Η εμπορική συμφωνία θα καταργήσει σχεδόν όλους τους δασμούς που επιβάλλονται στα εμπορεύματα που διακινούνται μεταξύ των δύο πλευρών. Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης μια ισχυρή, νομικά δεσμευτική ανάληψη υποχρέωσης για αειφόρο ανάπτυξη, η οποία καλύπτει μεταξύ άλλων τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των εργασιακών δικαιωμάτων, την προστασία του περιβάλλοντος και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, με ρητή παραπομπή στη συμφωνία του Παρισιού.
Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, δήλωσε σχετικά: «Οι συμφωνίες εμπορίου και επενδύσεων με το Βιετνάμ είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα της εμπορικής πολιτικής της Ευρώπης. Παρέχουν ευκαιρίες και οφέλη άνευ προηγουμένου για τις εταιρείες, τους εργαζομένους και τους καταναλωτές στην Ευρώπη και το Βιετνάμ. Λαμβάνουν πλήρως υπόψη τις οικονομικές διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών. Προωθούν μια εμπορική πολιτική βασισμένη σε κανόνες και αξίες, με ισχυρές και σαφείς δεσμεύσεις για την αειφόρο ανάπτυξη και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Με την έγκριση των συμφωνιών αυτών λίγες ώρες πριν από την υποδοχή των συμμετεχόντων στη σύνοδο κορυφής ASEM–ΕΕ στις Βρυξέλλες, η Επιτροπή δείχνει τη δέσμευσή της για ανοικτό εμπόριο και συνεργασία με την Ασία. Περιμένω τώρα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη της ΕΕ να πράξουν τα απαραίτητα ώστε οι συμφωνίες να τεθούν σε ισχύ το συντομότερο δυνατόν.»
Η Επίτροπος κ. Σεσίλια Μάλμστρομ, αρμόδια για θέματα εμπορίου, δήλωσε: «Η Επιτροπή μόλις παρέδωσε δύο πολύτιμες και προοδευτικές συμφωνίες με το Βιετνάμ, τις οποίες είμαι βέβαιη ότι θα μπορέσουν να στηρίξουν τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το Βιετνάμ προσφέρει τεράστιες επιχειρηματικές ευκαιρίες για τους Ευρωπαίους εξαγωγείς και επενδυτές, τόσο τώρα όσο και για το μέλλον. Είναι μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες της Νοτιοανατολικής Ασίας, με σφύζουσα αγορά περισσότερων από 95 εκατομμυρίων καταναλωτών, αναδυόμενη μεσαία τάξη και νέο, δραστήριο εργατικό δυναμικό. Μέσα από τις συμφωνίες μας, βοηθούμε επίσης να διαδοθούν τα ευρωπαϊκά υψηλά πρότυπα και να διαμορφωθούν οι δυνατότητες για εις βάθος συζητήσεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και την προστασία των πολιτών. Ελπίζω ότι το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα εγκρίνουν σύντομα τις συμφωνίες, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στις επιχειρήσεις, τους εργαζομένους, τους αγρότες και τους καταναλωτές να αντλήσουν τα οφέλη το συντομότερο δυνατόν.»
Η εμπορική συμφωνία θα καταργήσει πάνω από το 99 % των δασμών που επιβάλλονται στα εμπορεύματα που διακινούνται μεταξύ των δύο πλευρών. Από την έναρξη ισχύος της συμφωνίας, το Βιετνάμ θα καταργήσει το 65 % των εισαγωγικών δασμών του επί των εξαγωγών της ΕΕ, ενώ οι υπόλοιποι δασμοί θα εξαλειφθούν σταδιακά σε διάστημα 10 ετών, ώστε να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι το Βιετνάμ είναι αναπτυσσόμενη χώρα. Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης ειδικές διατάξεις για την αντιμετώπιση των μη δασμολογικών φραγμών στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, ενώ θα παρέχει προστασία για 169 παραδοσιακά ευρωπαϊκά προϊόντα τροφίμων και ποτών στο Βιετνάμ, τις αποκαλούμενες «γεωγραφικές ενδείξεις», όπως το κρασί Rioja ή το τυρί ροκφόρ (Roquefort). Μέσω της συμφωνίας, οι εταιρείες της ΕΕ θα μπορούν να συμμετέχουν επί ίσοις όροις με τις εγχώριες επιχειρήσεις σε διαγωνισμούς που διοργανώνουν οι αρχές του Βιετνάμ και οι κρατικές επιχειρήσεις για την ανάθεση συμβάσεων.
Η εμπορική συμφωνία, εκτός των σημαντικών οικονομικών ευκαιριών που προσφέρει, εξασφαλίζει επίσης τη συμπόρευση του εμπορίου, των επενδύσεων και της αειφόρου ανάπτυξης, καθώς θέτει τα υψηλότερα πρότυπα σε θέματα εργασίας, ασφάλειας, προστασίας του περιβάλλοντος και των καταναλωτών, εξασφαλίζοντας έτσι ότι δεν θα υπάρξει «εξίσωση προς τα κάτω» για την προσέλκυση εμπορίου και επενδύσεων. Με τη συμφωνία, τα δύο μέρη δεσμεύονται να τηρούν και να εφαρμόζουν στην πράξη τις αρχές της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) όσον αφορά τα θεμελιώδη εργασιακά δικαιώματα· να εφαρμόζουν τις διεθνείς συμφωνίες για το περιβάλλον, όπως τη συμφωνία του Παρισιού· να ενεργούν υπέρ της διατήρησης και της βιώσιμης διαχείρισης της άγριας ζωής, της βιοποικιλότητας, της δασοκομίας και της αλιείας· και να προωθήσουν τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών κατά την παρακολούθηση της υλοποίησης των δεσμεύσεων αυτών και από τις δύο πλευρές.
Η εμπορική συμφωνία περιλαμβάνει θεσμικό και νομικό δεσμό με τη Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας ΕΕ–Βιετνάμ, επιτρέποντας έτσι τη λήψη των κατάλληλων μέτρων σε περίπτωση παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Όσον αφορά τη συμφωνία για την προστασία των επενδύσεων, περιλαμβάνει σύγχρονες διατάξεις για την προστασία των επενδύσεων, η τήρηση των οποίων θα επιβάλλεται από το νέο Σύστημα Επενδυτικών Δικαστηρίων, και εξασφαλίζει τη διατήρηση του δικαιώματος των κυβερνήσεων και των δύο πλευρών να νομοθετούν προς το συμφέρον των πολιτών τους. Η συμφωνία αυτή θα αντικαταστήσει τις διμερείς επενδυτικές συμφωνίες που ισχύουν αυτή τη στιγμή μεταξύ 21 κρατών μελών και του Βιετνάμ.
Παράλληλα με τη συμφωνία που επιτεύχθηκε πρόσφατα με τη Σινγκαπούρη, η συμφωνία αυτή θα προωθήσει περαιτέρω τον καθορισμό υψηλών προτύπων και κανόνων στην περιοχή του Συνδέσμου Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN), διευκολύνοντας έτσι μια πιθανή μελλοντική συμφωνία εμπορίου και επενδύσεων μεταξύ της ΕΕ και ολόκληρου του ASEAN.
Ιστορικό
Το Βιετνάμ είναι ο δεύτερος, μετά τη Σινγκαπούρη, μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της ΕΕ στον Σύνδεσμο Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN), με εμπορευματικές συναλλαγές ύψους 47,6 δισ. ευρώ ετησίως και συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών ύψους 3,6 δισ. ευρώ ετησίως. Μολονότι το απόθεμα των επενδύσεων της ΕΕ στο Βιετνάμ παραμένει στα μέτρια επίπεδα των 8,3 δισ. ευρώ βάσει των στοιχείων για το 2016, ένας αυξανόμενος αριθμός ευρωπαϊκών εταιρειών εγκαθίστανται εκεί και δημιουργούν ένα κέντρο για την εξυπηρέτηση της ευρύτερης περιοχής του Μεκόνγκ. Οι κυριότερες εισαγωγές της ΕΕ από το Βιετνάμ περιλαμβάνουν τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό, ρουχισμό και προϊόντα διατροφής. Η ΕΕ εξάγει προς το Βιετνάμ κυρίως μηχανήματα, εξοπλισμό μεταφορών, χημικά και γεωργικά προϊόντα.
Τα επόμενα βήματα
Η Επιτροπή υποβάλλει πλέον τις προτάσεις και των δύο συμφωνιών στο Συμβούλιο, προς υπογραφή και σύναψη. Μόλις εγκριθούν από το Συμβούλιο, οι συμφωνίες θα υπογραφούν και θα υποβληθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προς έγκριση. Αφού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δώσει την έγκρισή του, η εμπορική συμφωνία μπορεί να συναφθεί από το Συμβούλιο και να τεθεί σε ισχύ. Η συμφωνία για την προστασία των επενδύσεων με το Βιετνάμ θα επικυρωθεί από τα κράτη μέλη σύμφωνα με τις οικείες εσωτερικές διαδικασίες τους.
