Ο δήμαρχος των Σκοπίων, Πέτρε Σιλέγκοφ, θεωρείται μαζί με τον Ζόραν Ζάεφ η nouvelle vague της σκοπιανής πολιτικής σκηνής. Μετά τα 10 χρόνια πρωθυπουργίας του Νίκ. Γκρούεφσκι, Ζάεφ και Σιλέγκοφ επιχειρούν να κλείσουν το μέτωπο που άνοιξε με την Ελλάδα με τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας το 1991.
«Πιστεύω ότι παρουσιάζεται μια σπάνια ευκαιρία για μια ευνοϊκή και αξιοπρεπή συμφωνία για όλα τα μέρη», σημειώνει στην «Καθημερινή», χωρίς να κρύβει ότι η μεγαλύτερη επιδίωξή του σε ό,τι αφορά τα Σκόπια είναι η σταθερότητα. «Αυτό είναι το βασικό συστατικό για μια ευημερούσα κοινωνία, ο μόνος δρόμος που η περιοχή μας, περιλαμβανομένων των κατοίκων της “Μακεδονίας”, μπορεί να έχει την ευκαιρία μιας αξιοπρεπούς ζωής. Τα Βαλκάνια είναι πολύ μικρά για να είναι χωρισμένα και οι λαοί τους να ζουν πίσω από τοίχους».
Ο Σιλέγκοφ έχει ρίζες στην Ελλάδα καθώς ο παππούς του γεννήθηκε στην Εδεσσα. Τελικά, αυτές οι κοινές και, κυρίως, ζώσες ιστορίες των βαλκανικών λαών είναι πληγές ή γέφυρες; «Είναι διαφορετικό για τον καθένα. Εμαθα να ξεπερνώ το τραύμα που άφησε στην οικογένειά μου ο ελληνικός Εμφύλιος, αλλά μερικές οικογένειες ακόμη πονούν, έστω κι αν μιλάμε για γεγονότα πριν από 70 χρόνια… Είμαι βέβαιος ότι το ίδιο συμβαίνει και στην άλλη πλευρά των συνόρων, στην Ελλάδα», σημειώνει, προσθέτοντας πως «ο χρόνος γιατρεύει τα πάντα και όσο εμείς επιμένουμε σε ειλικρινείς σχέσεις, τόσο οι δύο λαοί θα υποστηρίξουν τις καλές μας προθέσεις».
Και ο ίδιος, πάντως, αναγνωρίζει πως το ιστορικό φορτίο παραμένει βαρύ. «Η Ιστορία πρέπει να αφεθεί στους ιστορικούς. Αλλωστε, η εκτίμησή μου είναι ότι οι πολιτικοί προσφέρουν κακή υπηρεσία όταν προσπαθούν να ερμηνεύσουν πολιτικά τις ιστορικές αλήθειες. Σε μια περιοχή όπου τα έθνη ανταγωνίζονται ποιο είναι πιο παλαιό ή πιο μεγάλο, το θέμα της Ιστορίας είναι πραγματικά φλέγον και μπορεί να περιπλέξει τα πράγματα. Γι’ αυτό και πιστεύω ακράδαντα ότι πρέπει να προχωρήσουμε μπροστά. Σε διαφορετική περίπτωση, το ιστορικό βάρος θα μας εγκλωβίσει σε εθνικιστικές ατραπούς, όπου οι δύο πλευρές τείνουν να χάνουν εντελώς τη λογική τους και να λειτουργούν παρορμητικά».
Ο Π. Σιλέγκοφ βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της πολιτικής σκηνής της ΠΓΔΜ το 2013, όταν ανέλαβε εκπρόσωπος Τύπου του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SDSM). Το 2014 εξελέγη βουλευτής, το 2016 αντιπρόεδρος του SDSM, ενώ θεωρείται εκ των στενών συνομιλητών του πρωθυπουργού Ζάεφ. Αναρωτήθηκε ποτέ πόσο δίκιο έχει η ελληνική πλευρά; «Αυτή είναι μια ερώτηση που όσοι λαμβάνουν αποφάσεις, και στις δύο πλευρές, θα πρέπει να υποβάλουν στον εαυτό τους. “Μπορεί ο άλλος να έχει δίκιο;”. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να υπάρξει κατανόηση, να δεις μέσα από τα μάτια του “αντιπάλου” σου και να κατανοήσεις την οπτική του για εσένα. Ως συνήθως, η απάντηση θα βρεθεί κάπου στη μέση. Το ίδιο ισχύει και για τους Ελληνες. Πρέπει να αναρωτηθούν επίσης αν “μπορεί οι “Μακεδόνες” να έχουν δίκιο;”. Γνωρίζω καλά πως στη χώρα μου πολλοί έχουν κάνει αυτή την ερώτηση, ελπίζω αντίστοιχες φωνές να υπάρχουν και στην Ελλάδα».
Οταν το 2017 ο Σιλέγκοφ εξελέγη δήμαρχος Σκοπίων, βρέθηκε αντιμέτωπος με τις πληγές που προκάλεσε το σχέδιο «Σκόπια 2014» της κυβέρνησης Γκρούεφσκι. Μεταξύ των… πληγών και αρκετά αγάλματα που απεικονίζουν τον Μέγα Αλέξανδρο ή τον Φίλιππο. «Σε καμία περίπτωση δεν έχουμε έλλειψη μνημείων και γλυπτών στην πόλη», σχολιάζει δηκτικά ο κ. Σιλέγκοφ τα φαραωνικά σχέδια Γκρούεφσκι για μετατροπή των Σκοπίων σε υπαίθρια έκθεση «μακεδονισμού». «Αρκετά από τα μνημεία διαστρεβλώνουν και παρερμηνεύουν ιστορικά γεγονότα και πρόσωπα όχι μόνον της Μακεδονίας αλλά και του κόσμου», προσθέτει ο Σιλέγκοφ, ο οποίος έχει δηλώσει ότι ο Αλέξανδρος ουδέποτε υπήρξε μέρος της κανονικής ιστορίας της χώρας του.
Οι NYT ανακήρυξαν τα Σκόπια πρωτεύουσα του κιτς, οι Ελληνες διαμαρτύρονται για τα μνημεία αλυτρωτισμού, όμως για τον Σιλέγκοφ, που τον προσεχή Ιούνιο θα κλείσει τα 49 του χρόνια, το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο: «Το σχέδιο “Σκόπια 2014” υπήρξε ένα βασανιστήριο για την πόλη, με πολλή διαφθορά, διασπάθιση πόρων, μόνιμη καταστροφή του δημόσιου χώρου και της πολιτιστικής κληρονομιάς και, κυρίως, με τεράστιο κόστος για τους φορολογουμένους».
Ως προς τη διπλωματία των πόλεων, δεν υποκρίνεται ότι μαζί με τον ομόλογό του της Αθήνας, Γ. Καμίνη, είναι οι πρωταγωνιστές, αλλά θεωρεί πως «μπορούμε να βοηθήσουμε σημαντικά φέρνοντας κοντά τους κατοίκους σε Αθήνα και Σκόπια και προάγοντας το κλίμα φιλίας και συνεννόησης που τόσο αναγκαίο είναι για ιστορικές συμφωνίες, όπως αυτή που ελπίζω πως σύντομα θα έχουμε».
«Αγνωστη γέφυρα»
Οι «ιστορίες» μεταξύ Ελλάδας και Σκοπίων δεν διχάζουν μόνον αλλά λειτουργούν και ως γέφυρες. Μεταξύ αυτών και η «άγνωστη» ιστορία του σπουδαίου πολεοδόμου – αρχιτέκτονα Κων. Δοξιάδη, ο οποίος ανέλαβε τον, εκ του μηδενός, σχεδιασμό των Σκοπίων μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1963. «Η πρώτη κοινή δράση με τον Γ. Καμίνη είναι να φέρουμε την έκθεση για τον Κωνσταντίνο Δοξιάδη στην Αθήνα. Το Μουσείο της Πόλης των Σκοπίων ανέλαβε την πρωτοβουλία για την ανάδειξη του έργου αυτού του αρχιτέκτονα που βοήθησε στην αναγέννηση των Σκοπίων μετά τον σεισμό του 1963», λέει ο Π. Σιλέγκοφ, κάνοντας λόγο για «ένα εξαιρετικό παράδειγμα της δημιουργικής ιστορίας που έχουν οι δύο πλευρές».
πηγή: kathimerini.gr
