Σωρεία αναληθειών και λαθών εντόπισε η διεύθυνση δόμησης του δήμου Σιθωνίας, η οποία ανακάλεσε προ ολίγων ημερών οκτώ οικοδομικές άδειες που είχε εκδώσει η υπηρεσία το καλοκαίρι του 2024.

Οι άδειες επέτρεπαν την οικοδόμηση οκτώ διώροφων κατοικιών με υπόγειο, πατάρι και πισίνα στη Διάπορο, ένα ιδιαίτερου κάλλους νησάκι απέναντι από τον όρμο της Βουρβουρούς στο δεύτερο πόδι της Χαλκιδικής. Τα οικόπεδα μάλιστα βρίσκονταν πάνω από την παραλία «Χαβάη», προσωνύμιο που δόθηκε στην παραλία «Μυρσίνη» του νησιού που είναι γνωστή για τα καταγάλανα νερά και τη φυσική της ομορφιά.

Μεταξύ της έκδοσης και της ανάκλησης των οικοδομικών αδειών μεσολάβησε η αποκάλυψη του σκανδάλου στις πολεοδομίες της Χαλκιδικής. Η τοπογραφική μελέτη και για τις οκτώ άδειες έχει εκπονηθεί από τον πρώην δήμαρχο και πολιτικό μηχανικό, που είναι βασικός κατηγορούμενος του σκανδάλου, ενώ οι προεγκρίσεις των αδειών υπεγράφησαν από επίσης εμπλεκόμενο στην υπόθεση, που κατείχε τη θέση του προϊσταμένου της υπηρεσίας πολεοδομίας.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το ιδιοκτησιακό καθεστώς των αδειών που ανακλήθηκαν. Ιδιοκτήτες, με διαφορετικά ποσοστά σε κάθε άδεια, είναι ένας Ρώσος υπήκοος, που εμφανίζεται επίσης ως ιδιοκτήτης συμβουλευτικής εταιρείας μάρκετινγκ στην Αθήνα, και μια εταιρεία στην οποία ο εν λόγω άνδρας δηλώνεται ως διευθυντής και γραμματέας. Η εταιρεία έχει έδρα την Κύπρο και δεν διαθέτει κάποια ιστοσελίδα που να αναφέρει το αντικείμενό της. Ο έτερος διευθυντής της έχει ελληνικό όνομα και συνδέεται με την ιδιότητα του διευθυντή, του γραμματέα, ή και με τους δύο τίτλους σε τουλάχιστον άλλες 10 εταιρείες με βάση τους την Κύπρο.

Η «Κ» προσπάθησε να επικοινωνήσει και με τους δύο άνδρες, οι οποίοι αρνήθηκαν να σχολιάσουν.

Η παραχώρηση για «δενδροκομικήν καλλιέργεια» 

Η ιστορία των οικοπέδων στη Διάπορο, που μέχρι σήμερα δεν διαθέτει καν δίκτυο ηλεκτρικού ρεύματος, ξεκινούν περίπου έναν αιώνα πριν. Τα οκτώ οικόπεδα 4-5 στρεμμάτων ήταν το αποτέλεσμα κατάτμησης μιας ενιαίας έκτασης. Σύμφωνα με επίσημο έγγραφο της Νομαρχίας Χαλκιδικής που υπογράφηκε το 1960, αποτελούσε δημόσια δασική έκταση, που είχε παραχωρηθεί στον τότε ιδιοκτήτη για «μόνιμον δενδροκομικήν καλλιέργεια». Στο έγγραφο αναφερόταν πως είχε προηγηθεί η έκδοση προσωρινών παραχωρητηρίων της «Γενικής Διοικήσεως Μακεδονίας», τα έτη 1936 και 1937 στα οποία φαινόταν πως είχε κατατεθεί το τίμημα των 10.000 δραχμών για έκταση 50 στρεμμάτων στο νησί.

Η πρώτη παρανομία, όπως επικαλείται η διεύθυνση δόμησης στην απόφαση της ανάκλησης των αδειών, έγκειται στην κατάτμηση της έκτασης αυτής καθώς δια νόμου «απαγορεύεται η κατάτμηση της δασικής ιδιοκτησίας, είτε δια διανομής μεταξύ των εξ αδιαιρέτου συνιδιοκτητών ή διακατόχων, είτε δια πωλήσεως ή οιασδήποτε άλλης πράξεως», χωρίς να προηγείται άδεια του υπουργού Γεωργίας.

Το 2019, έπειτα από υποβολή αντίρρησης των ιδιοκτητών που εξετάστηκε από την αρμόδια Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων του δασικού χάρτη Αγίου Νικολάου, οι εκτάσεις άλλαξαν χαρακτηρισμό και από δασικές μετατράπηκαν σε «Άλλης μορφής/κάλυψης εκτάσεις».

Κάτοικοι αναφέρουν πως παρότι το σημείο δεν έχει πολλά δέντρα, αποτελεί ένα καταπράσινο, παρθένο μέρος με χαμηλή βλάστηση. Στην έκθεση αιτιολογίας της Επιτροπής επισημαίνεται πως ήδη από το 1991 με απόφαση του Ειρηνοδικείου Συκιάς, είχε διαταχθεί η διόρθωση του προσωρινού κτηματολογικού χάρτη με καταγραφή των οικοπέδων ως αγροτική έκταση. Η διεύθυνση δόμησης ωστόσο του δήμου Σιθωνίας εντόπισε πως τα τοπογραφικά διαγράμματα που επισυνάπτονταν στις άδειες, παρότι αφορούν στην ίδια έκταση, δεν ταυτίζονται με κανένα από τα εμβαδά και τα όρια των οικοπέδων που περιγράφονται τόσο στην απόφαση του 1991 όσο και στις αποφάσεις της Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων.

Η οικοδομική άδεια δεν πληρούσε βασικό κριτήριο του νόμου

Τελευταίο – και το πλέον εμφανές – τρωτό σημείο ήταν πως η οικοδομική άδεια δεν πληρούσε ένα βασικό κριτήριο του νόμου: να έχει «πρόσωπο» σε κοινόχρηστο δρόμο. Στην απόφαση ανάκλησης αναγράφεται ρητά πως ακόμα και μετά την αλλαγή χαρακτηρισμού της έκτασης από δασική σε άλλης μορφής «απαγορεύεται η κατάτμηση σε τμήματα των 4 στρεμμάτων, αν δεν προκύπτει ότι έκαστο αγροτεμάχιο των 4 στρ. αποκτά ταυτόχρονα και πρόσωπο 25 μέτρα σε αναγνωρισμένο κοινόχρηστο δρόμο».

Η παράλειψη αυτή δεν ήταν καθόλου δύσκολο να γίνει αντιληπτή. Οπως ανέφερε ο Χρήστος Παπάς, αρχιτέκτονας-μηχανικός και μέλος του «Συλλόγου Προστασίας και Ηπιας Ανάπτυξης Νήσου», που ιδρύθηκε το 2007 με σκοπό την προστασία του νησιού από την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη, στο νησί υφίσταται μόνο ένας δημόσιος δρόμος, που αναγνωρίστηκε με ΦΕΚ το 2010. Μετά την αναγνώρισή του μάλιστα, εκδόθηκαν εκατέρωθέν του οικοδομικές άδειες. «Οι υπόλοιποι δρόμοι έχουν διανοιχθεί την τελευταία 20ετία από τους κατοίκους ως ζώνες πυροπροστασίας», σημείωσε. Μάλιστα, αναρωτήθηκε πώς θα γινόταν η μεταφορά των οικοδομικών υλικών, αλλά και πώς θα διασφαλιζόταν η πρόσβαση των ιδιοκτητών στα ακίνητά τους, από τη στιγμή που δεν υπάρχει ούτε δρόμος, ούτε και εγκεκριμένο λιμάνι.

Η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ

Ο Γιώργος Πολίτης, δικηγόρος ειδικευμένος στους τομείς του περιβάλλοντος, της πολεοδομίας, και της χωροταξίας υπενθύμισε την απόφαση 176/2023 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία επικύρωσε απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Πειραιά, που είχε ακυρώσει οικοδομική άδεια για ακίνητο στην Πάτμο, λόγω του ότι δεν είχε πρόσωπο σε κοινόχρηστο δρόμο. Τοποθετώντας μάλιστα την υπόθεση σε ένα ευρύτερο πλαίσιο πρόσθεσε ότι σύμφωνα με τη νομολογία του ΣτΕ, οι εκτός σχεδίου πόλης και ορίων οικισμών περιοχές «δεν έχουν ως προορισμό, κατ’ αρχήν, τη δόμηση ή την τουριστική εκμετάλλευση, αλλά τη γεωργική, κτηνοτροφική και δασοπονική εκμετάλλευση και την αναψυχή του κοινού».

Την αντίρρησή του με την έκδοση των οκτώ οικοδομικών αδειών θέτοντας πολλαπλά ερωτήματα για τη νομιμότητά τους είχε εκφράσει πριν την ανάκλησή τους και ο Σωτήρης Ληστής, μέλος της προσωρινής επιτροπής για την επαναλειτουργία του Περιβαλλοντικού συλλόγου Αγ. Νικολάου. Σε ανακοίνωση του συλλόγου αναφέρεται πως η Διάπορος είναι ο ζωτικός χώρος της Βουρβουρούς και της ευρύτερης περιοχής, κοινόχρηστος στη μεγαλύτερή του έκταση, και έτσι πρέπει να παραμείνει».

«Περιοχή ειδικής προστασίας αλλά.. χτίζουν»

Η Διάπορος περιλαμβάνεται στη βάση δεδομένων των τοπίων ιδιαίτερου κάλλους του Μετσόβειου Πολυτεχνείου ενώ η θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στον όρμο της Βουρβουρούς και το νησί ανήκει στη ζώνη Natura. Αποτελεί αγαπημένη ημερήσια εξόρμηση κατοίκων και επισκεπτών, που νοικιάζουν ταχύπλοα σκάφη από τη Βουρβουρού για να επισκεφθούν τις παραλίες του νησιού, αλλά και το ησυχαστήριο κατά βάση παραδοσιακά εύπορων οικογενειών της Βορείου Ελλάδος που έχτισαν εκεί εξοχικές κατοικίες μετά τη δεκαετία του ‘60. Μέχρι σήμερα υπάρχουν 15 τέτοιες κατοικίες και τέσσερις τουριστικές βίλες. Το νησί ωστόσο έχει διατηρήσει σε μεγάλο βαθμό τη φυσικότητά του καθώς δεν έχουν γίνει υποδομές, όπως δρόμοι ή λιμάνια, δεν υπάρχει σύνδεση με ηλεκτρικό ρεύμα, ενώ για παροχή νερού, οι περισσότεροι ιδιοκτήτες κατοικιών διαθέτουν τα δικά τους πηγάδια.

Σε συνομιλίες που καταγράφηκαν από το τμήμα των Εσωτερικών Υποθέσεων που ερεύνησε τις καταγγελίες διαφθοράς της πολεοδομίας Σιθωνίας, φερόμενο μέλος του κυκλώματος λέει με ευκολία σε συνομιλητή του ότι παρότι η Διάπορος είναι περιοχή ειδικής προστασίας, «χτίζουν». Συγκεκριμένα, ο διάλογος είναι ο εξής:

-Και.. μια ερώτηση, γιατί τώρα, δουλεύω ένα ακίνητο προς πώληση στο.. ένα στο Διάπορο..

-Ναι

[…]

-Εκεί τι παίζει; Τι καθεστώς παίζει;

-Κοίταξε ντάξει εκεί είναι.. περιοχή ειδικής προστασίας αλλά.. χτίζουν

-Ο Διάπορος χτίζει με λίγα λόγια; Γιατί έχω τοπογραφικό.

-Χτίζει.

[…]

-Είναι εννιά στρέμματα καθαρό, εννιά τριακόσια, καθαρό.. και πέντε στρέμματα ε.. έχει πράξη χαρακτηρισμού δασικό. 

-Αχά

-Το οποίο εγώ το δουλεύω με τους.. με το δασικό.

– Αχά

Σε άλλη στιχομυθία του ίδιου προσώπου, ακούγεται άτομο που διαμένει στη Χαλκιδική, να του υπόσχεται παχυλή οικονομική αμοιβή για την έκδοση αδειών στο νησί. «Θα πληρωθείς για τον κόπο σου… θέλουμε να βγάλουμε κάποιες άδειες, τώρα εμείς προσπαθούμε να πουλήσουμε. Έχουμε στο νησί στο Διάπορο. […] Θα έχεις… πολλά».

kathnimerini.gr