Η UNESCO και το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών (ΙCOMOS) έχουν ορίσει την 18η Απριλίου ως Παγκόσμια Ημέρα Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Η ημέρα αποτελεί μια ευκαιρία για να ευαισθητοποιηθεί ο κόσμος σχετικά με την ποικιλία της πολιτιστικής κληρονομιάς και των προσπαθειών που απαιτούνται για την προστασία και διατήρησή τους ώστε με μια συλλογική προσπάθεια των κοινοτήτων απ’ όλο τον κόσμο να προστατέψουμε τα ανεκτίμητα περιουσιακά στοιχεία των χωρών.
Η Ελλάδα, μια χώρα που αποτελεί κοιτίδα πολιτισμού, έχει ενταχθεί στον κατάλογο της UNESCO με δεκαοκτώ μνημεία σε όλη τη χώρα. (Αρχαιολογικός χώρος Δελφών, Επίδαυρος, Άγιο Όρος- Άθως, Θεσσαλονίκη Παλαιοχριστιανικά και Βυζαντινά μνημεία, Ακρόπολη Αθηνών, Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου, Μετέωρα, Ναός Επικούρειου Απόλλωνος , Ολυμπία, Μυστράς, Δήλος, Μοναστήρια: Δαφνίου, Ο. Λουκά, Ν. Μονή Χίου, Πυθαγόρειο και Ηραίον Σάμου, Βεργίνα, Ακρόπολης Μυκηνών και Τίρυνθος, Πάτμος, Μονή Ι. Θεολόγου και Αποκαλύψεως, Ιστορική πόλη της Κέρκυρας.)
Οι επισκέπτες και οι κάτοικοι της Χαλκιδικής μπορούν να θαυμάσουν σπουδαία μνημεία και τοποθεσίες στην Κασσάνδρας μας, γι αυτό οφείλουμε να προστατεύσουμε και να διατηρήσουμε την ανεκτίμητη πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας.
Ενδεικτικά αναφέρονται:
- Πύργος Ν. Φώκαιας δεσπόζει επιβλητικός στο λόφο που βρίσκεται δεξιά του λιμανιού της Νέας Φώκαιας. Είναι πέτρινος, με ύψος 28 μέτρα και είναι ο μοναδικός που σώζεται μέχρι τις επάλξεις του. Πιθανολογείται ότι κτίστηκε το 1407 σε θέση προϊστορικής εγκατάστασης, για την προστασία του μετοχίου της Μονής Αγ. Παύλου.
- Πύργος Σάνη χτίστηκε το 1543 για την προστασία του μετοχίου, έχει ύψος 8μ και σώζεται μέχρι σήμερα σε πολύ καλή κατάσταση. Η περιοχή υπήρξε μετόχι της μονής Σταυρονικήτα.
- Ιερό Άμμωνος Διός Ένας από τους σημαντικούς ναούς που έχουν εντοπιστεί στη Χαλκιδική είναι αυτός του Άμμωνα Δία στην Καλλιθέα. Στη θέση αυτή της χερσονήσου της Κασσάνδρας ιδρύθηκε κατά το β’ μισό του 8ου αιώνα π.Χ., από τους Ευβοείς αποίκους της πόλης Άφυτις, ιερό Διονύσου που λατρευόταν μαζί με τις Νύμφες στο σπήλαιο κάτω από το βράχο στη νοτιοδυτική πλαγιά του χώρου.
- Κύψα η αρχαιολογική σκαπάνη του δρ. Αρχαιολόγου Ιωακείμ Παπάγγελου το 2008 έφερε στο φως μια ρωμαϊκή Villa Rustica (αγροικία), η οποία φαίνεται να ιδρύθηκε περί τα τέλη του 3ου μ.Χ αιώνα και συνέχισε να υφίσταται χρησιμοποιούμενη μέχρι και τον 8ο μ.Χ αιώνα.
- Αρχαία Μένδη ο κυρίως αρχαιολογικός χώρος, έκτασης 1200 x 600 μ., εντοπίζεται στο επίπεδο πλάτωμα και τις πλαγιές ενός πευκόφυτου λόφου ο οποίος καταλήγει ομαλά προς την θάλασσα. Στην ακρόπολη ή Βίγλα, η οποία εκτείνεται στο ψηλότερο, νοτιοανατολικό σημείο του λόφου, αποκαλύφθηκαν υπόγειοι αποθηκευτικοί χώροι με κεραμική (συστάδες από λάκκους-αποθέτες) από τον 12ο έως τον 7ο αι. π.Χ. Στο πλάτωμα, γνωστό και ως Ξέφωτο, δοκιμαστική τομή αποκάλυψε τμήμα τείχους της κλασικής πόλης.
- Φάρος στο Ποσείδι. Στο ακρωτήριο Ποσείδι ή «Ποσειδώνιον», όπως ονομάζεται ήδη από το Θουκυδίδη, οι ανασκαφές αποκάλυψαν ένα σημαντικό Ιερό του Ποσειδώνα. Τα κινητά ευρήματα της ανασκαφής και οι επιγραφές φανερώνουν μια συνεχή λατρεία του Θεού της Θάλασσας, από το 12 αιώνα π.Χ. μέχρι τα ρωμαϊκά χρόνια. Στην άκρη του ακρωτηρίου υπάρχει o φάρος, σε περιοχή που ελέγχεται από το Πολεμικό Ναυτικό. Οι επισκέπτες της Κασσάνδρας, μπορούν να έλθουν σε επαφή με αυτό το πολύχρωμο και εντυπωσιακό μωσαϊκό, μέσα από περιηγήσεις σε χώρους πολιτιστικής κληρονομιάς, μέσα από διαδρομές στην ιστορική, πολιτιστική, καλλιτεχνική και λαογραφική παράδοση.