Στην Καλλικράτεια της Θράκης, κάθε χρόνο την παραμονή της γιορτής της Αγίας Βαρβάρας οι νοικοκυρές έφτιαχναν την βαρβάρα “για να γλυκάνουν τη βλογιάν”, για να έχουν υγεία τα παιδιά!
Γράφει ο Καλλισθένης Χουρμουζιάδης στο καλαντάρι του: ” Η Αϊα Βαρβάρα φλάϊ το κόσμο απ` την ευλογιά. Σήμερα βράζνε κουπανισμένο στάρ` με ζάχαρ` και σταφίδες, σα τσορβά, το κενών-νε στς κούπες, το πισπιλών-νε με κουπανισμένα καρύδια και το τρώνε. Αυτό το λένε βαρβάρα κι ούλοι πώχνε παιδιά θα το κάμνε και θα μράσ-νε στσί δκοί και στς φίλοι.”
Ανήμερα της γιορτής της Αγιας Βαρβάρας στις 4 Δεκεβρίου, πολύ πρωί, οι νοικοκυρές έβαζαν τη βαρβάρα σε κουπάκια και τη μοίραζαν τα μικρά παιδιά στη γειτονιά και σε συγγενικά σπίτια. Έπειτα τα παιδιά πήγαιναν στην εκκλησία και κοινωνούσαν αφού προηγουμένως φιλούσαν το χέρι της νονάς, του παππού και της γιαγιάς και των γονιών τους.
Η παραδοσιακή συνταγή της βαρβάρας
Υλικά:
-1 κιλό σιτάρι σκληρό
-Καβουρντισμένο αλεύρι(να ξανθύνει)
-Κόκκινη ζάχαρη τριμμένη (πλάκα που τη σπάζουμε στο γουδί)
-Αμύγδαλα άσπρα καβουρντισμένα, ρόδι καθαρισμένο, καρύδια τριμμένα, καρυδια μισά, κανέλα, μπαχάρι, κύμινο
Εκτέλεση:
Παίρνουμε σιταρι σκληρό και το βάζουμε σε ένα μικρό σακί. Το βρέχουμε λίγο και το χτυπάμε καλά με ένα ξύλινο κόπανο μέχρις ότου σπάσει και βγάλει το πίτουρο. Μετά το ξεπλένουμε πολύ καλά και το βάζουμε στην κατσαρόλα με μπόλικο νερό σε σιγανή φωτιά.
Όταν αρχίσει να βράζει το ξαφρίζουμε πολύ καλά και συνεχίζουμε το βράσιμο μεχρι να σκάσει πολύ καλά και να μαλακώσει. Τότε ρίχνουμε σταφίδες ξανθές και μια πρέζα αλάτι για τη νιστιμιά, μια φλιτζάνα ασπρισμένα κομμένα αμύγδαλα και τελευταία τη ζάχαρη. Το βράσιμο μπορεί να πάρει 4-5 ώρες εως ότου χυλώσει καλά το σιτάρι.
Σερβίρετε σε γυάλινα μπολάκια με μια πρέζα απ όλα τα μπαχαρικά και το καβουρντισμένο αλεύρι. Το ρόδι και πάνω πάνω βάζουμε μισό καρύδι.
Ο λαός μας συνέδεσε την ημέρα της γιορτής της Αγίας Βαρβάρας με τον ερχομό του χειμώνα και του κρύου που όλο δυναμώνει, “Αγιά Βαρβάρα βαρβαρώνει, ο Άη Σάββας σαβανώνει κι ο Άη Νικόλας παραχώνει” ή “Αγιά Βαρβάρα μίλησε και Σάββας απεκρίθη, ο Άη Νικόλας έφτασε με χιόνια φορτωμένος”.
Για αυτό τα παλιότερα χρόνια η γιορτή της Αγίας Βαρβάρας ήταν χρονικό σημείο που σταματούσαν οι γεωργικές ασχολίες αλλά και οι φροντίδες που είχαν σχέση με την καθαριότητα των σπιτιών. Τις μεγάλες νύχτες του Δεκέμβρη οι γιορτές των Αγίων της εκκλησίας μας έδιναν την ευκαιρία στους ανθρώπους να ανταλλάξουν επισκέψεις και να απολαύσουν τη ζεστασιά των καλοστρωμένων σπιτικών.
Προστάτιδα των παιδιών από κακές παιδικές αρρώστιες, βλογιά. Προστάτιδα Άγια των μεταλλωρύχων και των αρχιτεκτόνων. Η Αγία Βαρβάρα ανακηρύχθηκε ως προστάτις Αγία
του πυροβολικού το 1828 μ.Χ. καθώς τα πυρά του πυροβολικού συμβολίζουν, κατά την παράδοση, τον κεραυνό που κατέκαψε τον δήμιο πατέρα της καθώς απομακρινόταν απο τη σφαγή της θυγατέρας του.
Πηγή:Πολιτιστικος Συλλογος Νεας Καλλικρατειας
