάρκεια αυτοψίας που πραγματοποίησε.
Στο σπήλαιο Πετραλώνων είναι σε εξέλιξη το έργο «Ανάδειξη του Σπηλαίου Πετραλώνων και Αναβάθμιση των Υποδομών του», προϋπολογισμού 1.053.848 ευρώ, με χρηματοδότηση από το ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας – ΕΣΠΑ 2014-2020.
Όπως είπε η Υπουργός, το σπήλαιο και το μουσείο των Πετραλώνων πρέπει να λειτουργήσουν ξανά, καθώς αποτελούν σημαντικό πολιτιστικό και οικονομικό πόρο για την περιοχή και την ευρύτερη περιφέρεια. Σύμφωνα με την Υπουργό, η επίσκεψή της στον χώρο, στάθηκε αφορμή να βρεθούν λύσεις για θέματα που καθυστερούσαν τις εργασίες στο σπήλαιο, ώστε να επισπευστούν οι διαδικασίες της απόδοσής του στο κοινό. Όπως είπε εξάλλου, το έργο στο μουσείο βρίσκεται σε ικανοποιητικό στάδιο, ενώ παράλληλα δόθηκαν οδηγίες για ένα θέμα που δεν είχε αντιμετωπιστεί από την υφιστάμενη μελέτη: Την ένταξη στον σχεδιασμό της αίθουσας πολλαπλών χρήσεων. Παράλληλα, όπως δήλωσε η Υπουργός, από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού εκπονούνται οι μελέτες ανάδειξης του περιβάλλοντος χώρου προκειμένου να χρηματοδοτηθούν στην επόμενη προγραμματική περίοδο.
Εκτός των άλλων, ολοκληρώνεται το ψηφιακό έργο «Ανάπτυξη ψηφιακής πλατφόρμας και εργαστηρίου ανοικτής θέασης για την ανάδειξη, τεκμηρίωση και συντήρηση του σπηλαίου Πετράλωνων», με προϋπολογισμό 195.031 ευρώ και χρηματοδότηση στο πλαίσιο της Δράσης «Ειδικές Δράσεις «ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ» – «ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ» – «ΑΝΟΙΧΤΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ» του ΕΠΑΝΕΚ 2014-2020. Δόθηκε, τέλος, λύση για τη λειτουργία του αναψυκτήριου μέσω του ΟΔΑΠ με τη συνεργασία του Δήμου Ν. Προποντίδας.
Στο Μουσείο βρίσκεται σε εξέλιξη το έργο «Επανέκθεση συλλογών Μουσείου Πετραλώνων», με προϋπολογισμό 529.200 ευρώ που χρηματοδοτείται από το ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας – ΕΣΠΑ 2014-2020.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πολυγύρου καλεί τους επισκέπτες να θαυμάσουν τον πλούτο του
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πολυγύρου, μια κοιτίδα ιδιαίτερα σημαντική για την ανάδειξη του πολιτιστικού αποθέματος της Χαλκιδικής, αλλά και για τον τουρισμό της ευρύτερης περιοχής, ήταν άλλο ένα έργο που εγκαινίασε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη στη Χαλκιδική.
Το συγκεκριμένο Μουσείο ιδρύθηκε το 1971, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Δημήτρη Φατούρου. Ήταν ένας μικρός χώρος, ο οποίος όμως ικανοποιούσε τις ανάγκες εκείνης της εποχής. Όταν ήρθε η δωρεά της σημαντικής συλλογής Λαμπρόπουλου, η Πολιτεία κλήθηκε να βρει λύση για να στεγάσει τα πολύτιμα ευρήματα και έτσι σχεδιάστηκε η επέκταση του κτηρίου.
Το οικοδομικό έργο εντάχθηκε το 2011 στο ΕΣΠΑ 2007-2013 της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και ολοκληρώθηκε το 2016. Το 2018 εντάχθηκε η υλοποίηση ενός μέρους μόνο της έκθεσης, στο ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας–ΕΣΠΑ 2014-2020 με προϋπολογισμό 460.000 ευρώ, μια επιλογή που αποδείχθηκε ελλιπής. καθώς το ΥΠΠΟΑ δεν πρότεινε στην Περιφέρεια την ένταξη προς χρηματοδότηση του συνόλου του εκθεσιακού προγράμματος. Ετσι, τον Δεκέμβριο 2020, αποφασίστηκε η χρηματοδότηση της ολοκλήρωσης της έκθεσης, με το ποσόν των 950.000 ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του ΥΠΠΟΑ. Από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, που διαχειρίζεται το ΥΠΠΟΑ, χρηματοδοτείται και το έργο «Βελτίωση χώρων και υποδομών για τη φιλοξενία εκδηλώσεων σε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία της ΕΦΑ Χαλκιδικής (Περιβάλλων χώρος Αρχαιολογικού Μουσείου Πολυγύρου και Όλυνθος)» με συνολικό προϋπολογισμό 1.091.612 ευρώ.
«Ο Πολύγυρος και η Χαλκιδική περίμεναν 12 χρόνια την επαναλειτουργία του Αρχαιολογικού τους Μουσείου. Χάρη στην υποδειγματική δουλειά της Εφορείας Αρχαιοτήτων μπορούμε να το αποδώσουμε σήμερα στην τοπική κοινωνία και στους χιλιάδες επισκέπτες της περιοχής», τόνισε η κ. Μενδώνη.
Ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας ανέφερε ότι το Αρχαιολογικό Μουσείο Χαλκιδικής γίνεται σημείο αναφοράς όχι μόνο για τη Χαλκιδική, αλλά και για το ευρύτερο δίκτυο Μουσείων της Μακεδονίας και της βόρειας Ελλάδας.
Η έκθεση του νέου Μουσείου αναπτύσσεται σε τέσσερις θεματικές ενότητες: Τόπος και Ιστορία, Προϊστορικές κοινωνίες, Ιστορικοί χρόνοι, Συλλογές και Δωρεές. Παρουσιάζονται ευρήματα από τους πιο σημαντικούς προϊστορικούς οικισμούς και νεκροταφεία της Χαλκιδικής, τον Άγιο Μάμα, την Όλυνθο και την Τορώνη, το Κριαρίτσι και τη Νέα Σκιώνη, ενώ επιλεγμένα εκθέματα των ρωμαϊκών χρόνων, επιτύμβια αγάλματα και στήλες, προετοιμάζουν τον επισκέπτη πριν την ολοκλήρωση της ενότητας Ιστορικοί Χρόνοι. Στην αίθουσα που εκτίθενται οι Συλλογές, κυρίαρχη θέση καταλαμβάνει η σημαντική Συλλογή Λαμπρόπουλου. Η έκθεση εμπλουτίζεται με πολυμεσικές εφαρμογές, όπως διαδραστικό χάρτη-χρονολόγιο που διατρέχει την ιστορία της Χαλκιδικής και θέσεις αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, διαδραστικές οθόνες που αφορούν στην Ιστορία της Έρευνας με την παρουσίαση των σημαντικότερων σταθμών και ερευνητών στην περιοχή, στις Γραπτές Πηγές που αναφέρονται σε γεγονότα που διαδραματίστηκαν στη Χαλκιδική, καθώς και στην προσωπικότητα του Αριστοτέλη, του μεγάλου Σταγειρίτη φιλοσόφου.
Επίσης, μέσα από τρισδιάστατη προβολική χαρτογράφηση (3D Projection Mapping) παρουσιάζεται, με τρόπο εύληπτο και παραστατικό, η ανασκαφική δραστηριότητα, προκειμένου να γίνει κατανοητό το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας που καταλήγει στη συντήρηση, μελέτη και παρουσίαση των ευρημάτων στο Μουσείο. Επιπλέον, οθόνες με τοπία και αρχαιότητες, καθώς και βίντεο από την περιοδική έκθεση της Συλλογής Λαμπρόπουλου που παρουσιάστηκε στο Μουσείο το 2019 συμπληρώνουν την πολυεπίπεδη πληροφόρηση για το κοινό.
Στα εγκαίνια του Μουσείου Πολυγύρου παραβρέθηκαν ο Μητροπολίτης Κασσανδρείας κ.κ. Νικόδημος, οι βουλευτές Χαλκιδικής, Γιώργος Βαγιωνάς και Απόστολος Πάνας, ο αντιπεριφερειάρχης Χαλκιδικής, Γιάννης Γιώργος, οι δήμαρχοι Πολυγύρου, Αστ. Ζωγράφος, Αριστοτέλη Στέλιος Βαλιάνος και Σιθωνίας Κυπαρίσσης Ντέμπλας, ο προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χαλκιδικής και Αγίου Ορους Γιώργος Σκιαδαρέσης, υπηρεσιακοί παράγοντες του ΥΠΠΟΑ και εκπρόσωποι φορέων.
Πριν από τα εγκαίνια του Μουσείου Πολυγύρου, η Λίνα Μενδώνη και ο Αντιπεριφερειάρχης Χαλκιδικής Γιάννης Γιώργος υπέγραψαν Προγραμματική Σύμβαση Πολιτισμικής Ανάπτυξης μεταξύ του ΥΠΠΟΑ και της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για την ανάδειξη του Αρχαιολογικού Χώρου, στα Στάγειρα Χαλκιδικής, προϋπολογισμού 100.000 ευρώ. Αντικείμενο της σύμβασης είναι η εκπόνηση μελετών για την αντιμετώπιση επειγουσών αναγκών των μνημείων και ειδικότερα των στατικών προβλημάτων του βυζαντινού διατειχίσματος, καθώς και για τη διαμόρφωση δρόμων πρόσβασης από τις εισόδους προς τον αρχαιολογικό χώρο. Περιλαμβάνονται ακόμη εργασίες για την εξασφάλιση πρόσβασης, περιήγησης, ασφάλειας και προβολής, καθώς και κατεπείγουσες εργασίες συντήρησης, κυρίως για τη στερέωση τμημάτων του τείχους της κλασικής ακρόπολης.
Προοπτική για τους υστεροβυζαντινούς Πύργους Πολυγύρου
Χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης επιδιώκει ο δήμος Πολυγύρου για τους δύο πύργους που υπάρχουν στον δήμο και πρέπει να αναδειχθούν. Ο λόγος για τον πύργο της Γαλάτιστας και τον πύργο των Μαριανών στην Όλυνθο.
Σύμφωνα με τον δήμαρχο Αστέριο Ζωγράφο, προς την κατεύθυνση αυτή συντάσσεται με τον δήμο και η Εφορεία Αρχαιοτήτων Χαλκιδικής και Αγίου Όρους και ο προϊστάμενός της Γιώργος Σκιαδαρέσης.
«Έχουμε εξαιρετική συνεργασία με την Εφορεία. Είχαμε την εποικοδομητική επίσκεψη της Υπουργού και γενικά πρόκειται για μια ημέρα χαράς και συγκίνησης», σημείωσε ο κ. Ζωγράφος με αφορμή την επίσκεψη της Υπουργού Πολιτισμού στην πρωτεύουσα του νομού.
