Νοτιοανατολικά της Ολυμπιάδας της Χαλκιδικής, πάνω στη χερσόνησο «Λιοτόπι», που αποτελείται από δύο λόφους, βρίσκονται τα αρχαία Στάγειρα.
Εδώ στα Αρχαία Στάγειρα ο Κώστας Σισμανίδης, αρχαιολόγος, διδάκτωρ κλασικής αρχαιολογίας και ανασκαφέας των αρχαίων Σταγείρων, με αφορμή τις εκδηλώσεις «ΠΟΛ(ε)ΙΣ» Αρχαία Στάγειρα και Αρχαία Άκανθος, ξενάγησε τους επισκέπτες στον Τάφο του Αριστοτέλη, ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Ο τάφος του Αριστοτέλη βρίσκεται περίπου 40 με 50 μέτρα βορειότερα από τη στοά, στον βόρειο λόφο της πόλης των Αρχαίων Σταγείρων που έχει έρθει στο φως το 1990.
Κοντά στην αγορά της πόλης που είναι ένα μεγάλο συγκρότημα δημόσιων καταστημάτων και αποθηκών βρέθηκε το ταφικό οικοδόμημα ανάμεσα στη στοά του 5ου αιώνα και στον αρχαϊκό ναό του Διός Σωτήρος και της Αθηνάς Σώτειρας -6ος αιώνας π.Χ.-, μεταξύ της αρχαϊκής και της κλασικής πόλης, μνημείο μεγάλο… κτίσμα αψιδωτό σε κάτοψη, πεταλόσχημο.
Μπροστά ακριβώς από τον τάφο υπάρχει ένα μεγάλο ψηφιδωτό τετράγωνο, διαστάσεων 5 επί 5, στο κέντρο του οποίου υπήρχε τοποθετημένος ο βωμός.
Σε αυτή την πλευρά ήταν και η είσοδος του τάφου. Ο τάφος ήταν αψιδωτός, διαστάσεων 10Χ10, και προσπελάσιμος, διότι εκεί ήταν η βουλή των αρχαίων Σταγείρων. «Εκεί έπαιρναν σημαντικές αποφάσεις, γιατί τους ενέπνεε το πνεύμα του Αριστοτέλη. Γι’ αυτό είχε αυτό το σχήμα, για να συνεδριάζει η βουλή»…ανέφερε ο κ. Σισμανίδης.
Για την ιστορία ο κ. Σισμανίδης επεσήμανε ότι ο Αριστοτέλης πέθανε το 322 π.Χ στη Χαλκίδα όπου κατέφυγε επειδή τον κυνηγούσαν οι Αθηναίοι μετά τον θάνατο του προστάτη του και Μέγα, Αλεξάνδρου.
Στη συνέχεια η τέφρα του, όπως είπε, ετάφη στα αρχαία Στάγειρα με τιμές και δόξες, αφού οι άρχοντες της Χαλκίδας ειδοποίησαν τους Σταγειρίτες ότι αν θέλουν μπορούν να παραλάβουν την τέφρα του και να τη θάψουν στην πατρίδα του.
Οι Σταγειρίτες μετέφεραν και εναπόθεσαν την τέφρα του φιλοσόφου αμέσως μετά τον θάνατο του στη Χαλκίδα, σε ένα ηρώο- τάφο για να τιμήσουν τον ήρωα, σωτήρα, νομοθέτη και δεύτερο «οικιστή» της πόλης τους, εφόσον με δική του μεσολάβηση στον Φίλιππο επανιδρύθηκαν το 340 π.Χ τα Στάγειρα, που είχαν καταστραφεί από τον ίδιο Μακεδόνα βασιλιά το 349 π.Χ.
Υπάρχουν αρκετές πηγές που αναφέρονται σε αυτό το γεγονός και αραβικές που φαίνεται ότι αντιγράφουν αρχαιοελληνικές γιατί έχουν γνώση και της τοπογραφίας της περιοχής.
Έχουμε ειπε ο κ. Σισμανίδης, το χειρόγραφο 257 της μαρκιανής βιβλιοθήκης της Βενετίας που μας λέει για την ταφή εκεί και άλλες πηγές όπως, για παράδειγμα τον Αμμώνιο, έναν νεοπλατωνικό φιλόσοφο ,όμως και μέχρι και τα χρόνια της τουρκοκρατίας συνεχίζουν να μιλούν για τον τάφο του Αριστοτέλη στα Στάγειρα και αναφέρουν ότι μπροστά στον τάφο υπήρξε και βωμός…
*Ρεπορτάζ: Σουζάνα Καζάκα
*Επιμέλεια Οπτικοακουστικού Υλικού – Φωτογραφίες : Ζωή Γανίτη
*Επιμέλεια ύλης: συντακτική ομάδα» Χαλκιδική Πολιτική»